Valtellina – Nebbiolo delle Alpi

Posted on januari 27, 2023 by Bottle Case

Niets dan goede herinneringen! Dit zou zowat het antwoord zijn naar mijn mening over Valtellina. Hoewel de bekendheid van het wijngebied Valtellina de laatste jaren wel crescendo gaat zullen er bij velen toch nog de nodige vraagtekens verschijnen in de ogen. Het is immers één van die Italiaanse verborgen pareltjes waarvan je gelukkig van wordt eens ze je pad kruisen. De wijngaarden liggen dan ook ietwat verscholen in wat je niet onmiddellijk als de meest sexy omgeving van Italië zal bestempelen. Deze uithoek in het noorden van Lombardia bij Sondrio (wat zowat het meest saaie Italiaanse stadje moet zijn) ligt tussen de bergen aan de Zwitserse grens en zal voornamelijk bezocht worden door liefhebbers van outdoorsporten. Het wijntourisme draait er nog steeds op een laag pitje.
Ik ben even in mijn archief gaan grasduinen en het is van in de beginjaren van de Bottle-Case blog (2010) dat ik melding maakte over Valtellina. Over mijn eerste bezoek aan de wijngaarden en regio schreef ik toen al een waardige blog. Mijn liefde voor deze heerlijke noordelijke wijnen heb ik dus nooit kunnen wegsteken.

Bij de Amici wijngilde zijn de Valtellina wijnen gelukkig al gedurende lange tijd een trouwe partner op de proeverijen. Onze recentste tasting was dan ook helemaal gewijd aan dit kleine wijngebied. De focus lag meer bepaald op de twee DOCG wijnen waarmee het wijngebied bekroond werd: Valtellina Superiore DOCG en Sforsato di Valtellina DOCG. Voorwaar een mooie proefavond, het moge gezegd zijn…

Valtellina – Enkele weetjes:

  • Valtellina ligt in Lombardia. In de (Rhetische) Alpen, tegen de Zwitserse grens aan het stadje Sondrio. De wijngaarden kan je gaan ontdekken tussen Morbegno en Tirano.
    Je bent trouwens vlugger in Sankt Mortiz (80 km), dan in Milaan (135 km)! De ideale uitvalsbasis met enig vertier zal waarschijnlijk het Comomeer zijn dat ten westen van het gebied op zo’n 40 kilometer ligt.
  • Hoewel Valtellina met zijn 835 hectare aan wijngaarden niet het grootste wijngebied is, staat het toch 2x vermeld in het Italiaanse Winebook of Records: Het is namelijk het meest uitgestrekte verticale wijngebied van Italië en bovendien zullen we nergens in Italië meer terrassenbouw tegenkomen dan in Valtellina. Het zijn de granieten rotsbodems op uitermate steile hellingen die deze terrassenbouw noodzakelijk maken.
  • De hellingen zijn er vaak zo steil dat oogsten per helikopter geen uitzondering is! Bekijk video
  • De opdeling naar appellaties is naar Italiaanse normen simpel in Valtellina!
    We hebben er 2 DOCG gebieden – Valtellina Superiore (1998) en Sforsato of Sfursat di Valtellina (2003), 1 DOC – Rosso di Valtellina en 1 IGT – Alpe Retiche (al hou ik meer van de oudere benaming Terazze Retiche di Sondrio).
  • Er zijn 5 subzones die mee op het etiket vermeld mogen worden voor de DOCG Valtellina Superiore!
    1. Maroggia (270 tot 550 meter hoogte)
      Dit is de laatst toegewezen subzone (2002) met de meest westelijk gelegen wijngaarden. Maroggia is slechts 25 ha groot en bestaat enkel uit terrassenbouw. De wijngaarden zijn bijna allen ouder dan 40 jaar.
    2. Sassella (270 tot 600 meter hoogte)
      Ongetwijfeld de meest prestigieuze subzone die ten westen van Sondrio (tussen Triasso en San Lorenzo) ligt. De benaming Sassella komt van ‘Sasso’ de rotsige stenen muurtjes die je er ziet en die ingebed zijn in de oorspronkelijk rots. Ze omvat 116 hectare.
    3. Grumello (350 tot 600 meter hoogte)
      De Grumello wijngaarden liggen aan de Dossi Salati (the salted hills) en bestrijken een 80 hectare. Deze subzone is makkellijk te herkennen omwille van zijn ligging aan het kasteel van Grumello.
    4. Inferno (300 tot 500 meter hoogte)
      Inferno is de meest ontoegankelijke subzone. De 55 ha aan wijngaarden liggen op de meest steile hellingen. Het ligt tussen Poggiridenti en Tresivio. Inferno betekent de hel en de naam is waarschijnlijk afgeleid van de oneffenheid van het landschap en de terrassen samen met de broeiende temperaturen in de zomer.
    5. Valgella (350 tot 650 meter)
      Met zijn 140 hectare meteen de grootste subzone en de meest oostelijke. We vinden hier onder andere de geroemde Fracia wijngaard.
  • Het is een rood wijngebied waar de hoofdrol is weggelegd voor de Chiavennasca druif. Dit is de lokale benaming voor de Nebbiolo. Hoewel Jancis Robinson met geen woord rept over Chiavennasca in haar Wine Grapes bijbel maakt de Guida ai Vitigni d’Italia van Slowfood wel ruimte aan de druif. Hier leren we dat het een kloon is van de beroemde Nebbiolo en het dezelfde variant zou zijn die we in Alba en Langhe vinden.
  • De productievoorschriften voor Valtellina Superiore DOCG schrijven onder andere voor dat de wijn uit 90% Nebbiolo moet bestaan. De overige 10% mogen uitsluitend rode rassen zijn waarbij we Rossola, Prugnola en Pignola wel eens zien verschijnen.
    De wijn moet een minimale rijping ondergaan van 24 maanden, waarvan 12 op hout (vaak op grote fusten. Er is geen verplichting tot eiken barriques). Je kan ook een Riserva hebben en dan verhoogt de rijpingsperiode tot 36 maanden. Er is een rendementsbeperking van 56 hl/ha. Hallelujah want hier wringt vaak het Italiaanse schoentje en zien we eindelijk iets wat neigt naar een serieuze rendementsbeperking. Het minimale potentieel van het alcoholgehalte ligt op 12%.
  • Sforsato di Valtellina DOCG, ook wel gekend als Sfursat is een aparte stijl van wijnmaken. Hoewel de stijl wereldwijd beter gekend zal zijn door de Amarone is de Sforsato di Valtellina de eerste wijn die de DOCG status kreeg voor het produceren van droge wijnen van passito, ingedroogde, druiven. De intacte Nebbiolo druiven (minimaal 90%) moeten tot tenminste 1 december te drogen gelegd worden in bakjes in de traditionele, goed geventileerde droogkamers. Het drogen van de druiven in deze ruimtes wordt ‘Fruttaio‘ genoemd. Door deze droogtechniek is er een 40% aan gewichtsverlies van de bessen en krijgt hierdoor het sap een toename aan concentratie.
    Er wordt een minimale rijpingsperiode van 20 maanden voorgeschreven, waarvan 12 in hout. Het minimale potentiele alcoholpercentage ligt op 14% al zullen de wijnen vaak 15,5% bevatten.
  • Tot slot wil ik eindigen met volgende wijsheid: Vergeet de vaak overgeconcentreerde en peperdure Amarone wijnen! Met een Sforsato di Valtellina heb je hetzelfde productieproces gecombineerd met de eigenschappen van de Nebbiolo druif die de wijn een broodnodige frisheid zal bezorgen. Met een Sforsato geniet je van het beste van deze twee werelden!

