Alla scoperta della Italia del Nord – Veneto

Thuiskomen van een beklijvende en deugddoende vakantie… zouden er al pilletjes tegen bestaan? Last om opnieuw in het ritme te raken, steeds weer mijmerend. Uiteindelijk geef je je opnieuw over aan de dagelijkse sleur en ben je opnieuw vertrokken. Wat rest is een koffer vol aan toffe herinneringen, momenten en vooral belevenissen. Wat zouden we klagen, het leven heeft alweer een verrijking gekend :-).

Deze zomer stond dus in het teken van een trektocht doorheen Noord-Italië. De aftrap werd gegeven, na een – het mag ook eens gezegd worden – vlekkeloos verlopen vlucht via Ryanair, in Veneto – Verona. Aan de boorden van het Gardameer. Niet dat het Gardameer onze hoofdbestemming was. Neen, ik voel me meer aangetrokken tot de groen bezaaide wijngaarden in plaats van de door toeristen bevolkte oevers van het grootste Italiaanse meer. Soave en Valpolicella waren de doelen.
Even wagentje ophalen, Lancia Musa, en het startschot was gegeven.

Geen tijd verliezen is mijn motto en dus was er onmiddellijk na de landing al een eerste tasting voorzien. Nu ja, even de tijd genomen om te acclimatiseren én een energieshot van espresso. Deze kleine koffietjes geven je pas vleugels!
In Monteforte vonden we zeer vlug Gini Vini waar we zeer hartelijk ontvangen werden door Claudio. Het zou trouwens absoluut niet de laatste keer zijn dat we kennis maakten met gulle hartelijkheid van de Italianen. Verwarmend was het en soms kreeg ik het gevoel dat wij Belgen toch vaak maar norse mensen zijn…
Claudio, die samen met zijn broer Sandro het 30 ha grote domein runt liet ons elk hoekje van hun vernieuwde kelders zien. Op weg naar Monforte had ik echter amper wijngaarden ontdekt en ik was wel benieuwd waar deze zich verscholen. En dus nam Claudio ons mee, enkele kilometers verder waar we in een oase van wijngaarden terecht kwamen. Vol met de Garganega (gar – Gà – nega) druif, de basis voor een Soave. De wijnranken worden allen geleidt volgens het Pergola-systeem. Ter bescherming van de vele hagelbuien die de regio treffen vertelde Claudio me. Links en rechts zag ik later ook dat er volgens het gekende guyot systeem werd geleid en dat de hagel waarschijnlijk wel zijn aandeel zal hebben in de snoeiwijze maar het was toch duidelijk dat de ‘pergola-wijngaarden’ hogere opbrengsten bereikten.
Later op de proeverij was het echter zeer duidelijk dat Gini resoluut voor kwaliteit gaat. Het glas liegt immers nooit. Wat we te proeven kregen was hoogstaand, met 3 Soave Classico’s die van basis tot top allen excellent zijn. Nadien volgden nog 2 DOCG Reciotto di Soave waarvan de Col Foscarin gedeeltelijk gebotryseerde druiven heeft en de Renobilis volledig van gebotrytiseerde druiven wordt gemaakt. Mijn voorkeur gaat, zoals het nogal vaak het geval is, naar het eerste type van zoete wijn, de Col Foscarin dus. Ondertussen was het zoontje van Claudio er bij gekomen… de volgende generatie is er alvast verzekerd 🙂

We proefden volgende wijnen van Gini Vini:

  • Soave Classico 2010
  • Soave Classico ‘La Frosca’ 2009
  • Soave Classico ‘Contrada Salvarenza’ 2007 –> Deze wijn wordt gemaakt van 90 tot 100 jaar oude wijnstokken en is een waarachtig pareltje. Je moet er uiteraard wel de nodige centen voor op tafel leggen…
  • Reciotto di Soave ‘Col Foscarin’ 2007
  • Reciotto di Soave ‘Renobilis’ 2004

Als afscheid toverde Claudio nog een Gran Cuvée Brut Millesimato 2007 tevoorschijn. Lang zou deze niet leven want diezelfde avond nog zegenden we onze vakantie in met de in dankbaarheid aangenomen bubbels. We hadden hier trouwens de perfecte locatie voor gevonden. Albergo Ca’ Dei Maghi in Fumane is het perfecte doortrek hotel. Alles tot in de puntjes in orde. Prima kamers, nice pool en een restaurant waar ze naar Belgische normen de borden vullen :-). Zou het daarom komen dat er zovele Belgen aanwezig waren? Een aanrader voor wie naar de regio gaat. Je moet het magere ontbijt hen wel vergeven…

