Een uitbarsting, een reputatie die als een komeet omhoog geschoten wordt. Ma(g)ma Mia! Nog nooit heb ik een wijngebied op zulke korte tijd de status weten bereiken als deze met de wijnen van het Siciliaanse Etna DOC het geval is. Rijke instroom vanuit het Noorden van Italië, een opbod om een lapje grond met wijngaardstokken te bemachtigen… The sky is the limit wat de Etna wijnen betreft. Voornamelijk voor de rode wijnen alsnog maar de witte, Carricante gebaseerde wijnen, volgen in een al even ijltempo. Niet evident, want draaien we de teller terug naar het einde van de 20e Eeuw dan was dit wijngebied slechts een voetnoot in de Siciliaanse wijnbouw en dacht men dat je bij de vermelding van Nerello als druif in Sicilia aan de verkeerde champignons had gezeten.
Theoretische informatie en diverse weetjes over de wijnbouw werden reeds in een eerdere blog Etna – Een explosieve opmars geschreven. Je kan ze daar rustig nalezen!
Aan onze tafel werden enkele vragen gesteld waarop niet onmiddellijk een antwoord kon gegeven worden. Wat opzoekwerk kan enige duiding brengen.
Nerello Mascalese vs Nerello Cappuccio!
Waarom is de Nerello Mascalese druif superieur in gebruik bij de Etna wijnen tegenover de Nerello Cappuccio?
Even grasduinen in de geschiedenis en DNA van beide druiven kan een beter inzicht geven bij deze vraag. Er wordt van de veronderstelling uitgegaan dat beide druiven familie van elkaar zijn. Zekerheid bestaat hieromtrent nog niet. Nerello Mascalese blijkt een kruising te zijn tussen Sangiovese (dit verklaart al veel) x Mantonico Bianco. Een Toscaanse – Calabrese liefdesdruif dus. Van Nerello Cappuccio is er tot op heden nog niet achterhaald wie de ouders van de druif zijn. Dat ze beiden thuishoren in zowel Sicilia en Calabria is wel een zekerheid. Het bestuderen van de eigenschappen van beide druiven leert ons dat Nerello Mascalese een hogere aciditeit bezit. Nerello Capuccio is zachter, fruitiger van structuur. De wijnen van Nerello Capuccio zouden ook niet het nodige bewaarpotentieel geven aan de wijn en kan je dus het beste op een jeugdige leeftijd nuttigen. De hoofdredenen die echter aangehaald worden door de wijnbouwers is dat Nerello Mascalese een veel duidelijkere expressie van de terroir geeft aan de Etna wijn en dat Nerello Cappuccio een veel wispelturige en meer onbetrouwbare druif is. Niet echt geschikt om kwaliteitsvolle monocépage wijnen van te maken.
Noordflank vs zuidflank?
Er is beduidend meer wijnbouw op de noordkant dan aan de zuidkant. Waarom is dit zo? Hier valt niet zo veel van terug te vinden. Door het lezen van verschillende artikels vermoed ik dat de hoofdreden te maken heeft met de invloed van het klimaat. Van oudsher is rode wijnbouw de norm op Etna. Witte wijnen zijn pas de laatste jaren meer in opmars gekomen. De hellingen op de zuidelijke flank zouden meer beïnvloed worden door de zee waardoor de wijnen meer ziltige accenten bevatten. Deze op de noordelijke flank hebben die invloed niet en de wijnen bezitten er meer fruit. Hierdoor zijn de wijngaarden op de noordzijde meer aantrekkelijk voor de rode wijnen. De meer ziltige eigenschap op de zuidflank komt dan weer ten goede bij witte wijnen van Carricante. Wat google werk naar het Gaja / Graci project kan hier bevestiging van geven. Ze willen met Idda, de focus vooral leggen op witte wijnen (al was die rode die we proefden een verdomd pareltje!) en kozen daarom de zuidflank.
Dit is dus maar een veronderstelling en geen vast gegeven.
Net zoals de gereputeerde wijnboeren Gaja, Franchetti, Giodo, Borgogno, etc investeert ook onze Amici wijngilde in deze vulkanische wijnen zodat er geregeld een degustatie kan gehouden worden van de Etna wijnen. Afgelopen woensdag werden er dan ook alweer 8 wijnen van de kurk ontdaan, onze zintuigen geprikkeld en de pennen gescherpt.
Etna DOC – De proefnotities:
- Pietradolce – Archineri Etna Bianco 2019
100% Carricante – Inox – Stokken van 100 tot 120 jaar oud.
Helder en zuiver geelgoud. De geur is alvast veelbelovend. Verse ananas, kweepeer, meloen en pompelmoes vullen de fruitkorf. Mooie florale accenten van jasmijn brengen een lichte frivoliteit. Anijs, amandel, vegetaal kantje en het rokerige van vuursteen. In de mond vinden we een mooie frisheid en vooral een minerale dominantie. Strak maar toch een licht vettig puntje dat naar het einde toe afneemt. De afdronk was voldoende lang en heeft een licht bitter notig accent. De smaak is van begin tot het einde omringd door een prachtige mineraliteit en aciditeit. Het is een mooie start van de proeftafel al kon de smaak het hoge verwachtingspatroon van de neus niet volledig voldoen.
