Valtellina – Nebbiolo delle Alpi

Niets dan goede herinneringen! Dit zou zowat het antwoord zijn naar mijn mening over Valtellina. Hoewel de bekendheid van het wijngebied Valtellina de laatste jaren wel crescendo gaat zullen er bij velen toch nog de nodige vraagtekens verschijnen in de ogen. Het is immers één van die Italiaanse verborgen pareltjes waarvan je gelukkig van wordt eens ze je pad kruisen. De wijngaarden liggen dan ook ietwat verscholen in wat je niet onmiddellijk als de meest sexy omgeving van Italië zal bestempelen. Deze uithoek in het noorden van Lombardia bij Sondrio (wat zowat het meest saaie Italiaanse stadje moet zijn) ligt tussen de bergen aan de Zwitserse grens en zal voornamelijk bezocht worden door liefhebbers van outdoorsporten. Het wijntourisme draait er nog steeds op een laag pitje.
Ik ben even in mijn archief gaan grasduinen en het is van in de beginjaren van de Bottle-Case blog (2010) dat ik melding maakte over Valtellina. Over mijn eerste bezoek aan de wijngaarden en regio schreef ik toen al een waardige blog. Mijn liefde voor deze heerlijke noordelijke wijnen heb ik dus nooit kunnen wegsteken.

Bij de Amici wijngilde zijn de Valtellina wijnen gelukkig al gedurende lange tijd een trouwe partner op de proeverijen. Onze recentste tasting was dan ook helemaal gewijd aan dit kleine wijngebied. De focus lag meer bepaald op de twee DOCG wijnen waarmee het wijngebied bekroond werd: Valtellina Superiore DOCG en Sforsato di Valtellina DOCG. Voorwaar een mooie proefavond, het moge gezegd zijn…

Valtellina – Enkele weetjes:

  • Valtellina ligt in Lombardia. In de (Rhetische) Alpen, tegen de Zwitserse grens aan het stadje Sondrio. De wijngaarden kan je gaan ontdekken tussen Morbegno en Tirano.
    Je bent trouwens vlugger in Sankt Mortiz (80 km), dan in Milaan (135 km)! De ideale uitvalsbasis met enig vertier zal waarschijnlijk het Comomeer zijn dat ten westen van het gebied op zo’n 40 kilometer ligt.
  • Hoewel Valtellina met zijn 835 hectare aan wijngaarden niet het grootste wijngebied is, staat het toch 2x vermeld in het Italiaanse Winebook of Records: Het is namelijk het meest uitgestrekte verticale wijngebied van Italië en bovendien zullen we nergens in Italië meer terrassenbouw tegenkomen dan in Valtellina. Het zijn de granieten rotsbodems op uitermate steile hellingen die deze terrassenbouw noodzakelijk maken.
  • De hellingen zijn er vaak zo steil dat oogsten per helikopter geen uitzondering is! Bekijk video
  • De opdeling naar appellaties is naar Italiaanse normen simpel in Valtellina!
    We hebben er 2 DOCG gebieden – Valtellina Superiore (1998) en Sforsato of Sfursat di Valtellina (2003), 1 DOC – Rosso di Valtellina en 1 IGT – Alpe Retiche (al hou ik meer van de oudere benaming Terazze Retiche di Sondrio).
  • Er zijn 5 subzones die mee op het etiket vermeld mogen worden voor de DOCG Valtellina Superiore!
    1. Maroggia (270 tot 550 meter hoogte)
      Dit is de laatst toegewezen subzone (2002) met de meest westelijk gelegen wijngaarden. Maroggia is slechts 25 ha groot en bestaat enkel uit terrassenbouw. De wijngaarden zijn bijna allen ouder dan 40 jaar.
    2. Sassella (270 tot 600 meter hoogte)
      Ongetwijfeld de meest prestigieuze subzone die ten westen van Sondrio (tussen Triasso en San Lorenzo) ligt. De benaming Sassella komt van ‘Sasso’ de rotsige stenen muurtjes die je er ziet en die ingebed zijn in de oorspronkelijk rots. Ze omvat 116 hectare.
    3. Grumello (350 tot 600 meter hoogte)
      De Grumello wijngaarden liggen aan de Dossi Salati (the salted hills) en bestrijken een 80 hectare. Deze subzone is makkellijk te herkennen omwille van zijn ligging aan het kasteel van Grumello.
    4. Inferno (300 tot 500 meter hoogte)
      Inferno is de meest ontoegankelijke subzone. De 55 ha aan wijngaarden liggen op de meest steile hellingen. Het ligt tussen Poggiridenti en Tresivio. Inferno betekent de hel en de naam is waarschijnlijk afgeleid van de oneffenheid van het landschap en de terrassen samen met de broeiende temperaturen in de zomer.
    5. Valgella (350 tot 650 meter)
      Met zijn 140 hectare meteen de grootste subzone en de meest oostelijke. We vinden hier onder andere de geroemde Fracia wijngaard.
  • Het is een rood wijngebied waar de hoofdrol is weggelegd voor de Chiavennasca druif. Dit is de lokale benaming voor de Nebbiolo. Hoewel Jancis Robinson met geen woord rept over Chiavennasca in haar Wine Grapes bijbel maakt de Guida ai Vitigni d’Italia van Slowfood wel ruimte aan de druif. Hier leren we dat het een kloon is van de beroemde Nebbiolo en het dezelfde variant zou zijn die we in Alba en Langhe vinden.
  • De productievoorschriften voor Valtellina Superiore DOCG schrijven onder andere voor dat de wijn uit 90% Nebbiolo moet bestaan. De overige 10% mogen uitsluitend rode rassen zijn waarbij we Rossola, Prugnola en Pignola wel eens zien verschijnen.
    De wijn moet een minimale rijping ondergaan van 24 maanden, waarvan 12 op hout (vaak op grote fusten. Er is geen verplichting tot eiken barriques). Je kan ook een Riserva hebben en dan verhoogt de rijpingsperiode tot 36 maanden. Er is een rendementsbeperking van 56 hl/ha. Hallelujah want hier wringt vaak het Italiaanse schoentje en zien we eindelijk iets wat neigt naar een serieuze rendementsbeperking. Het minimale potentieel van het alcoholgehalte ligt op 12%.
  • Sforsato di Valtellina DOCG, ook wel gekend als Sfursat is een aparte stijl van wijnmaken. Hoewel de stijl wereldwijd beter gekend zal zijn door de Amarone is de Sforsato di Valtellina de eerste wijn die de DOCG status kreeg voor het produceren van droge wijnen van passito, ingedroogde, druiven. De intacte Nebbiolo druiven (minimaal 90%) moeten tot tenminste 1 december te drogen gelegd worden in bakjes in de traditionele, goed geventileerde droogkamers. Het drogen van de druiven in deze ruimtes wordt ‘Fruttaio‘ genoemd. Door deze droogtechniek is er een 40% aan gewichtsverlies van de bessen en krijgt hierdoor het sap een toename aan concentratie.
    Er wordt een minimale rijpingsperiode van 20 maanden voorgeschreven, waarvan 12 in hout. Het minimale potentiele alcoholpercentage ligt op 14% al zullen de wijnen vaak 15,5% bevatten.
  • Tot slot wil ik eindigen met volgende wijsheid: Vergeet de vaak overgeconcentreerde en peperdure Amarone wijnen! Met een Sforsato di Valtellina heb je hetzelfde productieproces gecombineerd met de eigenschappen van de Nebbiolo druif die de wijn een broodnodige frisheid zal bezorgen. Met een Sforsato geniet je van het beste van deze twee werelden!