De proeverij! Acht wijnen werden er ons gepresenteerd. Hieronder volgen mijn proefnotities:

  1. Nino Negri Le Tense 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    100% Chiavennasca met rijping gedurende twee jaar, waarvan 12 maanden in grote fusten en barriques.
    Heldere, geëvolueerde granaatrode kleur en tranend. Mooie neus waar vooral de tertiaire (ceder, mokka, thee), florale (rozen), animale (sousbois, humus) en kruidige aroma’s (peper, salie, laurier) zich manifesteren. Het fruit zit op het 2e plan en komt, naast wat puntjes framboos, vooral in de gedroogde fase opzetten met pruim en vijg. Ook in de smaak is het op ontdekking gaan naar het fruit. Hierdoor komen de tannine op de voorgrond te zitten al zijn er wel de zuren ter ondersteuning evenals een puntje mineraliteit. Dit was een correct glas wijn, maar ik heb betere herinneringen aan deze Le Tense!
    Punten: 82/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 20,50 €).
  2. Sandro Fay Cateria 2015 – Valtellina Superiore Valgella Riserva DOCG
    100% Chiavennasca die naast een rijping van 12 maanden in deels 30 hl fusten en deels tonneaux een flessenrust van 18 maanden krijgt.
    Heldere, zuivere kersenrode kleur met een licht evolutie, tranend. Zeer aanstekelijke en vooral geparfumeerde neus waar de rozenaroma’s het glas uit stuiven. Mooie fruitvariatie met kers, framboos en pruim. Wat animaal en bosrijk met humus en champignon. Het hout laat zich gelden en geeft branderige toetsen van ceder, tabak en leder. Verder is er de nodige kruidige en vegetale aanvulling. Het aanstekelijke van de neus zet zich onverminderd verder in de mond. Aangename, mooie en sappige zuurtjes die omringd worden door fijne tannine waardoor de kracht van de tannine wat verborgen lijkt. Heerlijk glas, nooit vermoeiend en uiterst genietbaar!
    Punten: 87/100 (Te koop bij Licata – Prijs 37,00 €)
  3. Rainoldi 2012 – Valtellina Superiore Sassella Riserva DOCG
    Pure Chiavennasca met 24 maanden rijping in 25 en 56 hl eiken vaten.
    Helder, kersenrood met wat evolutie en tranend. Het animale aroma drukt de rest van de geuren vooral in de aanzet van de geurfase naar de achtergrond. Stal, boerenerf, schimmel, potgrond… De rest volgt wel gedwee in het spoor met toch in eerste instantie de kruiden (peper, tijm, laurier) en het branderige van mokka, gebruikt hout en drop. Het fruit is zowel vers met kers als gedroogd met pruim en vijg. In de mond komen de tannine licht schurend en het geheel wat hoekig over. Maar totaal niet negatief… de puzzelstukjes vallen wonderwel in elkaar. De wijn laat zijn potentieel duidelijk merken. Dit is absoluut geen crowdpleaser maar ik zie er vooral enkel gastronomische opportuniteiten bij.
    Punten: 86/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  4. Rainoldi 2016 – Valtellina Superiore Inferno Riserva DOCG
    Ook hier pure Chiavennasca maar met een rijping van 18 maanden in barriques.
    Zuivere granaatrode neus met lichte evolutie. De wijn staat te springen om zich te tonen! Zijn uitbundig karakter toont hij voornamelijk in de geurfase waarbij het rozen-florale accent en de aanwezigheid van de vele kruiden/specerijen (peper, jeneverbes, salie, tijm, laurier, munt) opvalt. Het fruit dat zowel gedroogd als vers is houdt goed stand en de rijping in barriques geven tabak, sigarenkistje, cederhout, mokka en thee. Dierlijke aroma’s vervolledigen het bouquet. Afgeronde tannine met mooie zuren & sappig fruit en een correcte lengte. Hoewel de wijn toegankelijk overkomt is hij nog verre van versleten. In tegenstelling tot de Sassella Riserva zal deze wijn wel een groter publiek kunnen bekoren.
    Punten: 87/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  5. Mamete Prevostini San Lorenzo 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    Chiavennasca met 10 maanden houtrijping en aanvullende flessenrust.
    Granaatrood van kleur, lichte evolutie, helder, zuiver en tranend.
    Gelukzalige, aantrekkelijke en vooral complexe neus! Stuivend fruit van framboos, granaatappel en kers. De onvermijdelijke roosjes zijn present. Oregano, salie en peper kleuren het kruidenpallet. Mooie tabaksexpressies tot een heerlijke geurende sigarendoosje. Mokka, koffie, sousbois, puntje chocolade… Uitnodigend tot en met! Zeer fijne smaak met de meest aanstekelijke zuurtjes die met momenten, de toch krachtige tannine, wat naar de achtergrond duwen. Zalig sappig en mineraal zodat de neiging om het glas te hervullen nooit afneemt. Zacht, lang, in balans en… doodzonde!! Doodzonde dat de jaargang 2017 de laatste was dat deze wijn gemaakt werd.
    Punten: 90/100 (Nog te koop bij Vinesse – Prijs 30,00 €)
  6. Rainoldi Fruttaio Ca’Riggieri 2011 – Sfursat di Valtellina DOCG
    Gedurende 2 maanden worden de Chiavennasca druiven gedroogd. Opvoeding in barriques gedurende 18 maanden.
    Tranend, kersenrood, op het randje van helder en zuiver. De neus komt licht overdone over met een alcoholoverheersing. Geconfituurd tot gedroogd fruit (dadel, vijg, pruim…) met aardse en branderige chocolade toetsen. De mond kan enkel de geurfase maar bevestigen. Overdone, vermoeiend, op de terugweg of er zelfs al over.
    Helaas moeten we kort zijn over de eerste Sforsato. Onze verwachtingen waren hoger.
    Punten: 79/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 41,15 €)
  7. Nino Negri Sfursat Carlo Negri 2012 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    We beleven hier een zeer knap geurenpallet met een grote verscheidenheid aan fruit. Gaande van fris rood fruit à la framboos tot de zwarte cassis en braam over het gedroogde van pruim, vijg en rozijn. Zowel rozen als viool vullen het bloemenboeket. Tijm, salie, rozemarijn, laurier, sigarenkist, mokka, chocolade, tabak, paddenstoel, thee, humus… We mogen de stempel complex zeker gebruiken. Drinken, euh proeven maar! en jawel, dit is wel degelijk Sforsato met een Hoofdletter. Prachtig fruit, mooie zuren, aanstekelijke maar krachtige tannine, lang uitgesponnen finale, rijk, rijp, vol en rond.
    Punten: 91/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 31,90 €)
  8. Nino Negri 5 Stelle 2013 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    Helder robijnrood, intens met een licht gekleurde traanvorming. Rijkelijk is het juiste woord om het geurenpallet te omschrijven. Een samenvoeging ook van alle aroma’s die we bij de andere wijnen al opgesomd hebben. Rijk aan fruit (pruim, kers, braam, framboos, aalbes, vijg), rijk aan kruiden (peper, oregano, tijm, salie, laurier), rijke branderige accenten (ceder, sigaar, zoethout, chocolade, mokka, tabak, vlezig) en rijk aan aardse, florale en etherische geuren. Deze weelde zet zich naadloos verder in het glas! De stevige, prachtige tannine vinden ogenschijnlijk makkelijk de aanstekelijke zuurtjes en het sappige fruit. Op geen enkel moment oogt deze wijn vermoeiend en ondanks zijn 10-tal jaren op de teller komt hij over als een jong veulen.
    Zoals eerder gemeld; vergeet Amarone maar ga voor de Nebbiolo getypeerde versie uit Valtellina! Kunnen we dat afspreken? 😉
    Punten 93/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 60,00 €)

Filed under: amici | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 1 Comment »

Barbera – Uit de schaduw van Nebbiolo

Posted on maart 21, 2021 by Bottle Case

Je zal het maar voor hebben als druif! Je bezit alle eigenschappen om de basis te zijn voor een uitstekend glas rode wijn. Bovendien ben je in het bezit van een enorme veelzijdigheid en ben je uitermate geliefd bij de wijnboeren. Maar, er is altijd weer die verdomde Nebbiolo die je alsmaar naar de achtergrond drijft. Je kijkt er naar op en al is het Barbera sap in sommige gevallen zelfs beter dan pakweg een te ruwe Nebbiolo… Je blijft door het leven gaan als het klein duimpje uit Piemonte!