Nadat we onze koffers hadden achtergelaten, vlugvlug een lunch opzoeken. We waren immers al van 04.00 uur in de morgen op de been en buiten dat ene espresso shot en de wijnen hadden we nog niets binnen. Hier volgden al gauw onze eerste lachsalvo’s. Het zouden zeker niet de laatste zijn. Geen van ons is immers belegen in de Italiaanse taal en de ober die voor ons verscheen kon ons enkel in het Italiaans verder helpen. Nadat ik ‘tre birra media‘ in perfect Italiaans had bestelt dacht deze uiteraard dat de taal geen probleem was. Wat volgde was een aframmeling van de kaart… Best grappig! Maar we werden perfect bedient.

Tweede afspraak van de dag was in Fumane bij Le Salette. Daar waar we enkele uren voordien nog in volle Soave omgeving zaten, kwamen we nu in het Valolicella land terecht. Het land van de grote Amarone wijnen. Geen Garganega meer maar wel Corvina, Corvinone, Rondinella, Oseleta, Molinara en Croatina. Rood ook i.p.v. wit. In het centrum van Fumane vonden we Rossella die ons verwachtte en opnieuw hartelijk begroette. Ze troonde ons onmiddellijk mee naar een nabijgelegen wijngaard waar we de Valpolicella en Amarone wijnstokken zagen. De druiven zaten volop in hun verkleuringsfase, véraison, en zouden halfweg september geoogst worden. Uiteraard werden ook de kelderinstallaties bezocht. Tijdens het proeven verloren we helaas de aandacht van Rossella. Een koppel Denen waren binnengekomen met de duidelijke interesse tot aankoop. Het proeven van de wijnen ging bijgevolg net iets te snel om er een correcte impressie of weergave van te krijgen. Bovendien, ooooh wat zijn wij tot kribbige mensen, stonden de wijnen net iets te warm in het proeflokaal. Te warme wijnen en wijnen van 15% alcohol is absoluut geen goede combinatie. Vandaar ook dat alcohol zowat een rode draad vormt doorheen mijn proefnotities. Geen erg echter, sommige van de wijnen kende ik al en ik zal zeker en vast de gelegenheid krijgen ze in optima forma te kunnen proeven!

We proefden volgende wijnen van Le Salette:

  • Valpolicella Classico Superiore Ripasso ‘Il Progni’ 2008
  • Valpolicella Classico Superiore ‘Ca Carnocchio’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Le Marega’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Pergole Vece’ 2006

We gunden Rossella de kans zich met haar klanten te bezigen en namen gepast afscheid. Zelf waren we uiteraard ook vermoeid. Het opstaan nog voor de haan zijn kippen wakker kraait en de reis eisen toch zijn tol. Zeker als er alcohol bij te pas komt, je mag dan nog opletten en spuwen ;-). Even op adem komen aan de pool van het hotel waar de Spumante van Gini ons spontaan kwam begroeten. Het zat goed, je voelde de good vibes… Even lekker eten in het restaurant en dan de nachtrust opzoeken.

Dag 2 in Veneto startte al behoorlijk vroeg. Na het ontbijt was het onmiddellijk richting Lavagno (Soave + Valpolicella territorium) om Tenuta Sant’ Antonio te bezoeken. Men had me op voorhand gewaarschuwd dat het moeilijk te vinden zou zijn: ‘als je denkt dat je niet meer verder en hoger de berg op kan, wel dan is het nog hoger en verder’! Eénmaal aangekomen was het echter wondermooi en meer dan de moeite waard. Omringd door wijngaarden op het hoogste puntje en met een wonderlijk vergezicht. Ha aan wijngaarden waar we naar hartenlust in konden stoeien. Nu ja, interpreteer dat maar als het nemen van foto’s, bestuderen van de druiven en de ranken en het doorploegen met de eigen handen van de grond :-). Corvina, Corvina en nog eens Corvina. Niet langer volgens het pergola-systeem trouwens.
Armando Castagnedi kwam ons al vlug toegesneld, zich druk verontschuldigend dat hij zich helaas niet om ons kon ontfermen. 10 x scusi, 100 x scusi, 1000 x scusi… ach het is hem van harte vergeven want hij liet ons achter in de handen van Claudio (wat een populaire naam blijkt te zijn in Italië) die ons van voor naar achter verzorgde en waar geen enkele moeite teveel voor was. Na de diverse rondleidingen gingen de deuren van het, absoluut magnifieke, proeflokaal voor ons open. En dat we hier zouden proeven dat had Armando ons ook nog even benadrukt. Elke wijn zou in het glas komen, met geen enkele uitzondering… soms zelfs meerdere jaargangen. En wat dan nog gezegd van de ‘experimentjes’ of de nieuwe wijnen in hun segment. Nu ken ik hun wijnen, of een gedeelte ervan althans, al behoorlijk. Ik weet dat ze meer dan degelijke Soave”s hebben, de Ripasso is ongeëvenaard en de Capitel Del Monte is een ‘must have’ voor alle Cabernet Sauvignon liefhebbers. Ja, uiteraard zijn de Amarone wijnen uitstekend en de Campo Dei Gigli zelfs meer dan uitstekend! Onder de indruk kwam ik echter van een vat-staal die we mochten proeven van een Amarone Reserva 2004. Prijskaartje tot nader order onbekend 🙂

