Brunello di Montalcino heb ik steeds een bizar fenomeen gevonden als wijn. Ik kon het moeilijk vatten dat net deze Toscaanse wijn één van ’s wereld beroemdste Italiaanse wijnen is. En laat er geen twijfel over bestaan, dat is hij wel degelijk. Je kan zoveel orakelen over Italiaanse wijnen als je wilt, als je het over Brunello hebt dan zie je plots de herkenningslichtjes aangaan in de ogen van de proevers. Ah ja, Brunello, die wijn die kennen we! Maar dat drinken we niet hoor… ‘Duur hé!’ is de commentaar die er dan meestal volgt.
Lang heb ik gedacht dat het net is omwille van het prijskaartje dat er rond de nek van de fles hangt, dat de wijn zulke faam geniet. Net te vermoeiend, een gebrek aan de nodige frisheid, het fruit iets te rijp. Ja, ik had wel enkele opmerkingen als het over Brunello ging.
Zoals zo vaak kan je wel een oordeel vellen over een type wijn maar is een veralgemening toch uit den boze. Deze conclusie moest ik ook voor de Brunello trekken nadat ik mocht genieten van een degustatie van het huis Poggio di Sotto. Sindsdien vind ik dit helemaal geen bizar fenomeen meer.
En dus trok ik met het nodige enthousiasme naar onze Amici proefavond waar er een bijzondere tasting op het programma stond. Kersvers wijnmeester Peter had immers 4 domeinen geselecteerd waarvan we de jaren 2015 en 2016 naast elkaar gingen proeven. Twee jaargangen die het nodige stof hebben doen opwaaien in de internationale pers. Toen op de anteprima di Brunello de 2015-wijnen op de proeftafel kwamen volgden er de meest lyrische commentaren. Een jaartje later werden deze commentaren zelfs nog overtroffen. Het jaar 2016 zou immers het beste wijnjaar zijn dat Brunello en bij uitbreiding heel Toscane heeft gekend. Je kan beter wat sceptisch zijn bij het aanhoren van deze commentaren want we vernemen deze superlatieven uiteraard in veelvoud bij de voorstelling van een nieuwe jaargang (ik heb er nog nooit eentje weten vertellen dat een zeker jaar een barslecht jaar is).
Brunello di Montalcino DOCG – Enkele weetjes:
- Montalcino vinden we in de Toscaanse provincie Siena, in Il cuore antinca di Toscana waar de bekendste herkomstgebieden liggen.
- Brunello di Montalcino zal steeds een rode wijn zijn.
- De wijn mag enkel gemaakt worden van de Sangiovese druif, lokaal Brunello genoemd.
De naam Brunello is trouwens het verkleinwoord van Bruno (wat bruin betekent). Bruno was de oorspronkelijke benaming die men in Montalcino aan de lokaal aangeplante druif gaf.
Deze druif is trouwens een kloon van de oorspronkelijke Sangiovese en gaat door het leven als de Sangiovese Grosso. - Ongeveer 2100 hectares zijn bestemd voor de Brunello di Montalcino DOCG, goed voor meer dan 200 producenten.
- De wijn werd een DOC in 1966 en maakte in 1980 de sprong naar DOCG.
- Er zijn 2 verschillende DOCG wijnen voor Brunello di Montalcino
De klassieke Brunello di Montalcino DOCG
Deze wijnen hebben een verplichte lageringsperiode van 5 jaar waarvan 24 maanden in vaten of fusten
De Brunello di Montalcino Riserva DOCG
Deze wijnen hebben een verplichte lageringsperiode van 6 jaar waarvan 24 maanden in vaten of fusten. - Het terroir in Montalcino is zeer divers en bevat onder andere kalksteen, leisteen, klei, vulkanische grond en galestro (kruimelige mergel). De stijl en complexiteit van de Montalcino-wijnen zal dan ook sterk terroir afhankelijk zijn.
- Iedereen kent wel het verhaal van Biondi-Santi als de grondlegger van de Brunello di Montalcino. We schetsen het kort!
Brunello werd voor het eerst gemaakt door Clemente Santi in het midden van de 19e Eeuw.
De kleinzoon van Santi, Ferruccio Biondi-Santi, bracht de eerste moderne versie van de Brunello di Montalcino uit in 1888 nadat de wijn meer dan een decennium gerijpt had in houten vaten. Er zouden nog steeds enkele van deze originele flessen in bewaring zijn. Heb je zo’n exemplaar in je kelder liggen dan zal dit van een onschatbare waarde zijn.
Indien je toevallig ook nog eens een Biondi-Santi Riserva 2012 in je kelder hebt liggen dan geef ik je de raad om deze nog enige tijd in bewaring te houden. Deze fles werd immers op de markt gebracht in 2021 en was de laatste wijn waarbij Franco Biondi-Santi (de kleinzoon van Ferrucio) betrokken was bij de productie. Hij overleed op 8 april 2013.

De proeverij! Op voorhand hadden we geen weet of er nu 2015 of 2016 in het glas zat. Hieronder beschrijf ik wel degelijke de volgorde zoals we de wijnen geproefd hebben.