De proeverij! Acht wijnen werden er ons gepresenteerd. Hieronder volgen mijn proefnotities:

  1. Nino Negri Le Tense 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    100% Chiavennasca met rijping gedurende twee jaar, waarvan 12 maanden in grote fusten en barriques.
    Heldere, geëvolueerde granaatrode kleur en tranend. Mooie neus waar vooral de tertiaire (ceder, mokka, thee), florale (rozen), animale (sousbois, humus) en kruidige aroma’s (peper, salie, laurier) zich manifesteren. Het fruit zit op het 2e plan en komt, naast wat puntjes framboos, vooral in de gedroogde fase opzetten met pruim en vijg. Ook in de smaak is het op ontdekking gaan naar het fruit. Hierdoor komen de tannine op de voorgrond te zitten al zijn er wel de zuren ter ondersteuning evenals een puntje mineraliteit. Dit was een correct glas wijn, maar ik heb betere herinneringen aan deze Le Tense!
    Punten: 82/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 20,50 €).
  2. Sandro Fay Cateria 2015 – Valtellina Superiore Valgella Riserva DOCG
    100% Chiavennasca die naast een rijping van 12 maanden in deels 30 hl fusten en deels tonneaux een flessenrust van 18 maanden krijgt.
    Heldere, zuivere kersenrode kleur met een licht evolutie, tranend. Zeer aanstekelijke en vooral geparfumeerde neus waar de rozenaroma’s het glas uit stuiven. Mooie fruitvariatie met kers, framboos en pruim. Wat animaal en bosrijk met humus en champignon. Het hout laat zich gelden en geeft branderige toetsen van ceder, tabak en leder. Verder is er de nodige kruidige en vegetale aanvulling. Het aanstekelijke van de neus zet zich onverminderd verder in de mond. Aangename, mooie en sappige zuurtjes die omringd worden door fijne tannine waardoor de kracht van de tannine wat verborgen lijkt. Heerlijk glas, nooit vermoeiend en uiterst genietbaar!
    Punten: 87/100 (Te koop bij Licata – Prijs 37,00 €)
  3. Rainoldi 2012 – Valtellina Superiore Sassella Riserva DOCG
    Pure Chiavennasca met 24 maanden rijping in 25 en 56 hl eiken vaten.
    Helder, kersenrood met wat evolutie en tranend. Het animale aroma drukt de rest van de geuren vooral in de aanzet van de geurfase naar de achtergrond. Stal, boerenerf, schimmel, potgrond… De rest volgt wel gedwee in het spoor met toch in eerste instantie de kruiden (peper, tijm, laurier) en het branderige van mokka, gebruikt hout en drop. Het fruit is zowel vers met kers als gedroogd met pruim en vijg. In de mond komen de tannine licht schurend en het geheel wat hoekig over. Maar totaal niet negatief… de puzzelstukjes vallen wonderwel in elkaar. De wijn laat zijn potentieel duidelijk merken. Dit is absoluut geen crowdpleaser maar ik zie er vooral enkel gastronomische opportuniteiten bij.
    Punten: 86/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  4. Rainoldi 2016 – Valtellina Superiore Inferno Riserva DOCG
    Ook hier pure Chiavennasca maar met een rijping van 18 maanden in barriques.
    Zuivere granaatrode neus met lichte evolutie. De wijn staat te springen om zich te tonen! Zijn uitbundig karakter toont hij voornamelijk in de geurfase waarbij het rozen-florale accent en de aanwezigheid van de vele kruiden/specerijen (peper, jeneverbes, salie, tijm, laurier, munt) opvalt. Het fruit dat zowel gedroogd als vers is houdt goed stand en de rijping in barriques geven tabak, sigarenkistje, cederhout, mokka en thee. Dierlijke aroma’s vervolledigen het bouquet. Afgeronde tannine met mooie zuren & sappig fruit en een correcte lengte. Hoewel de wijn toegankelijk overkomt is hij nog verre van versleten. In tegenstelling tot de Sassella Riserva zal deze wijn wel een groter publiek kunnen bekoren.
    Punten: 87/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  5. Mamete Prevostini San Lorenzo 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    Chiavennasca met 10 maanden houtrijping en aanvullende flessenrust.
    Granaatrood van kleur, lichte evolutie, helder, zuiver en tranend.
    Gelukzalige, aantrekkelijke en vooral complexe neus! Stuivend fruit van framboos, granaatappel en kers. De onvermijdelijke roosjes zijn present. Oregano, salie en peper kleuren het kruidenpallet. Mooie tabaksexpressies tot een heerlijke geurende sigarendoosje. Mokka, koffie, sousbois, puntje chocolade… Uitnodigend tot en met! Zeer fijne smaak met de meest aanstekelijke zuurtjes die met momenten, de toch krachtige tannine, wat naar de achtergrond duwen. Zalig sappig en mineraal zodat de neiging om het glas te hervullen nooit afneemt. Zacht, lang, in balans en… doodzonde!! Doodzonde dat de jaargang 2017 de laatste was dat deze wijn gemaakt werd.
    Punten: 90/100 (Nog te koop bij Vinesse – Prijs 30,00 €)
  6. Rainoldi Fruttaio Ca’Riggieri 2011 – Sfursat di Valtellina DOCG
    Gedurende 2 maanden worden de Chiavennasca druiven gedroogd. Opvoeding in barriques gedurende 18 maanden.
    Tranend, kersenrood, op het randje van helder en zuiver. De neus komt licht overdone over met een alcoholoverheersing. Geconfituurd tot gedroogd fruit (dadel, vijg, pruim…) met aardse en branderige chocolade toetsen. De mond kan enkel de geurfase maar bevestigen. Overdone, vermoeiend, op de terugweg of er zelfs al over.
    Helaas moeten we kort zijn over de eerste Sforsato. Onze verwachtingen waren hoger.
    Punten: 79/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 41,15 €)
  7. Nino Negri Sfursat Carlo Negri 2012 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    We beleven hier een zeer knap geurenpallet met een grote verscheidenheid aan fruit. Gaande van fris rood fruit à la framboos tot de zwarte cassis en braam over het gedroogde van pruim, vijg en rozijn. Zowel rozen als viool vullen het bloemenboeket. Tijm, salie, rozemarijn, laurier, sigarenkist, mokka, chocolade, tabak, paddenstoel, thee, humus… We mogen de stempel complex zeker gebruiken. Drinken, euh proeven maar! en jawel, dit is wel degelijk Sforsato met een Hoofdletter. Prachtig fruit, mooie zuren, aanstekelijke maar krachtige tannine, lang uitgesponnen finale, rijk, rijp, vol en rond.
    Punten: 91/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 31,90 €)
  8. Nino Negri 5 Stelle 2013 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    Helder robijnrood, intens met een licht gekleurde traanvorming. Rijkelijk is het juiste woord om het geurenpallet te omschrijven. Een samenvoeging ook van alle aroma’s die we bij de andere wijnen al opgesomd hebben. Rijk aan fruit (pruim, kers, braam, framboos, aalbes, vijg), rijk aan kruiden (peper, oregano, tijm, salie, laurier), rijke branderige accenten (ceder, sigaar, zoethout, chocolade, mokka, tabak, vlezig) en rijk aan aardse, florale en etherische geuren. Deze weelde zet zich naadloos verder in het glas! De stevige, prachtige tannine vinden ogenschijnlijk makkelijk de aanstekelijke zuurtjes en het sappige fruit. Op geen enkel moment oogt deze wijn vermoeiend en ondanks zijn 10-tal jaren op de teller komt hij over als een jong veulen.
    Zoals eerder gemeld; vergeet Amarone maar ga voor de Nebbiolo getypeerde versie uit Valtellina! Kunnen we dat afspreken? 😉
    Punten 93/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 60,00 €)

De decadentie van een wijnclub – Italiaanse topeditie

Mijmerend kijken we terug op de tijden dat we nog actief konden zijn in onze diverse wijnclubs. Verlangen doen we alvast naar de tijden die komen en we opnieuw heerlijke degustaties kunnen verzorgen waar we met z’n allen proeven, discussiëren, herproeven en concluderen… Dit is het relaas van zo’n avond uit het verleden!
Degenen die mijn schrijfsels een beetje volgen weten dat er elk jaar wel een speciale proeverij wordt gehouden bij zowel wijnclub ‘Het Negende Vat’, als bij wijnclub ‘Op de Klippen’. We noemen dat onze superproeverij van het jaar omdat er dan net iets meer kan. We proeven een aantal van de meest heerlijke Italiaanse wijnen en laten er een aantal gastronomische gerechtjes bij serveren. Dat heet dan het beleven van een unieke avond.

De gerechtjes die onze chef uit zijn pan of pot mocht toveren zullen u alvast laten watertanden… Het relaas van de wijnen doet u hollen naar de wijnkelder om er sitopresto uw allerbeste fles boven te halen en deze te ontkurken!