Hoog tijd dus om de Barbera in het zonlicht te plaatsen en een tasting samen te stellen waar de druif kan shinen! De opdracht die ik mezelf oplegde was een zo veelzijdig mogelijke proeftafel samen te stellen van Italiaanse Barbera waarbij de veelzijdigheid van de druif tot zijn recht komt. De usual suspects laten we bewust links liggen wegens reeds voldoende gekend. Geen bricco del Uccellone dus of Barbera’s van Giorgio Rivetti.

Barbera – Enkele weetjes:

  • De ouders van de Barbera zijn tot op heden nog steeds onbekend. Onderzoek geeft aan dat de druif zijn afkomst kent in Piemonte en meer bepaald in de Monferrato regio.
  • De eerste getuigenissen over het gebruik van Barbera gaan terug tot in de 13e Eeuw.
  • Vandaag staat Barbera hoofdzakelijk aangeplant in het noorden van Italië. Naast zijn natuurlijke habitat Piëmonte zullen we de druif voornamelijk treffen in Lombardia en Emilia Romagna en mondjesmaat in Aosta, Puglia en Sardegna.
  • In Piemonte is de druif onderscheiden met 3 DOCG’s; Barbera d’Asti DOCG (2008), Barbera del Monferrato Superiore (2008), Nizza DOCG (2016)
  • Hoewel we Barbera best wel bejubelen en je er enorm lekkere wijnen van hebt bestaan er ook de meest banale wijnen van. De kaf van het koren scheiden is zeker van toepassing van de Barbera wijnen
  • Het is een productieve druif (rendementen beperken is een must) die redelijk laat rijpt. Meestal bezitten de wijnen soepele tannine en een redelijk hoge zuurgraad.
  • Barbera heeft een duidelijk kersenaroma in combinatie met pruim, ander klein rood en zwart fruit, zoethout, tabak, leder, violetjes en anijs.

De proeverij:

  1. Torrevilla ‘La Genisia’ Barbera Oltrepo Pavese 2017 – Lombardia – 9,80 €
    Niet houtgelagerde Barbera met een zuivere kersenrode kleur. In de neus hebben we een vooral een combinatie / gevecht tussen het fruit en het dierlijke. Kers, aalbes en framboos boksen voortdurend met de humus en wilde paddenstoelen. Laurier en violetjes spelen een rol in de achtergrond. Mooie stevige zuren en fijne zachte tannine vullen de mond. De vele sappige kersen geven de wijn een aangenaam gevoel en het smaakprofiel wordt afgerond met een aangenaam bittertje. Dit is een lichtvoetige en sappige Barbera!
    Score: 76/100
  2. Renato Corino Barbera d’Alba DOC 2016 – Piemonte – 14,00 €
    Barbera met een beperkte houtlagering van 3 tot 4 maanden. De wijn kleurt helder robijnrood en is mooi tranend. Zachte neus met wat rijpere kersen, violetjes, aardbei, rode besjes, fijne kruiden (Oregano, peper, laurier) en licht branderige aroma’s. De zuren zitten mooi, de tannine zijn zacht en de smaak blijft voldoende lang aanwezig. Wat zoeter fruit van aardbei en framboos bespeelt de tong. Nadien komen de kersen en de kruiden even piepen. Sappige, licht vullende allemansvriend.
    Score: 74/100
  3. Bersano ‘Costalunga’ Barbera d’Asti DOCG 2014 – Piemonte – 12,80 €
    De wijn kent een gedeeltelijke houtlagering. 50% rijpt gedurende 6 maanden in eiken vaten. Zuivere robijnrode kleur en klevende traanvorming. De kersen zijn prominent aanwezig en worden aangenaam bijgestaan door framboosjes. Behoorlijk wat specerijen zijn aanwezig in de neus. Na het walsen manifesteert zich een licht dierlijk aroma en komt de tabak en eucalyptus boven. In de smaak is er niets storend. Het gematigde houtgebruik is duidelijk, de tannine en zuren vullen elkaar mooi aan. Fruitig profiel met wat cacao in de afdronk. Zeer correcte wijn voor een aangename prijs.
    Score: 78/100
  4. Gaudio ‘Bricco Mondalino’ Barbera del Monferrato Superiore DOCG 2017 – Piemonte – 13,00 €
    Barbera die een rijping krijgt van 6 maanden in barriques en tonneaux. Mooie blinkende, heldere robijnrode kleur met een paarse rand en gekleurde traanvorming. Prachtige neus van veel klein rood fruit zoals framboos en kers met de donkere pruim in de aanvulling. Heerlijk ook is die sublieme kruidigheid; een melange van peper, tijm, laurier en jeneverbes. Tabak, koffie, rode neusjes en rozen zijn eveneens aanwezig. Sappige smakelijke tannine dansen in de mond samen met de frisse magnifieke zuurtjes. Veel fruit, de kruidigheid die terugkomt en een lengte van een zestal seconden met een vleugje tabak. Dit is een heerlijke Barbera voor zijn prijs.
    Score: 83/100
  5. La Stoppa Barbera Emilia IGT 2009 – Emilia Romagna – 18,00 €
    De wijn rijpt gedurende 12 maanden in een combinatie van Franse barriques en 40hl vaten. Het is een wijn waar ik redelijk wat verwachtingen van had. Het werd echter de grote tegenvaller van de avond. De stevige bruine rand van de kleur voorspelde al een beetje onheil. De geur is een te dominante brett (Brettanomyces). Stinkende paardenstal dus. De smaak mag dan al iets beter zijn maar is naar het einde toe gewoon oxydatief. Bijgevolg verdwijnt dit proefglas vlug in de spuwbeker en krijgt hij een dikke buis.
  6. Bruno Verdi ‘Campo del Marrone’ Barbera Oltrepo Pavese DOC 2014 – Lombardia – 18,00 €
    Voor zover ik weet zijn de wijnen van Bruno Verdi nog steeds niet verkrijgbaar in de Belgische wijnhandel. Zelf ben ik gedurende enige tijd met hen in onderhandeling geweest om de wijnen in te voeren maar de stroefheid in communicatie met het domein deed me afhaken. Zonde want Bruno Verdi maakt meer dan uitstekende wijnen. Campo del Marrone proefde ik ooit en ik wou deze wijn dan ook absoluut op onze proeftafel! Het is een Barbera die gedurende 12 maanden rijpt in eiken vaten. Hij bezit een intense donkere kersenrode kleur met stevige tranen. Het aroma van sappige dikke rijpe en rijke kersen stuiven het glas uit. Zwarte bramen, violetjes, gedroogd fruit (pruim), leder, cacao zijn de andere geuren van dienst. In de mond proef je de smakelijke tannine die niet té fel aanwezig zijn. Vlezig van structuur en enorm kruidig. Het geheel blijft lang aanwezig. De wijn vult mijn herinneringen en bestempel ik opnieuw als een mooie, volle en rijke Barbera.
    Score: 86/100
  7. Fratelli Alessandria ‘Priora’ Barbera d’Alba Superiore DOC 2016 – Piemonte – 21,60 €
    Rijping van 12 tot 14 maanden in tonneaux en 20-40 hl vaten. Nadien 2 maanden in inox en vervolgens nog minstens 2 maanden in de fles. De wijn kleurt helder donker kersenrood en geeft heerlijk gekleurde tranen. Wat een heerlijk uitnodigende neus! Het bouquet vult zich met een waaier van gemengd fruit (rood, zwart, gedroogd), vele kruiden en specerijen, humus, leder, tabak, cacao, zoethout en violetjes. Alles vloeit perfect in elkaar. Dat sublieme evenwicht vinden we ook terug in de smaak. Vol – fruitig- vlezig! Voldoende stevige tannine, een heerlijke frisheid en een prachtige, lange, kruidige afdronk. Dit is een mooie verfijnde maar toch ook rijke Barbera.
    Score: 88/100
  8. Villa Giada ‘Bricco Dani’ Barbera d’Asti Superiore Nizza DOCG 2013 – Piemonte – 25,40 €
    Toen nog onder de appellatie Barbera d’Asti Superiore Nizza DOCG, nu is Nizza een eigen zelfstandige DOCG en valt de wijn ook onder die naam. Na een periode van 3 maanden rijping in inox volgt nog een lagering van 12 tot 14 maanden in tonneaux. Helder, robijnrood met een licht bruin randje en gekleurde traanvorming. De tertiaire aroma’s komen primair over. Anijs, ceder, tabak, leder, paddenstoel, truffel, humus… Na het walsen volgt dan het fruit! Kersen, braam en vooral gedroogd fruit van pruim en vijg. Een volle kruidigheid rondt het geurenpallet af. Zeer kruidig van smaak. Hoewel de tannine nog fel aanwezig is boeten ze in tegenover de zuren. De afdronk is correct maar mocht toch enige tellen langer duren.
    Deze wijn is ondertussen mooi op dronk gekomen en doet me herinneren dat de enkele flessen die me in onze kelder nog resten best in de nabije toekomst geopend mogen worden.
    Score: 86/100
  9. Claudio Alario ‘Valletta’ Barbera d’Alba DOC 2016 – Piemonte – 27,60 €
    Opvoeding van 20 maanden in Franse eiken barriques. Mooie paarsrode kleur, gekleurde tranen. Rijp fruit maakt hier de dienst uit! Zwarte kers, cassis, braam, pruim… Veel kruidigheid en het hout dat mooi verweven zit. Ook nog cacao, zoethout, anijs, en cuberdon. Heerlijk mooi vol & vullend in de mond. Zachte, stevige tannine en correcte speelse zuren. De alcohol presenteert zich evenals de kruiden. Veel sappig fruit en een lang dragend geheel. Persoonlijk was dit voor mij de beste wijn op de proeftafel!
    Score: 91/100
  10. Pomodolce ‘Marsèn’ Colli Tortonesi Monleale DOCG 2013 – Piemonte – 19,40 €
    24 maanden rijpt deze volbloed Barbera in eiken vaten. Ik tracht deze wijn zo objectief als mogelijk te beschrijven. Het is immers al jarenlang één van mijn favoriete Barbera wijnen en Pomodolce heeft een speciaal plekje in mijn hart en portfolio! De kleur is bijna zwart met dikke gekleurde tranen. De geur is één en al combinatie van specerijen, maraschino kersen en chocolade. Animale toetsen, vanille, anijs, sigaar en tabak. De smaak is vullend en enorm vlezig. Al wat de geur prijsgeeft proef je ook. De dikke rijke kersen, de enorme kruidigheid en de chocolade geladen tannine. De alcohol is omnipresent maar stoort geen enkel moment. De wijn blijft zeer lang dragen.
    Score: 89/100