We proefden volgende wijnen bij Tenuta Sant’ Antonio:

  • Scaia Bianco 2010
  • Soave ‘Fontana’ 2010
  • Soave ‘Monte Ceriani’ 2009
  • Soave Vigna Vecchia 2008
  • Tellos 2010 –> Een nieuw product waarmee ze experimenteren om een wijn zonder toevoeging van sulfiet te maken
  • Scaia Rosato 2010
  • Scaia Rosso 2010
  • Valpolicella ‘Nanfré’ 2010
  • Rosso veronese ‘Sponsa’ 2009
  • Valpolicella Superiore Ripasso ‘Monti Garbi’ 2008
  • Valpolicella Superiore ‘La Bandina’ 2007
  • Cabernet Sauvignon ‘Capitel Del Monte’ 2005
  • Cabernet Sauvignon ‘Capitel Del Monte’ 2006
  • Amarone Della Valpolicella ‘Selezione’ 2007
  • Amarone Della Valpolicella ‘Campo Dei Gigli’ 2005
  • Amarone Della Valpolicella ‘Campo Dei Gigli’ 2006
  • Amarone Della Valpolicella Riserva 2004
  • Passito ‘Colori d’Autunno’ 2003
  • Recioto Della Valpolicella ‘Argille Bianche’ 2004
  • Grappa Campo Dei Gigli di Amarone – Geen houtlagering
  • Grappa Rossa Campo Dei Gigli di Amarone – Houtlagering
  • Olio Extravergine d’Oliva ‘Monti Garbi

Alsof het nog niet voldoende was kregen we bij het afscheid nog een Magnum Amarone Selezione mee!! Een prachtig geschenk in houten koffertje… Nadien wist ik dat ik met dit geschenk problemen ging krijgen bij de terugreis: Ryanair + Overgewicht = Betalen! Ik heb nog nooit met zulke glimlach deze betaling geregeld. Dure magnum fles uiteindelijk, maar onbetaalbaar vanwege de herinnering. Jij mag kiezen wat doorweegt!
De afdaling na de proeverij ging, hoe kan het ook anders, een stuk vlotter als de beklimming 😉

Het eerste luik zat er hiermee bijna op. Nog even naar het Gardameer toe, wat wandelen en de emoties van de eerste 2 dagen een plaatsje geven. Italië zat toen al in ons hart… het was slechts een begin!


Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Italiaanse wijnavonden – deel 3

Voor wat het hoogtepunt, voor mij persoonlijk dan althans, van onze Italiaanse wijnavonden moest worden heb ik moeten wachten tot avond 3. Daar zat ik dan met een broek vol Italiaanse goesting te wachten tot het aanvangsuur. Trentino – Alto Adige, Friuli-Venezia-Giulia en Veneto zouden die avond de revue passeren. Met daarbij mijn absolute number one van de Italiaanse regio’s…Alto-Adige! Deze wijnen ontgoochelen me zelden, blinken uit in schitterende inheemse en vrijwel nergens anders voorkomende druivenrassen (Lagrein, Teroldego, Schiava,…) en zijn bovendien nog een keer meester in het gebruik van de internationale rassen. Ik mag er mijn Riesling-bek niet over breken of het sap stroomt uit alle hoeken van mijn mond ;-).

Niet enkel Alto-Adige en Trentino zijn overigens meer dan de moeite waard. Dat is eveneens zo met Friuli en vooral het Valpolicella land van Veneto. Uiteraard zou Amarone de monden vullen evenals zijn kleinere broer, de Valpolicella Ripasso.