Punten: 86/100 – Te koop bij Wineart 37,50 € - Tenuta di Fessina – A Puddara Etna Bianco 2014
100% Carricante – Vinificatie en opvoeding voor 6 tot 8 maanden in 3500 liter vaten.
Zuivere en heldere goudgele kleur. De neus die een zekere leeftijd prijs geeft met de rijpe appel, op het oxidatieve af. Ananas, perzik, mandarijn, gegrilde & verse noten, potpourri en acaciahoning vullen gelukkig na het walsen aan. De smaak geeft naast het minerale vooral veel gegrilde nootjes/pijnboompitten. De zuren zijn present en de smaak is in de aanzet vol en rond. Dat deint uit tot een citrusbittertje waar je van moet houden.
Punten 85/100 – Te koop bij Licata (37,00 €) - Generazione Alessandro – Croceferro Etna Rosso 2019
100% Nerello Mascalese – Rijping voor 12 maanden in tonneaux
Granaatrode kleur, helder en zuiver. De wijn heeft wat tijd in het glas nodig alvorens hij zijn aroma’s volledig prijs geeft. Dat is dan voornamelijk het kleine rode fruit (kers, rode aalbes, framboos) en is zelfs licht snoeperig. Geurende roosjes, salie, laurier, thee en puntje animaal. Dat klein rood fruit zet zich in de mond helemaal door en zorgt naast de zuren voor een extra fris gevoel. De wijn wordt van nog zeer jonge stokken gemaakt en dat proef je. Hij mist hierdoor wat materie en body.
Punten 85/100 – Te koop bij Patrick Jublou (19,55 €) - Girolamo Russo – A Rina Etna Rosso 2019
94% Nerello Mascalese, 6% Nerello Capuccio – 12 maanden rijping, deels in 2600 liter Sloveense fusten, deels in beton.
Zuivere, heldere kersenrode kleur met traanvorming. Mooie complexe neus met een combinatie aan rood en blauw fruit. Kersen, blauwe bes, aardbei, viooltjes, salie, peper, een lichte toasting, laurier, wat thee en champignon.
De mond geeft smakelijke en mooie tannine met veel rood-fruit-frisheid. Het kruidige is er tot in de lange finale. Het geheel is mineraal, elegant (nog net niet verfijnd)!
Punten: 87/100 – Te koop bij Baeten Vinopolis (27,85 €) - Passopisciaro – Passorosso Etna Rosso 2014
100% Nerello Mascalese – 18 maanden rijping in foeders.
Zuivere, tranend, kersenrood. Heerlijk glas om aan te ruiken. Turks fruit, granaatappel, kers, framboos, vele kruiden en specerijen, sousbois, tabak, ceder, mokka, laurier… De mond geeft bevestiging!. Een mooi glas met verfijnde tannine, een perfect evenwicht met de aciditeit, alcohol, mineralen en fruit. Het geheel blijft lang aanwezig en maakt dit een breed smakend glas wijn.
Punten: 89/100 – Te koop bij Vinesse (30,00 €) - Graci – Arcuria Etna Rosso 2015
100% Nerello Mascalese – 18 maanden rijping in foeders.
Klassieke granaat- tot kersenrode kleur. Mooie uitnodigende neus! Rijpe kersen, pruim, dadel, kruidig met anijs, munt en peper. Floraal, laurier, thee, tabak, sousbois en de alcohol die iets te fel present is. Oei, de smaak is moeilijk! Krachtig maar op het ruwe af. De zuren zijn wel zeer prominent aanwezig en ik mis wat tegenspel van fruit in het geheel. Is dit dezelfde wijn die ik in 2019 heb geproefd en toen lyrisch heb omschreven?
Punten: 84/100 – Te koop bij Stappato (45,95 €) - Idda – Etna Rosso 2019
100% Nerello Mascalese – 24 maanden rijping in deels 50 hl vaten en deels in betonnen cuves.
De samenwerking tussen Gaja en Graci levert een dot van een wijn op! Helder, zuivere granaatrode kleur. Heerlijk uitnodigende tot bedwelmende aroma’s. Een spring in het veld van het kleine rode fruit in combinatie met het rozenbouquet. Fijne aardse toetsen, laurier, thee tot licht vlezig zelfs. Verfijning en elegantie gaan hier hand in hand als een jeugdig verliefd koppeltje. Fris, onbezonnen, jong fruitig, fijn kruidig, gezegend met een zeer lange finale en helemaal top.
Punten: 95/100 – Te koop bij Licata (42,00 €) - Tenuta delle Terre Nere – San Lorenzo Etna Rosso 2015
100% Nerello Mascalese – 14 maanden rijping in barriques en tonneaux.
Kersenrood, tranend. Een neus die veel geeft en die een zeer kruidig (peper, tijm, salie, kruidnagel, kaneel) karakter kent. Naast de obligatoire kersen is er ook een zweem van braambes. Rokerig, koffie, tabak zwarte olijven, thee en potgrond. De mond vult zich met smakelijke zuurtjes en rijke tot krachtige maar eveneens smakelijke tannine. Perfect in evenwicht, vol en rond en een waardige afsluiter!
Punten: 90/100 – Te koop bij Licata (48,00 €)
Filed under: amici | Tagged: amici, etna, gaja, generazione alessandro, graci, idda, nerello, nerello mascalese, passopisciaro, pietradolce, russo, Sicilia, tenuta di fessina, terre nere, wijn, wijnkennis | Leave a comment »
Bottle Case 