In het bord:

  1. Carpaccio van zwaardvis / tapijtschelpen / krokante sla
  2. Wijting / topinamboer / specerijen uit Martinique
  3. Rundsbavette / wortel / pastinaak / rozenval
  4. Eend uit de Landes / venkelzaal
  5. Duo van Lamsnek / Lamscarré
  6. Varkenswang / kernhem / bospaddenstoel

In het glas:

  1. Ca’del Bosco – Franciacorta Vintage collection Satèn 2014 (Lombardia) – 42,40 €
    Franciacorta van 85% Chardonnay en 15% Pinot Bianco die 48 maand kelderrust kreeg. De basiswijn kreeg een houtlagering van 5 maanden. Bleekgouden kleur, intense en fijne belletjes. Verfijnde neus van limoen, witte peer, witte perzik. Mineraal, brioche, toasty en floraal. Helemaal niet agressief in de mond, zacht en lang aanwezig. Dit is lekker zonder superlatieven.
    Score: 88/100
  2. Ca’del Bosco – Franciacorta Vintage collection dosage zero 2014 (Lombardia) – 42,40 €
    Franciacorta van 65% Chardonnay, 22% Pinot Nero en 13% Pinot Bianco die 48 maand kelderrust kreeg. De basiswijn kreeg een houtlagering van 7 maanden. Opvallend zijn de vele en fijne belletjes en de mooie goudgele kleur. De neus toont zich onmiddellijk met brioche, broodkruim, gegrilde nootjes en gekonfijt fruit van sinaas en ananas. Verfijnd van smaak, zacht en mineraal. De rijpe en rijke smaak maakt het zeer aangenaam en enorm lekker.
    Score: 91/100
  3. Mastroberardino More Maiorum 2014 – Fiano di Avellino DOCG (Campania) – 21,20 €
    Wijn van de Fiano druif met 6 maanden houtrijping. Zuivere goudgele kleur en tranend. Spannende neus met honing, noot, stro, gele perzik, ananas en mandarijn. Verder mineraal, kruidig en de geur van geklaarde boter. De mond is vullend, rijk en lang tot makkelijk 7 seconden. Naar het einde toe komt de frisheid opzetten. De afdronk geeft naast de honing ook een zesty toets. Zeer lekkere en dragende wijn!
    Score 90/100
  4. Grattamacco Bianco 2013 – Bolgheri DOC (Toscana) – 33,00 €
    100% Vermentino die 8 maanden houtlagering kreeg. Rijke, goudgele kleur en tranend. Een wat rijpere neus met een waaier aan verschillend fruit. Gaande van tropisch fruit over citrus tot gekonfijt fruit. Daarbij nog een keer de geroosterde noten en de kweepeer(honing). Verder munt, vanille, stro en florale accenten. Zeer vol van smaak met een gigantische frisheid. Breed smakend met rijp geel fruit, een kruidenmix en honing. De lange afdronk geeft nog munt en gekonfijte citrus als extra. De mineraliteit is er van start tot einde. Een ongelooflijke smakelijke Vermentino!
    Score: 92/100
  5. Librandi Gravello 2016 – Rosso val di Neto IGT (Calabria) – 17,00 €
    Samenstelling van 60% Gaglioppo en 40% Cabernet Sauvignon. Rijping in Franse eiken vaten gedurende 12 maanden. De kleur is kersenrood en tranend (niet gekleurd). De neus geeft naast de kersen ook rozen, viooltjes, snoepjes, laurier, oregano, drop, tabak, paprika en een animale toets. De smaak is vol van zwart rijp fruit met niet te zware tannine. Er mocht iets meer frisheid tegenover staan. Het geheel draagt een 6-tal seconden en geeft naast kruiden ook chocolade in de finale. Samengevat toch een voldoende smakelijke, volle, rijpe wijn.
    Score 84/100
  6. Fattoria Zerbina Pietramora Riserva 2015 – Romagna Superiore DOC (Emilia Romagna) – 24,90 €
    Wijn van bijna uitsluitend Sangiovese 98% die aangevuld wordt met de lokale variëteit Ancelotta. 12 maanden rijping in eiken vaten. Gematigde kersenrode kleur en tranend. Het aroma verraadt de kers van bij de aanzet maar ook de blauwe aalbes tekent present. Verder zijn er rozen, peper, tijm, laurier, humus, hout, geroosterde toetsen en munt. Zeer fijn van smaak. Tanninevol weliswaar maar fragiel met zeer verfrissende zuren en naast de sappigheid een enorme aanwezigheid van specerijen en kruiden. De lengte draagt tot 7 à 8 seconden. Het geheel is perfect verweven met het hout. Sangiovese zoals het hoort!
    Score: 90/100
  7. Leone de Castris Per Lui Riserva 2014 – Salice Salentino DOC (Puglia) – 27,90 €
    Wijn van oude Negroamaro stokken met 12 maanden opvoeding op hout. Gekleurde traanvorming en kersenrood. Heerlijke kruidige neus met naast de kruiden ook mooi zwart en rood fruit. Granaatappel valt op net als de mokka, ceder, koffie en de florale accenten. De smaak zit naast ze zeer smakelijke en sappige tannine bomvol fruit! Aanhoudende lengte die rijk is aan kruiden naast het fruit. Heerlijke lekkere wijn van de onderschatte Negroamaro.
    Score: 90/100
  8. Cantine del Notaio La Firma 2012 – Aglianico del Vulture DOC (Basilicata) – 26,00 €
    Een volle Aglianico met 12 maanden rijping in eiken vaten. Gekleurde kersenrode kleur! Aglianico biedt doorgaans een heerlijk complexe waaier aan geuren, deze is niet anders. We sommen op: specerijen, braam, kers, tabak, inkt, tabak, ceder, bittere chocolade, leder, paddenstoel, violetjes… Een wijn met zuivere, stevige tannine doorspekt met sappig fruit en perfecte zuren in de aanvulling. Heerlijke aanwezigheid van de kruiden, een lange finale en gezegend met een excellente afdronk. Een finesserijk pareltje!
    Score 94/100
  9. La Valentina Binomio 2014 – Montepulciano d’Abruzzo DOC (Abruzzo) – 28,90 €
    Montepulciano die 18 maanden houtopvoeding genoot. Karmijnrood en gekleurde traanvorming. De prachtige, wat rijpere neus is heel typisch Montepulciano met die mooie vegetale toon van voornamelijk paprika en laurier. Verder vooral zwart fruit dat aanwezig is naast de mooie houttoets, cacao en tabak. Bij de eerste slok valt het supersappige van de wijn op samen met de kruiden de zwarte braambes en de rijpere kersen. Perfecte verwevenheid met smakelijke tannine en een lengte die een 8-tal seconden draagt. De vegetale frisheid doet de wijn opnieuw opveren!
    Score: 92/100
  10. Palari – Faro DOC (Sicilia) – 38,60 €
    Niet alledaagse blend van 60% Nerello Mascalese aangevuld met Nerello Cappuccio, Nocera, Acitana, Jacché en Cor’e Palumba. Het geheel krijgt een houtopvoeding van 24 maanden. Granaatorde kleur en traanvormend. Wat een fantastische neus! Klein rood fruit haalt de boventoon. Verder roosjes, mineraal, mokka, koffie, ceder, oranjebloesems, leder. Alles is zeer finesserijk aanwezig. de mond vult zich met joeperdepoeper heerlijke tannine/zuren. Het kleine rode sappige fruit krijgt de nodige aanvulling van blauw en zwart fruit samen met elegante kruiden. Alles is lang en verfrissend aanwezig. Eenvoudigweg top is deze wijn!
    Score: 96/100
  11. Braida di Giacomo Bologna Bricco dell’ Uccellone 2015 – Barbera d’Asti DOCG (Piemonte) – 48,20 €
    Unieke Barbera die 15 maanden houtopvoeding mee krijgt. Donkere, kersenrode kleur en schone traanvorming. Complexiteit troef qua neus! Starten doen we met de heerlijke chocolade waarmee de neus geprikkeld wordt. De zwarte kersen volgen al zeer snel. Diepe kruiden met veel peper, tabak, munt, leder, gedroogde pruim, rozen en champignon. Zwoele tannine vullen de mond. Dan de frisse zuren die onmiddellijk tegenspel geven. Fijn zwart fruit vult bij aan. Rijk van smaak en het geheel is dominant hangend aanwezig met vooral chocolade, kruiden en gedroogd fruit in de afdronk. Hoeft het nog betoog dat ik dit wel smullen kan!!
    Score: 95/100
  12. Collemassari Poggio Lombrone Riserva 2012 – Montecucco DOCG (Toscana) – 36,70 €
    Sangiovese – 18 maanden houtrijping. Kersenrood van kleur en tranend. Onmiskenbaar Sangiovese in de neus! Verschillende soorten kersen tot kriek in combinatie met zwart fruit, rozen, prachtige groene kruiden, jeneverbes, peper, grafiet, cacao, koffie, tabak, ceder, paddenstoel… enfin heerlijk complex dus! Ook een diversiteit aan smaken met toch een kersendominantie. Een sublieme verwevenheid van het geheel en een lengte die jaloers maakt. De afdronk is smachtend naar een heerlijk stukje gegrild vlees (dat gelukkig ook nog vlug kwam). Wat een heerlijke wijn alweer!
    Score 93/100
  13. San Felice Poggio Rosso 2013 – Chianti Classico Gran Selezione DOCG (Toscana) – 33,40 €
    100% Sangiovese met 20 maanden rijping in eiken vaten. Kersenrood en tranend van kleur. Een bouquet dat zeer mooie fruit geeft van zowel kers als braam. Fijnkruidig, vlezig, kreupelhout, mooie tabak, koffie, lichte grafiet en animaal. Een neus om van te houden. De smaak doet een beetje duizelen! Hij is in de eerste plaats zeer breed en heerlijk fris. Sappig met niet té rijp fruit. De lengte gaat lang door en de afdronk is vooral rijk & heerlijk. En bovenal… dit gaat verdorie nog beter worden!
    Score: 94/100
  14. Tenuta Fontodi Flaccianello della Pieve 2015 – Colli Toscana Centrale IGT (Toscana) – 71,40 €
    Sangiovese die 24 maanden rijpt in Franse eiken vaten. Zuivere kersenrode kleur met gekleurde traanvorming. De neus is uiterst verwachtingsvol! Hij bezit alleszins een mooie toasting van tabak, ceder en koffie. Verder laurier, viooltjes, kers, kriek, braam, framboos, sousbois, humus, munt en grafiet. De smaak is enkel maar bevestigend te noemen. Verfijnde en heerlijke smakende tannine dansen in de mond samen met de zeer prettige zuren. Samen bieden ze een subliem evenwicht aan deze toch wel zeer complete wijn die lang aanwezig blijft.
    Score: 96/100
  15. Altesino Riserva 2012 – Brunello di Montalcino DOCG (Toscana) – 70,50 €
    Heldere granaatrode kleur en gekleurde tranen. De neus is op zijn minst uitbundig te noemen! Naast pruim is er rijk fruit, kers in alcohol, viool, peper, braam, cassis, chocolade, tabak, tijm, munt, eucalyptus… Rijp & rijk van smaak maar niet overdone. Soepele, doch stevige tannine en een lange smaakpresentie. Dit is een zeer mooie wijn die vooral een zeer groot publiek zal bereiken.
    Score: 93/100
  16. Donnachiara Riserva 2008 – Taurasi DOCG (Campania) – 36,30 €
    Taurasi staat synoniem voor Aglianico. Deze heeft 18 maanden houtrijping gekregen. Ondanks zijn leeftijd is de wijn nog steeds diep doorkleurd en traant hij zalig. Wat een heerlijke neus geeft ook deze wijn. Jeugdig aroma nog met jong zwart fruit, grafiet, laurier, vulkanische rokerigheid, specerijen, sublieme cederhout, tabak, cacao, viool & roosjes, leder en tenslotte nog wat humus. Een wijn met een ronde sappigheid een een heerlijk verfrissende toets maar voornamelijk met krachtpatsende tannine. Superlang in lengte waarbij de enorme kruidigheid opvalt. Dit is niet allen smullen, dit is superheerlijk!
    Score 95/100
  17. Luciano Sandrone Le Vigne 2011 – Barolo DOCG (Piemonte) – 75,30 €
    100 % Nebbiolo met 24 maanden houtlagering. Ondanks zijn mooie traanvorming is de wijn vrij licht van kleur. De eerste geur al brengt een smile op je gelaat. Zulke veelbelovende neus! Fris, klein rood fruit (aardbei, rode aalbes), verfijnde houttoetsen, ceder, koffie, tabak, aards, leder, teer en roosjes die ik aan mijn vrouw zou schenken! Mijn excuses aan al de voorgaande wijnen, maar wat je ook proeft… alles verbleekt bij een perfecte Nebbiolo! Zo verfijnd, zo fris en zintuigprikkelend met een lengte die, gelukkig maar, blijkbaar geen einde kent.
    Score: 99/100
  18. Guerrieri Rizzardi Calcarole 2009 – Amarone della Valpolicella DOCG (Veneto) – 76,80 €
    Blend van Corvina, Corvinone, Rondinella, Barbera en Sangiovese met 36 maanden houtrijping. Donkerrood en volle gekleurde tranen. Een neus die rijk fruit toont van vijg, pruim, dadel en zwarte kers. Naast het fruit is er alcohol, zoethout, viool, mokka en chocolade aanwezig. De smaak is rijk, rijp en toch niet te vermoeiend. Dit moet één van de meest aangename Amarone wijnen zijn die ik ooit proefde. Het geheel is lang en smakelijk aanwezig zonder in het TE te vervallen!
    Score: 93/100