We kunnen zonder enig probleem een totaal andere proeftafel samenstellen met de geijkte grote namen. De pracht van de Barbera druif zal er enkel nog maar meer bevestiging krijgen. Vergeet deze druif niet… ze verdient je liefde wel degelijk!

Filed under: Whaaaat's UP? | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment »

Sforza Italia – De decadentie van een wijnclub

Posted on maart 5, 2014 by Bottle Case

Een vraagstelling die je jezelf als doorwinterde wijnliefhebber af en toe moet opleggen! Val ik niet ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden? Vandaag stel ik me die vraag een zoveelste maal. Aanleiding hiervan is de afgelopen bijeenkomst van ‘Op De Klippen’, één van de wijnclubs waarin ik actief ben. Het thema van deze proefavond was immers ‘Top uit Italië’ en bovendien zouden we er geen klassieke avond van maken maar onze avond laten begeleiden door allerlei kleine hapjes. Het werd een memorabele avond!

Vooraleer ik het antwoord geef op mijn spiegel-vraagstelling schets ik even de proeftafel. De ragfijnste kleppers uit de laars passeerden de revue. De één nog beter dan de andere maar steeds weer die verscheidenheid. De voorbereiding ervan had enkele maanden nodig. Eenvoudig was het immers allerminst om deze wijnen te verzamelen!

De avond zelf was ik dan ook behoorlijk wijn-opgewonden. Het moest immers de climax worden van deze intensieve voorbereiding. Het moeilijkste aan het geheel was de flessetting. Hoe moest ik godsnaam nu toch de juiste volgorde bepalen van deze grootheden? Ik heb er dan maar mijn Wim-logica op losgelaten:

  • Alle flessen gingen een karaf in
  • Ik wilde absoluut vermijden dat enige voorkennis of vooroordelen een invloed zouden hebben op het proeven en dus wisten mijn proefgenoten niet welke wijn er in hun glas zou verschijnen
  • De meest zoete & alcoholrijke flessen – Amarone & Sforsato – zouden de reeks afsluiten
  • De 2 oudere Barolo’s moesten naast elkaar geproefd worden en zou ik ook achteraan plaatsen
  • Wat de rest betrof heb ik naar a) de jaargang van de wijn b) de houtlagering van de wijn gekeken. Van ons huidige jaar (2014) heb ik het aantal maanden vatrijping afgetrokken en vervolgens met deze uitkomst het verschil gemaakt met de jaargang van de wijn. Zo kwamen de hoogste cijfers vooraan in de proeverij te staan en de laagste cijfers achteraan. Ik trachtte dus op te bouwen naar kracht.
  • Uiteraard werd de prijs van de wijn pas na de proeverij mee gegeven!