Moeilijk…excuseer, aartsmoeilijk was het om een samenstelling te maken in de wijnen die ik vanavond zou laten proeven. Er was er al eentje meer dan gebruikelijk en dan nog stond ik steeds in dubio. Uiteindelijk besliste ik dan om niet voor de internationale rassen te kiezen bij de officiële proeverij, maar deze nadien als een soort ‘slaapmutsje’ te openen!

Dit was tenslotte de uiteindelijke keuze:

Gezien we in het Italiaanse bubbelland bij uitstek zitten was de opener een Prosecco. De net tot DOCG gepromoveerde Conegliano Valdobbiadene mocht de Conca d’Oro extra dry op tafel toveren. Geen verfijnde uitmuntend bubbelende schuimer maar wel met de oerdegelijkheid die je van een Prosecco mag verwachten. Methode Charmat never beats Methode classico…

Het witte festival werd gestart met Friulano van Tenuta Pinni (groen, mineraal maar wat laks aan zuren volgens de proevers). Vervolgens een ‘gast-fles’ van Russolo, de Muller-Thurgau Delle Venezie IGT was leuk om drinken, met de nodige spritzigheid en ‘snoepzuurtjes’. Mij deden ze in ieder geval aan zure beertjes denken :-). Soave mocht niet ontbreken natuurlijk. mijn keuze viel op de Monte Ceriani van Tenuta Sant’Antonio. Een voorbeeld aan opwaardering van de Soaves van de laatste jaren.

Schuimbekkend belandden we eindelijk aan de rode wijnen! Yes, Yes, Yes!
Al van bij de eerste wijn was het goed prijs… Alfieri Cantarutti mocht zijn uitschuiver van de eerste les goed maken. Hij deed dit met verve. De Refosco dal peduncolo Rosso uit de Colli Orientale del Friuli zette onmiddellijk de toon. Weinig of geen verval in deze wijn van het jaar 2000. Nog steeds zijn kracht, zijn correcte zuurtegraad en vooral zijn fruit.
Helaas moesten er koppen gesneuveld worden want de ‘Mijn kop eraf als dit geen Lagrein is’ was niet meer of niet minder dan een DOC Teroldego Rotaliano Riserva van Mezzacorona. Deze superleuke wijn kaapte dan ook meer dan terecht de prijs/kwaliteit oscar van de avond weg. Reeds 2004 maar nog geen spatje verval!
Van Tenuta Sant’Antonio kwamen er nog de Monte Garbi Valpolicella Ripasso en de Campo dei Gigli Amarone. De ripasso is wat mij betreft nog iets te jong maar een wijn met een enorm aan potentieel. Je proefde zijn kracht en concentratie. Koesteren dus voor de komende jaren. De Amarone had een hoge last te torsen. Zou hij beter scoren dan de Sforsato uit Valtellina die ons vorige week wezenloos van bewondering achterliet? Neen dus…unaniem trouwens. Was hij lekker, was hij goed? Ja verdomme, vast en zeker maar dat mocht ook wel voor 48€!!
Tussen deze 2 wijnen in had ik de Lagrein van Nals Margreid geplaatst, de Baron Salvadori Riserva wel te verstaan. Vervelend voor mezelf want ik kan gewoonweg nooit objectief blijven als ik het over deze wijn moet hebben. Ik verval onmiddellijk in allerhande superlatieven. Meer dan terecht overigens 🙂 Het is één van die typische wijnen die een oprechte glimlach op mijn gezicht kan brengen.

End of story…? Neen want tijdens en na de afterparty (een hapjes festival waarbij meestal de ‘kletskes’ eraan moeten en er al eens een ander flesje ontkurkt wordt) had ik nog een ‘beside-proeverij’ voorzien.
Startend met een andere gast-fles trouwens! Een enig mooie houtgerijpte Garganega van Gino Fasoli én bovendien van oude stokken gemaakt. Nadien een superlichte maar tevens superfruitige Schiava van Nals Margreid.
Omdat ik één van de gasten beloofde ze een echt fabuleuze witte wijn uit Italië te laten drinken, en ik steeds mijn beloftes probeer na te komen, een waaaaauw – waaaaauw – waaaaaaauw Riesling! De Montiggl van St.Michael – Eppan uit de Alto Adige en tot slot (eigenlijk niet) een enig mooie Cabernet Sauvignon ‘Capitel del Monte’ van Tenuta Sant’Antonio.

Wat was het weer een unieke en mooie avond!

Alla Prossima Volta!