Dit waren weer eens twee schaamteloos decadente wijnavonden waarbij we mochten genieten van de waaier aan diversiteit die Italië ons te bieden heeft met toch een klein dominant rolletje voor de Sangiovese!

Heb jij ook zo’n zin in een heerlijk glas wijn gekregen?

De decadentie van een wijnclub – Editie 2017

Terwijl de aftrap van de nieuwe jaren van zowel Wijnclub ‘Het Negende Vat’ als Wijnclub ‘Op De Klippen’ reeds is gegeven kijk ik nog een keertje achterom naar het einde van het vorige seizoen. Meer bepaald naar onze super degustaties. Het concept is poepsimpel: We openen een aantal ‘grootse’ wijnen, laten er een hapje bij komen en… Genieten!! Zo eenvoudig kan het wijnclub leven zijn. Ik kijk er steeds weer naar uit de organisatie in handen te nemen en de selectie van de wijnen doet me vaak, reeds maanden op voorhand, watertanden. Voor de laatste editie had ik voor een nieuwigheid gezorgd. Tussen alle Italiaanse wijnen had ik bij elke club een ‘mol’ gestoken. Zeg maar een niet-Italiaanse wijn.

Graag laat ik julli mee genieten van onze decadentie op de proeftafel. De commentaren zijn mijn eigen proefnotities alsook de punten. Zoals het hoort op een wijnclub is alles voor discussie vatbaar.

De wijnen:

  1. Montenisa Brut Saten 2009 – Franciacorta – 39,50 €
    Deze pure Chardonnay heeft 48 maanden kelderrijping achter de rug alvorens hij in de fles gaat. Het is een correcte smaakvolle Franciacorta maar niet de allergrootste. 87/100
  2. Antica Fratta Quintessence Riserva Extra Brut – Franciacorta – 39,50 €
    Blend van 80% Chardonnay en 20% Pinot Nero met een periode van 60 maanden sur lattes. Vele, fijne bubbels, Mooie zuivere neus. Nazinderend en mineralig. Opnieuw zeer correct. 85/100
  3. Podere Caiarossa Bianco 2014 – Toscana IGT – 35,20 €
    Blend van Chardonnay met Viognier. Houtlagering van 9 maanden.
    Sublieme, complex, zeer rijke witte wijn. Enige tijd in het glas komt de wijn nog beter uit. Heerlijk! 89/100
  4. Silvio Jermann Vintage Tunina 2014 – Venezia Giulia IGT – 36,60 €
    Sauvignon Blanc + Chardonnay + Ribola Giallo + Malvasia + Picolit. Rijping in deels foeders, deels barriques. Heldere, zuivere, verfijnde, mineralige, versmolten, dragende wijn. I just LOVE IT. 94/100
  5. Marina Cvetic Iskra 2009 – Montepulciano D’Abruzzo DOC – 23,00 €
    Oorspronkelijk had ik hier de Gianfranco Fino ES Primitivo hier voorzien. Helaas bracht de kurkduivel roet in het eten. Back up was voorzien en dus ging de Iskra, een 100% Montepulciano van Marina Cvetic open.
    Deze wijn koppelt op een sublieme wijze de groenkruidigheid aan het rijke rijpe fruit zonder zijn sublieme frisheid in te boeten. 92/100
  6. Punica Barrau 2012 – Isola dei Nuraghi IGT – 28,90 €
    Samengesteld uit 85% Carignan, 10% Cabernet Sauvignon en 5% Merlot met 18 maanden houtlagering. Een dot van een wijn. Zeer rijke, complexe neus. Zeer smakelijke krachtige tannine. Kruidig en verdomd zeer lekker. Quasi perfectie. 98/100
  7. Oasi Degli Angeli Kurni Rosso 2012 – Marche IGT – 72,35 €
    Pure Montepulciano met 20 tot 22 maanden vatrijping. Dansende framboosjes in combinatie met Cassis en pruim. Redelijk zoet overkomend. 90/100
  8. Macchialupa Le Surte 2008 – Taurasi DOCG – 28,80€
    Volbloed Aglianico met 12 maanden vatlagering. 2008 en ondertussen heeft de wijn zich een beetje gegeven en begint hij mooi op dronk te komen. Hij toont voornamelijk wat Aglianico te bieden heeft in het glas. Een klepper van formaat met de nodige kracht gekoppeld aan verfijning. 92/100
  9. Weingut Duijn Bühlerthaler Engelsfelsen 2008 – Baden – 39,50 €
    De mol bij Wijnclub Op De Klippen. Een Duitse Pinot Noir, gemaakt door een Nederlander die 24 maanden houtrijping krijgt (De wijn, niet de Nederlander). Hoewel deze wijn door de meeste deelnemers niet gesmaakt werd blijf ikzelf dit een buitengewoon subliemen Pinot Noir vinden. Dit heeft voor mij alles wat ik zoek bij deze druif. 96/100
  10. Valderiz Tomas Esteban 2009 – Ribera del Duero – 63,95 €
    De mol bij Wijnclub Het Negende Vat. Pure Tempranillo die 24 maanden op eiken vaten heeft gerijpt. Complextieti troef bij deze stevige knaap. Heerlijk krachtig in het glas. Juweeltje! 93/100
  11. Fattoria Le Pupille Saffredi 2013 – Maremma Toscana IGT – 57,90 €
    60% Cabernet Sauvignon, 30% Merlot, 10% Petit Verdot. 18 maanden vatrijping. Zelden zulke concentratie gezien in een wijn. Anyway… vergeet Bordeaux wanneer je deze wijnen kan drinken van hun druiven. Onbestaand ginds in Frankrijk. 94/100
  12. Albino Rocca Vigneti Brich Ronchi Riserva 2004 – Barbaresco DOCG – 54,60 €
    Nebbiolo dus met enkele jaren op zijn teller. De wijn rust gedurende 27 maanden in Grandi Botti. Merkbaar dat de tand des tijds de wijn een beetje heeft aangetast. 88/100
  13. Gomba Boschetti Sori 2006 – Barolo DOCG – 36,40 €
    Pure Nebbiolo met een rijping van 24 maanden. In het bezit van een sublieme neus en een ongelooflijk finesse. Een ware lekkernij. 95/100
  14. Gualdo del Re Cabraia 2009 – Toscana IGT – 56,80 €
    De Cabraia is een Cabernet Franc die 18 maanden rijpt op eiken vaten. Hij is zo ongevoorstelbaar complex. Zo smaakvol en nog een en al pit. 96/100
  15. Podere Caiarossa Rosso 2011 – Toscana IGT – 51,60 €
    Samenspel tussen Merlot, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Syrah, Sangiovese, Petit Verdot en Alicante Bouschet. 20 maanden in eiken vaten. De gekleurde tranen in het glas is de aanzet tot wat ons tot tranens toe brengt. MamaMia, bedankt om dit tot ons te laten komen! 99/100
  16. Felsina Colonia 2010 – Chianti Classico DOCG – 94,00 €
    Sangiovese met 36 maanden rijping in eiken vaten. Deze topper van Felsina is eenvoudigweg meesterlijk. De neus smijt zich volledig en de mond doet je snakken en uiteindelijk snikken omdat het glas leeg is. 96/100
  17. Podere Giodo 2011 – Brunello di Montalcino DOCG – 94,50 €
    Sangiovese Grosso dus met 36 maand rijping in het vat. Brunello zoals we Brunello kennen. Overvloedig maar smakelijk. Eén van de betere Brunello’s die ik mocht proeven. 94/100
  18. Stefano Accordini Il Fornetto 2007 – Amarone delle Valpolicella DOCG – 103 €
    75% Corvina en 25% Corvinone met 36 maand rijping in eiken vaten. Helaas vervalt deze Amarone en de fout waarin de meeste Amarone’s vervallen. Té, té, té… Te veel overvloed, overdaad is zelden goed. Meer frisheid ware wenselijk geweest. Te log voor mij. 86/100

En ondertussen, ondertussen ben ik alweer bezig aan het verzamelen van de flessen voor onze 2018 editie. Een ware opgave die ik met een zeer grote overgave tot zijn goed recht wens te brengen.
Heb je trouwens suggesties, laat ze maar komen! Voorwaarde is het moet aan de decadentie-tradities voldoen. En welk land is er meer decadent dan ons geliefde italië?

untitled

Sforza Italia – De decadentie van een wijnclub

Een vraagstelling die je jezelf als doorwinterde wijnliefhebber af en toe moet opleggen! Val ik niet ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden? Vandaag stel ik me die vraag een zoveelste maal. Aanleiding hiervan is de afgelopen bijeenkomst van ‘Op De Klippen’, één van de wijnclubs waarin ik actief ben. Het thema van deze proefavond was immers ‘Top uit Italië’ en bovendien zouden we er geen klassieke avond van maken maar onze avond laten begeleiden door allerlei kleine hapjes. Het werd een memorabele avond!

Vooraleer ik het antwoord geef op mijn spiegel-vraagstelling schets ik even de proeftafel. De ragfijnste kleppers uit de laars passeerden de revue. De één nog beter dan de andere maar steeds weer die verscheidenheid. De voorbereiding ervan had enkele maanden nodig. Eenvoudig was het immers allerminst om deze wijnen te verzamelen!

De avond zelf was ik dan ook behoorlijk wijn-opgewonden. Het moest immers de climax worden van deze intensieve voorbereiding. Het moeilijkste aan het geheel was de flessetting. Hoe moest ik godsnaam nu toch de juiste volgorde bepalen van deze grootheden? Ik heb er dan maar mijn Wim-logica op losgelaten:

  • Alle flessen gingen een karaf in
  • Ik wilde absoluut vermijden dat enige voorkennis of vooroordelen een invloed zouden hebben op het proeven en dus wisten mijn proefgenoten niet welke wijn er in hun glas zou verschijnen
  • De meest zoete & alcoholrijke flessen – Amarone & Sforsato – zouden de reeks afsluiten
  • De 2 oudere Barolo’s moesten naast elkaar geproefd worden en zou ik ook achteraan plaatsen
  • Wat de rest betrof heb ik naar a) de jaargang van de wijn b) de houtlagering van de wijn gekeken. Van ons huidige jaar (2014) heb ik het aantal maanden vatrijping afgetrokken en vervolgens met deze uitkomst het verschil gemaakt met de jaargang van de wijn. Zo kwamen de hoogste cijfers vooraan in de proeverij te staan en de laagste cijfers achteraan. Ik trachtte dus op te bouwen naar kracht.
  • Uiteraard werd de prijs van de wijn pas na de proeverij mee gegeven!

WP_20140303_001

De proeverij zelf dan:

  1. Franciacorta DOCG – Guido Berlucchi Palazza Lana Extrême Riserva 2006 (Lombardia) – 44,30 €
    Dit was onmiddellijk een gigantische opener natuurlijk. Extreem fijn, extreem rijk, extreem zacht en vol fruitig met een overheerlijke aciditeit. Deze bubbel laat 90% van het Champagne geweld haar poepje ruiken! Het werd onmiddellijk stil aan de tafel. De toon was duidelijk gezet.
    Score: 92/100
  2. Etna Rosso IGT – Passopisciaro Contrada Sciaranuova 2008 (Sicilia) – 43,00 €
    De kleur zette menig proever op het verkeerde been. Af en toe werd er zelfs Barolo geopperd. Maar deze Nerello Mascalese is reeds in de neus zó heerlijk!Jong rood fruit zingt en danst in het rond, sousbois, zachte kruidigheid, violetjes, toetsje vegetaliteit en dan de mineralen. Je kan er aan blijven snuiven, de variatie is zo gigantisch. De mond doet je echt in extase gaan. Ragfijn, tot in de perfectie verweven en aanhoudend. Dit is gewoonweg subliem en zo uitgesponnen!
    Score: 95/100
  3. Rosso Piceno DOC – Le Caniette Nero di Vite 2005 (Marche) – 52,30 €
    Ondanks zijn leeftijd nog viriel gekleurd tranend met een volle karmijnrode kleur. Ceder, tabak en bittere cacaobonen worden aangevuld met het donkerste gerijpte en licht gedroogde (vijg) fruit. Stevig, gul, krachtig en aanhoudend zonder ook maar aan fruit ingeboet te hebben. Wat een verrassing was deze wijn!
    Quote van een proever: Wat een tabak expressie, het is alsof je een sigaar aan het roken bent en na een trekje uitblaast in je wijnglas.
    Score: 93/100
  4. Toscana IGT – Querciabella Camartina 2007 (Toscana) – 83,80 €
    Querciabella werkt al sinds 2000 biodynamisch. Non believers raad ik steeds aan deze wijn eens te proeven. Het peperkoek accent valt door de kaneel op. Maar dit is complexiteit troef alweer. Adembenemend zacht en fluwelig!
    Score 94/100
  5. Brunello di Montalcino DOCG – Casanova di Neri Tenuta Nuova 2006 (Toscana) – 70,00 €
    Een ‘naam’ die uiteraard niet mocht ontbreken is Brunello. De keuze maken welke Brunello op te nemen is nooit eenvoudig. De Tenuta Nuova van Casanova di Neri viel meteen op door zijn branderige en stevige accenten. De smaak is als een kers in chocolade gedropt met een marinade van pepers omgeven met een sappige ronde volheid.
    Score 91/100
  6. Isola dei Naraghi IGT – Capichera Manténghja 2007 (Sardegna) – 65,00 €
    Hoewel Sardegna vooral bekend is om de rode Cannonau is dit een wijn van 100% Carignano.
    De zuiverheid van deze wijn valt je bij de kleur al op (prachtig tranend trouwens) en zet zich perfect door in het bouquet. Daar valt de complexiteit van deze wijn ook al onmiddellijk waar te nemen. Hey, alweer een ander aroma… En dan ga je proeven, en dan komt die geluksmakende glimlach op je gezicht.  Dit is fenomenaal, dit blijft zinderen, dit is onbeschrijfbaar, dit is perfectie!
    Score 97/100
  7. Sagrantino di Montefalco DOCG – Romanelli 2009 (Umbria) – 24,20 €
    Ondankbaar voor deze wijn om op deze plaats van de proeverij te komen.
    Een mengelmoes aan drop, zoethout, de typische jasmijngeurtjes, kruiden en fruit. Proef ik daar nu een vleugje pastis (anijs)? De afdronk is tot op heden het vlugst weg van alles wat we reeds proefden. Het is echter een mooie, niet eenvoudige, krachtige wijn.
    Score 87/100
  8. Alto Adige DOC – Muri Gries Abtei Lagrein Riserva 2010 (Süd Tirol) – 29,00 €
    Supergeconcentreerde wijn, inktzwart met prachtige kleuring. De neus is ‘black as hell’ met een mix aan specerijen en groene frisse kruiden. Het hout kan hij onmogelijk wegsteken. De smaak is zo sterk, zo stevig, vlezig en vol. Oh yeah baby, this is not for pussy’s!!! Power me…
    Score: 92/100
  9. Bolgheri DOC – Poderi Sapaio 2010 (Toscana) – 40,00 €
    Driewerf helaas maar deze wijn was gekurkt L
  10. Bolgheri Sassicaia DOC – Tenuta San Guido Sassicaia 2010 (Toscana) – 135,00 €
    Het merendeel van de leden keken reikhalzend uit om deze wijn te proeven. Enkelen onder hun waren er al heilig van overtuigd dat hij reeds de revue was gepasseerd. De neus is echt wel hemels. Zeer verfijnd ook. Fijn kruidigheid, zwarte kersen, chocolade, mokka, knapperig braadjus… enfin de hele cinema passeerde er in. Hoewel nog zeer jong, toch reeds verfijnd en versmolten van smaak en nooit vermoeiend. Krachtige, lichtjes droge tannine, lang aanhoudend met jong vers tot gedroogd fruit en een zeer mooie aciditeit.
    Score 94/100
  11. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 2004 (Piemonte) – 72,00 €
    Ha eindelijk zijn we tot het hoofdstuk Nebbiolo gekomen. Je merkt het onmiddellijk. De omschakeling van de aroma’s en het fruit. De nog intensere aanwezige zuren naast de ragfijne krachtige  tannine. Geen spoor van evolutie in de smaak. Wat is dit een mooi tot zijn recht gekomen Barolo!
    Score 93/100
  12. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 1997 (Piemonte) – 105,00 €
    Geef me een sigaar, verdomme ik rook niet maar geef me toch maar een sigaar!! Ondanks de 1997 alsnog een zoet/sappige geur met de nodige florale accenten en de kaneel. In de smaak zit die tabak wel heel opvallend. Maar dit is eenvoudigweg een fantastische wijn, blijvend en beklijvend.
    Score 93/100
  13. Valtellina Sforsato DOCG – Nino Negri 5 Stelle 2009 (Lombardia) – 48,40 €
    Fenomenaal is het enige ware woord dat hier van toepassing is! Hij blaast, ook door zijn jeugdigheid en zijn stijl van vinifiëren, de Barolo’s gewoon weg. Floep, verdwenen naar de achtergrond. Noem maar op… sappig, krachtig, kruidig, aanhoudend! Fris, zoet en kracht in één!
    Score 96/100
  14. Amarone della Valpolicella Riserva DOCG – Zýmé La Mattonara 2001 (Veneto) – 218,00 €
    De duurste uit het rijtje! Kersenjam met een vegetale frisheid (kruidigheid) en gitzwart fruit. Yeah, dit is vol & rond van smaak mét de nodige frisheid. Net dat waar het vele Amarones aan ontbreekt. Het mag ook wel gezien het prijskaartje maar dit is werkelijk een top Amarone en wat mezelf betreft de beste die ik ooit mocht proeven. Het is dé perfecte afsluiter van de avond!
    Score 97/100

Maar komen we dan even terug op mijn vraagstelling!
Val ik ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden?
Mijn god neen, we hebben als groep, zeer intens gewerkt naar deze degustatie toe. Het is het resultaat van een prachtige avond werken (we hebben hiervoor een wijn quiz georganiseerd). Het zou pas van decadentie getuigen als mijn kelder niets dan zulke flessen zou bevatten en ik ’s avond s in mijn zeteltje niet meer content zou zijn met eender welk flesje wijn.
Bovendien, is het niet de bedoeling van een wijnclub, om net zulke niet alledaagse wijnen te kunnen proeven?

En dan laat ik graag aan jullie allemaal een ballonnetje los… Zijn de Italiaanse topwijnen duur????
Integendeel durf ik te zeggen. Ze behoren tot de goedkoopste van de wereld en zijn bovendien nog overheerlijk ook!!
Spreek me bewijsgrondelijk tegen aub.

WP_20140303_021 WP_20140303_019 WP_20140303_018 WP_20140303_017 WP_20140303_016 WP_20140303_015 WP_20140303_014 WP_20140303_013 WP_20140303_011 WP_20140303_010 WP_20140303_009 WP_20140303_008 WP_20140303_007 WP_20140303_006 WP_20140303_024 WP_20140303_023 WP_20140303_022 WP_20140303_005 WP_20140303_004 WP_20140303_003 WP_20140303_002

Alla scoperta della Italia del Nord – Veneto

Thuiskomen van een beklijvende en deugddoende vakantie… zouden er al pilletjes tegen bestaan? Last om opnieuw in het ritme te raken, steeds weer mijmerend. Uiteindelijk geef je je opnieuw over aan de dagelijkse sleur en ben je opnieuw vertrokken. Wat rest is een koffer vol aan toffe herinneringen, momenten en vooral belevenissen. Wat zouden we klagen, het leven heeft alweer een verrijking gekend :-).

Deze zomer stond dus in het teken van een trektocht doorheen Noord-Italië. De aftrap werd gegeven, na een – het mag ook eens gezegd worden – vlekkeloos verlopen vlucht via Ryanair, in Veneto – Verona. Aan de boorden van het Gardameer. Niet dat het Gardameer onze hoofdbestemming was. Neen, ik voel me meer aangetrokken tot de groen bezaaide wijngaarden in plaats van de door toeristen bevolkte oevers van het grootste Italiaanse meer. Soave en Valpolicella waren de doelen.
Even wagentje ophalen, Lancia Musa, en het startschot was gegeven.