WP_20140303_001

De proeverij zelf dan:

  1. Franciacorta DOCG – Guido Berlucchi Palazza Lana Extrême Riserva 2006 (Lombardia) – 44,30 €
    Dit was onmiddellijk een gigantische opener natuurlijk. Extreem fijn, extreem rijk, extreem zacht en vol fruitig met een overheerlijke aciditeit. Deze bubbel laat 90% van het Champagne geweld haar poepje ruiken! Het werd onmiddellijk stil aan de tafel. De toon was duidelijk gezet.
    Score: 92/100
  2. Etna Rosso IGT – Passopisciaro Contrada Sciaranuova 2008 (Sicilia) – 43,00 €
    De kleur zette menig proever op het verkeerde been. Af en toe werd er zelfs Barolo geopperd. Maar deze Nerello Mascalese is reeds in de neus zó heerlijk!Jong rood fruit zingt en danst in het rond, sousbois, zachte kruidigheid, violetjes, toetsje vegetaliteit en dan de mineralen. Je kan er aan blijven snuiven, de variatie is zo gigantisch. De mond doet je echt in extase gaan. Ragfijn, tot in de perfectie verweven en aanhoudend. Dit is gewoonweg subliem en zo uitgesponnen!
    Score: 95/100
  3. Rosso Piceno DOC – Le Caniette Nero di Vite 2005 (Marche) – 52,30 €
    Ondanks zijn leeftijd nog viriel gekleurd tranend met een volle karmijnrode kleur. Ceder, tabak en bittere cacaobonen worden aangevuld met het donkerste gerijpte en licht gedroogde (vijg) fruit. Stevig, gul, krachtig en aanhoudend zonder ook maar aan fruit ingeboet te hebben. Wat een verrassing was deze wijn!
    Quote van een proever: Wat een tabak expressie, het is alsof je een sigaar aan het roken bent en na een trekje uitblaast in je wijnglas.
    Score: 93/100
  4. Toscana IGT – Querciabella Camartina 2007 (Toscana) – 83,80 €
    Querciabella werkt al sinds 2000 biodynamisch. Non believers raad ik steeds aan deze wijn eens te proeven. Het peperkoek accent valt door de kaneel op. Maar dit is complexiteit troef alweer. Adembenemend zacht en fluwelig!
    Score 94/100
  5. Brunello di Montalcino DOCG – Casanova di Neri Tenuta Nuova 2006 (Toscana) – 70,00 €
    Een ‘naam’ die uiteraard niet mocht ontbreken is Brunello. De keuze maken welke Brunello op te nemen is nooit eenvoudig. De Tenuta Nuova van Casanova di Neri viel meteen op door zijn branderige en stevige accenten. De smaak is als een kers in chocolade gedropt met een marinade van pepers omgeven met een sappige ronde volheid.
    Score 91/100
  6. Isola dei Naraghi IGT – Capichera Manténghja 2007 (Sardegna) – 65,00 €
    Hoewel Sardegna vooral bekend is om de rode Cannonau is dit een wijn van 100% Carignano.
    De zuiverheid van deze wijn valt je bij de kleur al op (prachtig tranend trouwens) en zet zich perfect door in het bouquet. Daar valt de complexiteit van deze wijn ook al onmiddellijk waar te nemen. Hey, alweer een ander aroma… En dan ga je proeven, en dan komt die geluksmakende glimlach op je gezicht.  Dit is fenomenaal, dit blijft zinderen, dit is onbeschrijfbaar, dit is perfectie!
    Score 97/100
  7. Sagrantino di Montefalco DOCG – Romanelli 2009 (Umbria) – 24,20 €
    Ondankbaar voor deze wijn om op deze plaats van de proeverij te komen.
    Een mengelmoes aan drop, zoethout, de typische jasmijngeurtjes, kruiden en fruit. Proef ik daar nu een vleugje pastis (anijs)? De afdronk is tot op heden het vlugst weg van alles wat we reeds proefden. Het is echter een mooie, niet eenvoudige, krachtige wijn.
    Score 87/100
  8. Alto Adige DOC – Muri Gries Abtei Lagrein Riserva 2010 (Süd Tirol) – 29,00 €
    Supergeconcentreerde wijn, inktzwart met prachtige kleuring. De neus is ‘black as hell’ met een mix aan specerijen en groene frisse kruiden. Het hout kan hij onmogelijk wegsteken. De smaak is zo sterk, zo stevig, vlezig en vol. Oh yeah baby, this is not for pussy’s!!! Power me…
    Score: 92/100
  9. Bolgheri DOC – Poderi Sapaio 2010 (Toscana) – 40,00 €
    Driewerf helaas maar deze wijn was gekurkt L
  10. Bolgheri Sassicaia DOC – Tenuta San Guido Sassicaia 2010 (Toscana) – 135,00 €
    Het merendeel van de leden keken reikhalzend uit om deze wijn te proeven. Enkelen onder hun waren er al heilig van overtuigd dat hij reeds de revue was gepasseerd. De neus is echt wel hemels. Zeer verfijnd ook. Fijn kruidigheid, zwarte kersen, chocolade, mokka, knapperig braadjus… enfin de hele cinema passeerde er in. Hoewel nog zeer jong, toch reeds verfijnd en versmolten van smaak en nooit vermoeiend. Krachtige, lichtjes droge tannine, lang aanhoudend met jong vers tot gedroogd fruit en een zeer mooie aciditeit.
    Score 94/100
  11. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 2004 (Piemonte) – 72,00 €
    Ha eindelijk zijn we tot het hoofdstuk Nebbiolo gekomen. Je merkt het onmiddellijk. De omschakeling van de aroma’s en het fruit. De nog intensere aanwezige zuren naast de ragfijne krachtige  tannine. Geen spoor van evolutie in de smaak. Wat is dit een mooi tot zijn recht gekomen Barolo!
    Score 93/100
  12. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 1997 (Piemonte) – 105,00 €
    Geef me een sigaar, verdomme ik rook niet maar geef me toch maar een sigaar!! Ondanks de 1997 alsnog een zoet/sappige geur met de nodige florale accenten en de kaneel. In de smaak zit die tabak wel heel opvallend. Maar dit is eenvoudigweg een fantastische wijn, blijvend en beklijvend.
    Score 93/100
  13. Valtellina Sforsato DOCG – Nino Negri 5 Stelle 2009 (Lombardia) – 48,40 €
    Fenomenaal is het enige ware woord dat hier van toepassing is! Hij blaast, ook door zijn jeugdigheid en zijn stijl van vinifiëren, de Barolo’s gewoon weg. Floep, verdwenen naar de achtergrond. Noem maar op… sappig, krachtig, kruidig, aanhoudend! Fris, zoet en kracht in één!
    Score 96/100
  14. Amarone della Valpolicella Riserva DOCG – Zýmé La Mattonara 2001 (Veneto) – 218,00 €
    De duurste uit het rijtje! Kersenjam met een vegetale frisheid (kruidigheid) en gitzwart fruit. Yeah, dit is vol & rond van smaak mét de nodige frisheid. Net dat waar het vele Amarones aan ontbreekt. Het mag ook wel gezien het prijskaartje maar dit is werkelijk een top Amarone en wat mezelf betreft de beste die ik ooit mocht proeven. Het is dé perfecte afsluiter van de avond!
    Score 97/100

Maar komen we dan even terug op mijn vraagstelling!
Val ik ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden?
Mijn god neen, we hebben als groep, zeer intens gewerkt naar deze degustatie toe. Het is het resultaat van een prachtige avond werken (we hebben hiervoor een wijn quiz georganiseerd). Het zou pas van decadentie getuigen als mijn kelder niets dan zulke flessen zou bevatten en ik ’s avond s in mijn zeteltje niet meer content zou zijn met eender welk flesje wijn.
Bovendien, is het niet de bedoeling van een wijnclub, om net zulke niet alledaagse wijnen te kunnen proeven?

En dan laat ik graag aan jullie allemaal een ballonnetje los… Zijn de Italiaanse topwijnen duur????
Integendeel durf ik te zeggen. Ze behoren tot de goedkoopste van de wereld en zijn bovendien nog overheerlijk ook!!
Spreek me bewijsgrondelijk tegen aub.

WP_20140303_021 WP_20140303_019 WP_20140303_018 WP_20140303_017 WP_20140303_016 WP_20140303_015 WP_20140303_014 WP_20140303_013 WP_20140303_011 WP_20140303_010 WP_20140303_009 WP_20140303_008 WP_20140303_007 WP_20140303_006 WP_20140303_024 WP_20140303_023 WP_20140303_022 WP_20140303_005 WP_20140303_004 WP_20140303_003 WP_20140303_002

Filed under: Het Negende Vat/Op de Klippen | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 3 Comments »

Alla scoperta della Italia del Nord – Lombardia

Posted on augustus 6, 2011 by Bottle Case

Dag vijf van onze ontdekkingstocht hield in dat we het gezellige verblijf in de Dolomieten moesten stopzetten. Er stond namelijk een moeilijke verplaatsing op het programma. Slechts 170 km, maar geen snelwegen. Geen erg we hadden immers tijd en de spektakelwaarde die we onderweg mochten beleven zou ik met geen geld ter wereld hebben willen missen.
Lange tijd volgden we de loop van de Adige en liepen de Dolomieten over in de Alpen. We reden over wondermooie wegen met schitterende panoramische zichten. Hoogtepunt, en dat mag je letterlijk nemen, was de doortocht via de Stelvio. Wielerliefhebbers zullen onmiddellijk wel weten waar ik het over heb. Deze reus moet immers frequent in de Giro d’Italia overwonnen worden. Ik was dus blij dat hij ook in onze Ronde van Italië op het programma stond. Liefst tot 2760 meter hoogte moest er geklommen worden, goed voor 47 haarspeldbochten, tal van gekke wielertoeristen die de berg opreden, ontelbare motorrijders. En dat uiteraard langs beide richtingen. De aanzet is oppermachtig, je stopt een paar keer om wat foto’s te nemen maar uiteindelijk vraagt de beklimming zoveel concentratie dat je blij bent dat je de top hebt bereikt… en dan moet je starten aan de afdaling natuurlijk! Boven op de top bleek het wel een Vlaamse Kermis te zijn. De Stelvio is duidelijk een attractie…

Einddoel van onze rit was midden in de Alpen te vinden, aan de Zwitserse grens en niet ver van St. Moritz. Hier ligt de wat onbekende wijnstreek Valtellina. Daar hadden we een afspraak bij Nino Negri, dé referentie voor de wijnen uit deze regio. De wijnen die ze er maken zijn voornamelijk van de Schiavenasca, de lokale benaming van de Nebbiolo. Bovendien maken ze er ook droge wijnen van ingedroogde druiven, de Sforzato of Sfursat. Dit is hetzelfde proces dat we ook bij de Amarone wijn tegenkomen met dit verschil dat het andere druiven zijn.

Ondanks de moeilijke en vermoeiende rit (bijna 4 uur) waren we tijdig op post en konden we zelfs nog even de tijd nemen om wat antipasta te nemen met een lokaal biertje. Het zonnetje scheen fel op dat moment, dus was het een welgekomen verpozing. Hoewel ik enorm hard had uitgekeken naar het bezoek bij Nino Negri wist ik toen nog niet dat dit het mooiste bezoek van de hele trip zou worden! Geloof me vrij, dit wil veel zeggen want alle bezoeken waren prachtig…

Als van ouds was de ontvangst zeer hartelijk. De rondleiding in de kelders (man wat zijn die groot…) was af. Vervolgens startte het festival: de Proeverij (met hoofdletter P)!! Nu moet je weten dat Nino Negri niet zomaar het eerste het beste keuterboertje is. Neen zij maken één van mijn absolute lievelingswijnen; nl. de Sforzato 5 Stelle. Deze wijn wordt, god zij dank, niet elk jaar gemaakt maar enkel in de betere jaargangen. Het is één van de absolute beste wijnen die in Italië gemaakt worden. Getuige hiervan de vele onderscheidingen die de wijn mag ontvangen, nog betere getuige hiervan… de inhoud in mijn glas, telkens ik een fles ervan open! Het zou trouwens hun andere wijnen oneer aandoen zijn je enkel te focussen op de 5 Stelle. Hun Valtellina Superiore’s zoals de Grumello, Sassella, Inferno of Mazer zijn top waaraan menig Barolo of Barbaresco een puntje kan zuigen. Bovendien ben ik ondersteboven van die ene witte wijn die ze maken Ca’Brione. Een Igt Terazze Retiche di Sondrio mag je steeds voor me openmaken, dag in, dag uit…mij zal je niet horen klagen ;-).
De inhoud van het bezoek, en ook van de Proeverij werd me reeds op voorhand toegezonden. Ik had me dus al verlekkerd op deze Proeverij, onwetende dat er nog een grote verrassing stond te wachten. De start van de Proeverij was immers een Vigneto Fracia van 1967… en laat dat nu net mijn geboortejaar zijn 🙂 Hip, hip, hip… Hoera!!!!!

We Proefden volgende wijnen bij Nino Negri:

  • Valtellina Superiore Vigneto Fracia 1967
  • Ca’ Brione 2009
  • Valtellina Superiore 2002
  • Valtellina Superiore Sassella ‘Le tense’ 2005
  • Valtellina Superiore Grumello ‘Sassorosso’ 2007
  • Valtellina Superiore Sassella ‘Le Tense’ 2007
  • Valtellina Superiore Inferno Mazèr 2007
  • Valtellina Superiore Vigneto Fracia 2007
  • Sforzato di Valtellina ‘Sfursat’ 2000
  • Sforzato di Valtellina ‘Sfursat’ 2007
  • Sforzato di Valtellina ‘5 Stelle’ 2004
  • Sforsato di Valtellina ‘5 Stelle’ 2007

Zal ik een kleine bekentenis doen? Dit is de enige Proeverij waarbij ik NIET heb gespuwd… Dit met voorbedachte rade ;-).
De Proeverij overtrof mijn stoutste verwachtingen. Ik vrees dat ik nooit of te nimmer de wijnen van Nino Negri nog onbevooroordeeld kan bekijken!
Nadien werden we nog meegenomen naar de wijngaarden en konden we ons vooral vergapen op de steile hellingen waarop de Nebbiolo wijngaarden staan aangeplant. Trouwens voor de oogst huren ze daar een helikopter in die de vers geplukte druiven naar de vergistingsinstallaties brengt. Kostprijs dacht ik begrepen te hebben: 5 €/minuut.
Nadien inchecken in het hotel in Sondrio waar we niet vlug genoeg opnieuw konden vertrekken. Het hotel was oubollig en te duur. We hadden hier aanvankelijk eveneens 2 nachten voorzien. Gezien het de volgende dag echter zondag was, verkozen we van die dag gebruik te maken om door te trekken naar het Lago di Iseo, Franciacorta regio. Een wijze en goede beslissing.

Niet echter vooraleer we één van de mooiste tafelmomenten zouden beleven. Ristorante Fracia is eigendom van Nino Negri en uiteraard zouden we daar gaan dineren. Het was er heerlijk toeven, lekker eten en de wijn… tja dat weet je al wel. Als aperitief namen we een flesje Cuvée Carlo Negri Metodo Classico (Nebbiolo, Pignola en Pinot Nero) en vervolgens een flesje Inferno. Tussendoor was ik echter ook het flesje Vigneto Fracia van 1967, wat ik als geschenk had meegekregen, uit de wagen gaan halen. Heerlijk was het om deze fles helemaal verder soldaat te kunnen maken onder de bewonderende ogen van de lokale sommelier.
Het was laat op de avond, er was al wat drank gevloeid en dan, om één of andere reden, wordt dat Italiaans plots een stok vlotter. De sommelier verwarde mijn geboortejaar met geboortedag wat resulteerde in allerlei extra’s. Hij was immers in de waan dat het mijn verjaardag was :-). Dessertje van het huis, koffie en grappa en als kers op de taart gaf hij ons nog een staalflesje Nino Negri Passito mee om te proeven. Deze jongeman heeft een deftige fooi gekregen :-).
Het bezoek bij Nino Negri, neen dat vergeet ik nooit nog!