Geen tijd verliezen is mijn motto en dus was er onmiddellijk na de landing al een eerste tasting voorzien. Nu ja, even de tijd genomen om te acclimatiseren én een energieshot van espresso. Deze kleine koffietjes geven je pas vleugels!
In Monteforte vonden we zeer vlug Gini Vini waar we zeer hartelijk ontvangen werden door Claudio. Het zou trouwens absoluut niet de laatste keer zijn dat we kennis maakten met gulle hartelijkheid van de Italianen. Verwarmend was het en soms kreeg ik het gevoel dat wij Belgen toch vaak maar norse mensen zijn…
Claudio, die samen met zijn broer Sandro het 30 ha grote domein runt liet ons elk hoekje van hun vernieuwde kelders zien. Op weg naar Monforte had ik echter amper wijngaarden ontdekt en ik was wel benieuwd waar deze zich verscholen. En dus nam Claudio ons mee, enkele kilometers verder waar we in een oase van wijngaarden terecht kwamen. Vol met de Garganega (gar – Gà – nega) druif, de basis voor een Soave. De wijnranken worden allen geleidt volgens het Pergola-systeem. Ter bescherming van de vele hagelbuien die de regio treffen vertelde Claudio me. Links en rechts zag ik later ook dat er volgens het gekende guyot systeem werd geleid en dat de hagel waarschijnlijk wel zijn aandeel zal hebben in de snoeiwijze maar het was toch duidelijk dat de ‘pergola-wijngaarden’ hogere opbrengsten bereikten.
Later op de proeverij was het echter zeer duidelijk dat Gini resoluut voor kwaliteit gaat. Het glas liegt immers nooit. Wat we te proeven kregen was hoogstaand, met 3 Soave Classico’s die van basis tot top allen excellent zijn. Nadien volgden nog 2 DOCG Reciotto di Soave waarvan de Col Foscarin gedeeltelijk gebotryseerde druiven heeft en de Renobilis volledig van gebotrytiseerde druiven wordt gemaakt. Mijn voorkeur gaat, zoals het nogal vaak het geval is, naar het eerste type van zoete wijn, de Col Foscarin dus. Ondertussen was het zoontje van Claudio er bij gekomen… de volgende generatie is er alvast verzekerd 🙂

We proefden volgende wijnen van Gini Vini:

  • Soave Classico 2010
  • Soave Classico ‘La Frosca’ 2009
  • Soave Classico ‘Contrada Salvarenza’ 2007 –> Deze wijn wordt gemaakt van 90 tot 100 jaar oude wijnstokken en is een waarachtig pareltje. Je moet er uiteraard wel de nodige centen voor op tafel leggen…
  • Reciotto di Soave ‘Col Foscarin’ 2007
  • Reciotto di Soave ‘Renobilis’ 2004

Als afscheid toverde Claudio nog een Gran Cuvée Brut Millesimato 2007 tevoorschijn. Lang zou deze niet leven want diezelfde avond nog zegenden we onze vakantie in met de in dankbaarheid aangenomen bubbels. We hadden hier trouwens de perfecte locatie voor gevonden. Albergo Ca’ Dei Maghi in Fumane is het perfecte doortrek hotel. Alles tot in de puntjes in orde. Prima kamers, nice pool en een restaurant waar ze naar Belgische normen de borden vullen :-). Zou het daarom komen dat er zovele Belgen aanwezig waren? Een aanrader voor wie naar de regio gaat. Je moet het magere ontbijt hen wel vergeven…

Nadat we onze koffers hadden achtergelaten, vlugvlug een lunch opzoeken. We waren immers al van 04.00 uur in de morgen op de been en buiten dat ene espresso shot en de wijnen hadden we nog niets binnen. Hier volgden al gauw onze eerste lachsalvo’s. Het zouden zeker niet de laatste zijn. Geen van ons is immers belegen in de Italiaanse taal en de ober die voor ons verscheen kon ons enkel in het Italiaans verder helpen. Nadat ik ‘tre birra media‘ in perfect Italiaans had bestelt dacht deze uiteraard dat de taal geen probleem was. Wat volgde was een aframmeling van de kaart… Best grappig! Maar we werden perfect bedient.

Tweede afspraak van de dag was in Fumane bij Le Salette. Daar waar we enkele uren voordien nog in volle Soave omgeving zaten, kwamen we nu in het Valolicella land terecht. Het land van de grote Amarone wijnen. Geen Garganega meer maar wel Corvina, Corvinone, Rondinella, Oseleta, Molinara en Croatina. Rood ook i.p.v. wit. In het centrum van Fumane vonden we Rossella die ons verwachtte en opnieuw hartelijk begroette. Ze troonde ons onmiddellijk mee naar een nabijgelegen wijngaard waar we de Valpolicella en Amarone wijnstokken zagen. De druiven zaten volop in hun verkleuringsfase, véraison, en zouden halfweg september geoogst worden. Uiteraard werden ook de kelderinstallaties bezocht. Tijdens het proeven verloren we helaas de aandacht van Rossella. Een koppel Denen waren binnengekomen met de duidelijke interesse tot aankoop. Het proeven van de wijnen ging bijgevolg net iets te snel om er een correcte impressie of weergave van te krijgen. Bovendien, ooooh wat zijn wij tot kribbige mensen, stonden de wijnen net iets te warm in het proeflokaal. Te warme wijnen en wijnen van 15% alcohol is absoluut geen goede combinatie. Vandaar ook dat alcohol zowat een rode draad vormt doorheen mijn proefnotities. Geen erg echter, sommige van de wijnen kende ik al en ik zal zeker en vast de gelegenheid krijgen ze in optima forma te kunnen proeven!

We proefden volgende wijnen van Le Salette:

  • Valpolicella Classico Superiore Ripasso ‘Il Progni’ 2008
  • Valpolicella Classico Superiore ‘Ca Carnocchio’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Le Marega’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Pergole Vece’ 2006

We gunden Rossella de kans zich met haar klanten te bezigen en namen gepast afscheid. Zelf waren we uiteraard ook vermoeid. Het opstaan nog voor de haan zijn kippen wakker kraait en de reis eisen toch zijn tol. Zeker als er alcohol bij te pas komt, je mag dan nog opletten en spuwen ;-). Even op adem komen aan de pool van het hotel waar de Spumante van Gini ons spontaan kwam begroeten. Het zat goed, je voelde de good vibes… Even lekker eten in het restaurant en dan de nachtrust opzoeken.

Dag 2 in Veneto startte al behoorlijk vroeg. Na het ontbijt was het onmiddellijk richting Lavagno (Soave + Valpolicella territorium) om Tenuta Sant’ Antonio te bezoeken. Men had me op voorhand gewaarschuwd dat het moeilijk te vinden zou zijn: ‘als je denkt dat je niet meer verder en hoger de berg op kan, wel dan is het nog hoger en verder’! Eénmaal aangekomen was het echter wondermooi en meer dan de moeite waard. Omringd door wijngaarden op het hoogste puntje en met een wonderlijk vergezicht. Ha aan wijngaarden waar we naar hartenlust in konden stoeien. Nu ja, interpreteer dat maar als het nemen van foto’s, bestuderen van de druiven en de ranken en het doorploegen met de eigen handen van de grond :-). Corvina, Corvina en nog eens Corvina. Niet langer volgens het pergola-systeem trouwens.
Armando Castagnedi kwam ons al vlug toegesneld, zich druk verontschuldigend dat hij zich helaas niet om ons kon ontfermen. 10 x scusi, 100 x scusi, 1000 x scusi… ach het is hem van harte vergeven want hij liet ons achter in de handen van Claudio (wat een populaire naam blijkt te zijn in Italië) die ons van voor naar achter verzorgde en waar geen enkele moeite teveel voor was. Na de diverse rondleidingen gingen de deuren van het, absoluut magnifieke, proeflokaal voor ons open. En dat we hier zouden proeven dat had Armando ons ook nog even benadrukt. Elke wijn zou in het glas komen, met geen enkele uitzondering… soms zelfs meerdere jaargangen. En wat dan nog gezegd van de ‘experimentjes’ of de nieuwe wijnen in hun segment. Nu ken ik hun wijnen, of een gedeelte ervan althans, al behoorlijk. Ik weet dat ze meer dan degelijke Soave”s hebben, de Ripasso is ongeëvenaard en de Capitel Del Monte is een ‘must have’ voor alle Cabernet Sauvignon liefhebbers. Ja, uiteraard zijn de Amarone wijnen uitstekend en de Campo Dei Gigli zelfs meer dan uitstekend! Onder de indruk kwam ik echter van een vat-staal die we mochten proeven van een Amarone Reserva 2004. Prijskaartje tot nader order onbekend 🙂

We proefden volgende wijnen bij Tenuta Sant’ Antonio:

  • Scaia Bianco 2010
  • Soave ‘Fontana’ 2010
  • Soave ‘Monte Ceriani’ 2009
  • Soave Vigna Vecchia 2008
  • Tellos 2010 –> Een nieuw product waarmee ze experimenteren om een wijn zonder toevoeging van sulfiet te maken
  • Scaia Rosato 2010
  • Scaia Rosso 2010
  • Valpolicella ‘Nanfré’ 2010
  • Rosso veronese ‘Sponsa’ 2009
  • Valpolicella Superiore Ripasso ‘Monti Garbi’ 2008
  • Valpolicella Superiore ‘La Bandina’ 2007
  • Cabernet Sauvignon ‘Capitel Del Monte’ 2005
  • Cabernet Sauvignon ‘Capitel Del Monte’ 2006
  • Amarone Della Valpolicella ‘Selezione’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Campo Dei Gigli’ 2005
  • Amarone Della Valpolicella ‘Campo Dei Gigli’ 2006
  • Amarone Della Valpolicella Riserva 2004
  • Passito ‘Colori d’Autunno’ 2003
  • Recioto Della Valpolicella ‘Argille Bianche’ 2004
  • Grappa Campo Dei Gigli di Amarone – Geen houtlagering
  • Grappa Rossa Campo Dei Gigli di Amarone – Houtlagering
  • Olio Extravergine d’Oliva ‘Monti Garbi

Alsof het nog niet voldoende was kregen we bij het afscheid nog een Magnum Amarone Selezione mee!! Een prachtig geschenk in houten koffertje… Nadien wist ik dat ik met dit geschenk problemen ging krijgen bij de terugreis: Ryanair + Overgewicht = Betalen! Ik heb nog nooit met zulke glimlach deze betaling geregeld. Dure magnum fles uiteindelijk, maar onbetaalbaar vanwege de herinnering. Jij mag kiezen wat doorweegt!
De afdaling na de proeverij ging, hoe kan het ook anders, een stuk vlotter als de beklimming 😉

Het eerste luik zat er hiermee bijna op. Nog even naar het Gardameer toe, wat wandelen en de emoties van de eerste 2 dagen een plaatsje geven. Italië zat toen al in ons hart… het was slechts een begin!


Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Een beetje minder…Kaatje time


Een beetje minder
is soms een beetje meer…

Ze schonk twee sierlijke glazen
kostbare Amarone in en liep er
heupwiegend mee naar de zetel
waar haar liefste zich neergevleid had.

Het haardvuur knetterde en
op de achtergrond klonk de
langoureuze stem van Leonard Cohen.

Liefdevol toastte ze hem toe.

De smaakexplosie van deze fluweelzachte
topwijn deed haar een kreetje
van verrukking ontsnappen.
Deze wijn dronk je niet in een teug,
daar moest je oprecht van genieten.

Dit vroeg gewoonweg om méér.

Ze knoopte de riem van haar jurk los
en liet hem op het tapijt zakken.
Haar robijnrode La Perla-setje
paste harmonieus bij deze
eigenzinnige godendrank.

Ze keek hem schalks van
onder haar pony aan :

“Bij zo’n bijzondere Italiaan
mag het soms ook
wat minder zijn…”.

 

© Kaatje

Italiaanse wijnavonden – deel 3

Voor wat het hoogtepunt, voor mij persoonlijk dan althans, van onze Italiaanse wijnavonden moest worden heb ik moeten wachten tot avond 3. Daar zat ik dan met een broek vol Italiaanse goesting te wachten tot het aanvangsuur. Trentino – Alto Adige, Friuli-Venezia-Giulia en Veneto zouden die avond de revue passeren. Met daarbij mijn absolute number one van de Italiaanse regio’s…Alto-Adige! Deze wijnen ontgoochelen me zelden, blinken uit in schitterende inheemse en vrijwel nergens anders voorkomende druivenrassen (Lagrein, Teroldego, Schiava,…) en zijn bovendien nog een keer meester in het gebruik van de internationale rassen. Ik mag er mijn Riesling-bek niet over breken of het sap stroomt uit alle hoeken van mijn mond ;-).

Niet enkel Alto-Adige en Trentino zijn overigens meer dan de moeite waard. Dat is eveneens zo met Friuli en vooral het Valpolicella land van Veneto. Uiteraard zou Amarone de monden vullen evenals zijn kleinere broer, de Valpolicella Ripasso.

Moeilijk…excuseer, aartsmoeilijk was het om een samenstelling te maken in de wijnen die ik vanavond zou laten proeven. Er was er al eentje meer dan gebruikelijk en dan nog stond ik steeds in dubio. Uiteindelijk besliste ik dan om niet voor de internationale rassen te kiezen bij de officiële proeverij, maar deze nadien als een soort ‘slaapmutsje’ te openen!

Dit was tenslotte de uiteindelijke keuze:

Gezien we in het Italiaanse bubbelland bij uitstek zitten was de opener een Prosecco. De net tot DOCG gepromoveerde Conegliano Valdobbiadene mocht de Conca d’Oro extra dry op tafel toveren. Geen verfijnde uitmuntend bubbelende schuimer maar wel met de oerdegelijkheid die je van een Prosecco mag verwachten. Methode Charmat never beats Methode classico…

Het witte festival werd gestart met Friulano van Tenuta Pinni (groen, mineraal maar wat laks aan zuren volgens de proevers). Vervolgens een ‘gast-fles’ van Russolo, de Muller-Thurgau Delle Venezie IGT was leuk om drinken, met de nodige spritzigheid en ‘snoepzuurtjes’. Mij deden ze in ieder geval aan zure beertjes denken :-). Soave mocht niet ontbreken natuurlijk. mijn keuze viel op de Monte Ceriani van Tenuta Sant’Antonio. Een voorbeeld aan opwaardering van de Soaves van de laatste jaren.

Schuimbekkend belandden we eindelijk aan de rode wijnen! Yes, Yes, Yes!
Al van bij de eerste wijn was het goed prijs… Alfieri Cantarutti mocht zijn uitschuiver van de eerste les goed maken. Hij deed dit met verve. De Refosco dal peduncolo Rosso uit de Colli Orientale del Friuli zette onmiddellijk de toon. Weinig of geen verval in deze wijn van het jaar 2000. Nog steeds zijn kracht, zijn correcte zuurtegraad en vooral zijn fruit.
Helaas moesten er koppen gesneuveld worden want de ‘Mijn kop eraf als dit geen Lagrein is’ was niet meer of niet minder dan een DOC Teroldego Rotaliano Riserva van Mezzacorona. Deze superleuke wijn kaapte dan ook meer dan terecht de prijs/kwaliteit oscar van de avond weg. Reeds 2004 maar nog geen spatje verval!
Van Tenuta Sant’Antonio kwamen er nog de Monte Garbi Valpolicella Ripasso en de Campo dei Gigli Amarone. De ripasso is wat mij betreft nog iets te jong maar een wijn met een enorm aan potentieel. Je proefde zijn kracht en concentratie. Koesteren dus voor de komende jaren. De Amarone had een hoge last te torsen. Zou hij beter scoren dan de Sforsato uit Valtellina die ons vorige week wezenloos van bewondering achterliet? Neen dus…unaniem trouwens. Was hij lekker, was hij goed? Ja verdomme, vast en zeker maar dat mocht ook wel voor 48€!!
Tussen deze 2 wijnen in had ik de Lagrein van Nals Margreid geplaatst, de Baron Salvadori Riserva wel te verstaan. Vervelend voor mezelf want ik kan gewoonweg nooit objectief blijven als ik het over deze wijn moet hebben. Ik verval onmiddellijk in allerhande superlatieven. Meer dan terecht overigens 🙂 Het is één van die typische wijnen die een oprechte glimlach op mijn gezicht kan brengen.

End of story…? Neen want tijdens en na de afterparty (een hapjes festival waarbij meestal de ‘kletskes’ eraan moeten en er al eens een ander flesje ontkurkt wordt) had ik nog een ‘beside-proeverij’ voorzien.
Startend met een andere gast-fles trouwens! Een enig mooie houtgerijpte Garganega van Gino Fasoli én bovendien van oude stokken gemaakt. Nadien een superlichte maar tevens superfruitige Schiava van Nals Margreid.
Omdat ik één van de gasten beloofde ze een echt fabuleuze witte wijn uit Italië te laten drinken, en ik steeds mijn beloftes probeer na te komen, een waaaaauw – waaaaauw – waaaaaaauw Riesling! De Montiggl van St.Michael – Eppan uit de Alto Adige en tot slot (eigenlijk niet) een enig mooie Cabernet Sauvignon ‘Capitel del Monte’ van Tenuta Sant’Antonio.

Wat was het weer een unieke en mooie avond!

Alla Prossima Volta!