Dag 6 besloten we dus om door te trekken, weg uit de Alpen en naar een ander stukje Lombardia. Franciacorta en het Lago di Iseo was de nieuwe bestemming. We hadden nog meer dan een week te gaan en het proeven zou vanaf nu teruggeschroefd worden. Er mocht immers ook wel wat rust en vakantie tussen al dat werken zitten ;-). Laat me met de deur in huis vallen: het Lago di Iseo mag en kan je absoluut niet vergelijken met het Gardameer. Hoewel ze niet zo ver van elkaar liggen is het Lago di Iseo kleiner en vooral een pak rustiger. Nog niet zo gekend bij de toeristen en vooral Italianen die je ginds zal treffen. Blijkbaar wel van gegoede huize want de Louis Vuitton tasjes die ik daar heb gezien kan ik op één hand niet tellen. Het Lago di Iseo is trouwens ook schitterend om even op adem te komen of om een romantisch weekendje van te maken… Kortom het Lago di Iseo straalt iets uit. Vooral het stadje Iseo is absoluut de moeite. Mocht je besluiten naar ginds te gaan, neem dan zeker een boottochtje naar het eilandje Monte Isola. Het is de moeite meer dan waard dit eilandje in een klein uurtje rond te fietsen.
Het was tijd ook om de vrouw in ons gezelschap extra aandacht te schenken. Shoppen dus! Italië is echter een ontnuchtering als je zelf niet het ideale maatje hebt… alles is zo mooi en niets past je, enkel de schoenen 🙂

Gedurende 4 nachten zouden we verblijven in het Relais Franciacorta. Een **** verblijf waar de schoonheid in al zijn eenvoud van afstraalt. Enige kanttekening erbij is het ontbreken van een zwembad. Plaats en ruimte zat echter hiervoor.
De boeking werd verzorgd door Guido Berlucchi, het enige wijnhuis dat we een bezoek zouden brengen. Het hotel is hun eigendom en bijgevolg vonden we op onze kamer al vlug een presentje in de vorm van een een flesje Franciacorta ’61 Brut. Klinken!!!!!

Het wijnhuis Guido Berlucchi straalt reeds van buitenuit een zekere grootsheid uit, in de positieve zin van het woord. Claudio zou ons komen ontvangen maar deze had die dag net een ongekende drukte zodat hij zich liet vervangen door Claudia. Deze sympathieke dame stond ons perfect te woord en begeleidde ons op een gepaste manier doorheen heel het bezoek inclusief proeverij. De proeverij werd trouwens in het paleis gehouden. Uiterst zeldzaam verklapte Claudia ons. Het was inderdaad een vrij uniek kader! Proeven zouden we enkel de edele bubbels van de Franciacorta doen. Deze schuimwijn die niet zou misstaan tussen menig Champagne is van de allerbeste die er in Italië wordt gemaakt. En gezien ik liefhebber ben… laat maar komen dus.

We proefden volgende wijnen bij Guido Berlucchi:

  • Franciacorta ’61 Brut
  • Franciacorta ’61 Brut Rosé
  • Franciacorta Cellarius Brut
  • Franciacorta Cellarius Brut Rosé

Later zou ik een vergelijkende test willen doen onder ons drie. Ik had in een lokale enoteca een flesje Ca’Del Bosco en een flesje Barone Pizzini gaan halen om daar tegenover de Berlucchi ’61 Brut te zetten. De 3 Franciacorta wijnen werden naast elkaar geproefd en becommentarieerd. Zonder enige twijfel, alle 3 waren ze correct, goed en lekker. We waren het allen eens: 1. Berlucchi 2. Barone Pizzini en 3. Ca’Del Bosco. Enige kanttekening: de proeverij was niet blind, we wisten dus wat we proefden en de euforie van het moment kan dus wel degelijk mee gespeeld hebben. Besluit: We moeten dit in België nog eens overdoen 🙂

Besluiten wil ik graag met een vermelding te maken naar Dispensa Pani e Vini Franciacorta. In dit Enoteca/Ristorante genoten we van een enig Slowfood diner. Als Nino Negri de beste Proeverij was, dan was dit zonder meer het beste dat ik gegeten heb gedurende de reis. Ik heb nadien nog eens nagekeken…ik heb al mijn duimen en vingers nog, maar ik heb ze wel degelijk een goede likbeurt gegeven :-).

Lombardia had ons twee uiteenlopende stukjes Italië bezorgd. Elk deel wat we bezochten had zijn eigenheid en verscheidenheid… en ik had toen zo’n klein vermoeden dat het beste nog moest komen!


Filed under: Haleluja | Tagged: , , , , , , , , , , , | 3 Comments »

Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Posted on juli 5, 2011 by Bottle Case

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Filed under: Whaaaat's UP? | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 4 Comments »

Italiaanse wijnavonden – Deel 2

Posted on oktober 2, 2010 by Bottle Case

Na de inleiding over het wijnland Italië is het vanaf nu ‘full-speed ahead’! We halen onze Vespa van stal, starten de scooter en snorren Italië door. Af en toe parkeren we even en snoepen we van het lekkers dat het land ons te bieden heeft.

Noordwest Italië was het te ontginnen gebied. Na een korte walk-over van de vakantieparadijsjes Aosta en Liguria ging het al gauw over naar het betere werk van de avond…Lombardia en Piemonte.
Aosta is trouwens een zalig gebied om uit te leggen! Slechts 1 gezamenlijke DOC, geen DOCG, geen IGT. Het is wachten tot de Abruzzen om dergelijk poepsimpelheid nog een keertje tegen te komen in het Italiaanse wijnkluwen.

We bevinden ons vanavond in alle geval in Nebbiolo land! Nebbiolo, Spanna, Chiavennasca, Picotendro…allemaal dezelfde benaming voor wat deze soms sublieme, soms vlug te vergeten druif ons kan brengen.
Het zou de druiven, en uiteraard ook de wijnen, die gedoemd zijn in de schaduw te leven van deze grootse koppigaard onrecht aandoen hen ook niet met de nodige aandacht te behandelen. En dus passeerden Barbera, Dolcetto, Arneis, Cortese en andere ook de revue.

Dat het niet al Piemonte hoeft te zijn wat de klok slaagt, was de deelnemers na afloop wel duidelijk. Hoewel de wijnen van Aosta en Liguria op stal werden gelaten, parkeerden we onze Vespa wel op de trein om even een bezoekje te brengen aan Lombardia. Niet naar Milaan, wel naar het Lago di Iseo en vooral richting Valtellina!

Nu Lombardia, dat is Franciacorta en Franciacorta is een zaligheid van een mousserende wijn. Dat heb je in een vorig ‘blogje’ al wel kunnen lezen. Maar je hebt er nog de sublieme wijnen van Valtellina (ik weet het wel daar heb je die verdomde druif weer ;-)).

Wat stond er op de proeftafel te trappelen van ongeduld?

Uiteraard was de start eentje met bubbels van het edelste Lombardijnse vocht. De Berlucchi ’61’ Cuvee Storica was als vanouds, zacht aangenaam en subliem smakend.  Basis van deze schuimwijn was Chardonnay, aangevuld met Pinot Nero. Het zou trouwens de laatste keer zijn dat we ‘vreemd’ gingen wat de druiven betrof.

Volgde een duo van de hoogst aangeschreven witte wijnen vanuit Piemonte. Starten deden we met een DOCG Gavi. De Granée van Beni di Batasiolo. Een Gavi dat is Cortese in ons glas! Cortese staat aangeschreven als een hoogstaande druif, of moet het eerder hoogmoedig zijn? Geur en aanzet waren prima, het vervolg te zwak om als hoogstaand omschreven te worden.
Andere grote witte speler is de Arneis. Vroeger gebruikt om de strenge Nebbiolo af te vlakken, nu speelt de druif soloslim in voornamelijk het Roero gebied. Zoals gewoonlijk, zeer apart van aroma en van smaak. Moeilijk om er ‘op zich’ van te genieten want hoort, in mijn ogen, een passend gezelschap te krijgen in de vorm van een gerecht (asperges). We proefden de Marcarini Roero Arneis.

Tijd om over te schakelen naar rood. Vol verwachting werd de Dolcetto d’Alba Vignalunga van Albino Rocca ontkurkt en ingeschonken om met ontzetting te moeten vaststellen dat de kurkduivel ons vanavond niet ongemoeid zou laten. Zonde toch…!
En dus moesten we vroeger dan verwacht ons Nebbiolo hoofdstuk aansnijden. Drie uiteenlopende wijnen van deze druif kregen de gasten blind voorgeschoteld: De Bric del Baio van Ca’Del Baio (DOC Langhe Nebbiolo), de Vigneti Brich Ronchi van Albino Rocca (DOCG Barbaresco) en tot slot de 5 Stelle van Nino Negri (DOCG Sforsato di Valtellina).
Het ging dan ook gestaag crescendo. Dat er bij de eerste wijn nog geopperd werd van ‘amaai is dat nu die grote Nebbiolo’, werd er bij de Barbaresco al wat minder protest genoteerd…tot de prijs bekend werd! 37 € en een klets…lekker ja, dat wel maar is de prijs rechtvaardig?
Wanneer echter de Sforzato in het glas verscheen (ik had bewust geen Barolo genomen) ging iedereen zalig languit liggen. Vespa aan de kant, het gras in en genieten. Mensen, de 5 Stelle is een zaligheid van ongekende hoogtes! Zijn alcohol (15,5° vol) moet je erbij nemen want hij zal je hoegenaamd niet storen in het glas. Supercomplexe aroma’s, een smaaksensatie waar je enkel maar van kan dromen en een constante wisselwerking, zowel in geur als in smaak. Er werd behoorlijk minder geargumenteerd om de prijs van dit pareltje!

Als afsluiter tenslotte de reeds eerder besproken Moscato d’Asti Vecchia Vigna van Ca’D’Gal.

Besluit…missie geslaagd! Nebbiolo op zijn voetstuk geplaatst, maar niet daar waar men het verwacht…

Alla Prossima Volta!

Filed under: Whaaaat's UP? | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 4 Comments »

Franciacorta Rosé – een gemengde rosé?

Posted on augustus 14, 2010 by Bottle Case

Als gedegen liefhebber van bubbels doet Franciacorta me meestal zweven. Ik ben, voor zover dit gaat, verliefd op de grootmeester der Italiaanse belletjes. Het is de enige van alle mousserende wijnen in zijn konsoorten die wat mij betreft ook maar kan wedijveren met het Instituut Champagne.

Let wel ik heb het nu over kwaliteitsvolle Champagne en niet over de duizend-in-één-versies die er op de markt te verkrijgen zijn en die bij vele Cava’s of Crémants verbleken.  Geen Veuve-Cliquot (de hoer onder de Champagnes) of Piper-Heidsieck toestanden.

Het stak me dus ook een beetje tegen dat ik in mijn eigen wijngamma geen Franciacorta heb zitten. Op zoek dus (al moet ik eerlijk gezegd niet ver zoeken hoor) 😉
Deze van Berlucchi vind ik immers een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding vertonen. Bovendien beschikken ze over de gewone Brut, een rosé en een Satèn.

Een Franciacorta zal steeds gebaseerd zijn op Chardonnay en/of Pinot Nero, aangevuld met Pinot Bianco. Een Satèn is steeds een blanc de blancs en zal zeer vaak enkel van de Chardonnay gemaakt worden. Maar, en nu komt het…een rosé moet voor minstens 25% uit Pinot Nero bestaan, en kan aangevuld worden met de 2 andere variëteiten.

Hiermee geconfronteerd, rees me onmiddellijk de vraag…hoe zit het dan met de vinificatiewijze van de basiswijn. We maken een rosé wijn en Champagne rosé is immers de enige rosé die het recht heeft witte met rode wijn te mengen binnen Europa.
Of toch niet dan…?
Verder onderzoek dan maar! Op de technische fiche van de Berlucchi Franciacorta rosé DOCG lees ik dat de wijn is samengesteld uit 55% Pinot Nero en 45% Chardonnay.
Verder staat er het volgende – en ik geef een Engels vertaalde tekst:

‘The grapes are hand harvested and placed in boxes of 18 kg, to preserve the grapes perfectly intact during transportation to the centre pressing.
Immediately after harvesting, the grapes are placed in special presses that perform a gentle pressing and progressive in order to extract the best part of the juice: the juice. Each press also allows a clear separation and selection of must during all phases.

The first fermentation, which occurs through Saccharomices Bayanus yeast strains, selected to enhance the aromatic properties of grapes, takes place in stainless steel tanks with a temperature of about 18 ° C. A small part of the must is fermented in oak barrels and matured for a few months here in contact with yeasts, enriching complexity and structure.
The pink colour is achieved in part through the crushing of the grapes of Pinot Noir, from which you must get rose slightly, partly due to a brief cold maceration of must in contact with the skins (“rose one night).’

Oké, we zijn wat wijzer geworden en naar vrije vertaling zal er een witte met een rosé wijn gemengd worden. Wat Champagne rosé dus nog steeds uniek maakt. Maar, dit is uiteraard de werkwijze bij Berlucchi! Opzoekwerk maakt duidelijk dat dit de meest gehanteerde werkwijze is.
Mijn honger is echter nog niet gestild. Ik moet meer weten en dus ga ik opzoek naar het ‘Decreto Franciacorta DOCG’.

Hierin lees ik het volgende in de paragraaf die specifiek over de vinificatietechnieken gaat:
L’elaborazione del «Franciacorta» Rose ‘puo’ essere ottenuta con
la miscela di vini di colore differente.

…Als ik een Engelse vertaler erop los laat bekom ik volgende: The development of  ‘Franciacorta’ Roses’ can be obtained by the mixture of wines of different colors.

Of mijn eigen Vlaamse vertaling: Een Franciacorta rosé kan men bekomen door het mengen van verschillend gekleurde wijnen.

Mijn vrije vertaling zegt me dan dat dit ook mogelijk is door een rode met een witte wijn te mengen – ook al doen ze het misschien niet…

Met een vette knipoog stel ik dat ik me geen zorgen hoef te maken! Het is immers een DOCG! Gecontroleerd en Gegarandeerd (controllata e garantita). Waarvoor dient die ‘G’ anders 😉

En toch…en toch blijft Franciacorta een dot van een bubbel!

Filed under: Second opinions? | Tagged: , , , , , , , , | 3 Comments »