- Lisini Brunello di Montalcino 2015
Helder, kersenrood met een bruin randje en tranend. De neus is zeer geparfumeerd met rijpe kersen die als opgelegd in alcohol overkomen. Gul-fruitig van aroma bovendien met naast de kersen ook nog pruim. Het geparfumeerde is voornamelijk van de viooltjes. Provençaalse kruiden, munt en oregano zijn aanwezig. Verder vanille, mokka, chocolade, vlezig en een licht aardse toets. De neus kon de alcohol niet echt verbergen, de smaak kan dit ook niet. Vooral in de afdronk komt dit net iets teveel opzetten. Toch proeven we een rijke, rijpe, voldoende krachtige wijn. De taninne komen vooral later opzetten en zijn pas in de afdronk heel duidelijk present. Die afdronk mocht trouwens wel een tikkeltje langer zijn.
Punten: 88/100 (Te koop bij Levipe – prijs 50,50 €) - Lisini Brunello di Montalcino 2016
Sangiovese die gedurende 42 maanden rijpt in Slavonische foeders.
Helder, intens robijnrood en tranend. Mooi bouquet met voornamelijk frisse specerijen zoals jeneverbes en peper met kruiden als salie en oregano. De houttoetsen komen duidelijk door! We ervaren ceder, koffie, tabak en leder. Na walsen komt bovendien een lichte bosgeur opzetten. Qua smaak zijn er de veelbelovende tannine die een zeker bewaarpotentieel verraden maar bezit de wijn tevens een zeer mooie aciditeit met fris jong rood en zwart fruit en een heerlijke kruidige toets.
Punten: 91/100 (Te koop bij Levipe – prijs 50,50 €) - Fuligni Brunello di Montalcino 2015
Sangiovese die gedurende 30 tot 36 maanden rijpt op eik.
Heldere robijnrode kleur, tranend. Het aroma is vooral fruitgedreven met toch een fijnkruidigheid. We ontdekken, kers, braam, pruim, framboos, tijm, munt, laurier, peper, vanille en mokka. De alcohol is lichtjes dominant present (totaal niet storend). Vlezig en aards van stijl. In de mond geeft de wijn een uiterst harmonieus gevoel, fruitgeladen, van het rijpere type, en fijne tannine. Gelukkig counteren de zuren zeer mooi.
Punten: 89/100 (Te koop bij Licata – prijs 80,00 €) - Fuligni Brunello di Montalcino 2016
Sangiovese die gedurende 30 tot 36 maanden rijpt op eik.
Heldere, volle robijnrode kleur, tranend. Zeer aangename neus met veel fris, ietwat ingetogen fruit van braam, kers en aalbes. De kruidigheid speelt een hoofdrol in het bouquet. Duidelijke aanwezigheid van peper en laurier met jeneverbes en oregano als aanvulling. Thee, koffie, tabak en leder zorgen voor de branderige aroma’s. Licht aardse ondersteuning. In de mond vinden we een bijzonder fraai evenwicht terug. De tannine zijn krachtig en rijk, de zuren vullen fris en levendig aan. Het fruit zorgt voor een mooie suspense en komt zeer veelzijdig opzetten. In de afdronk vinden we een frisse aanvulling van tabak en een Turkse specerijenmarkt.
Punten: 91/100 (Te koop bij Licata – prijs 80,00 €) - Casanova di Neri Brunello di Montalcino 2016
Sangiovese die een opvoeding krijgt van 43 maanden in grote foeders.
Donker kersenrood, helder, zuiver en tranend. Even ruiken aan het glas en er openen zich heel wat perspectieven. Onmiddellijk begin je te walsen omdat je nog meer wenst te ontdekken. Complex geursamenspel met vooral zeer fijne, frisse toetsen. Blauw (myrtilles), rood (kers) en zwart (braam) fruit omgeven door het frisse gevoel van specerijen/kruiden (laurier, tijm, jeneverbes, peper, salie…). Cederhout, koffie, tabak tot zelfs potloodslijpsel en humus. De neus doet je verlangen naar een slok! Die eerste slok zorgt vooral voor bevestiging. Deze wijn kent een zeer knappe balans met een zeer mooi frisse aanvulling. Die fijnkruidigheid van in de neus komt helemaal terug, net als de variatie aan fruit. De mond vult zich dus perfect en in de afdronk zorgt een tabak aanwezigheid nog voor een aangename aanvulling. Deze wijn voorspel ik bovendien een zeer mooie toekomst!
Punten: 93/100 (Te koop bij Tg Fine Wines – Prijs 59,00 €) - Casanova di Neri Brunello di Montalcino 2015
Sangiovese die een opvoeding krijgt van 43 maanden in grote foeders.
Donker kersenrood, helder, zuiver en tranend. Een wat rijpere neus met zwoeler fruit in de meest frisse vorm van het woord. Rijpere kersen, wat pruim en braam. De florale viool toets zweemt doorheen het glas. Munt, salie, vanille, mokka, humus en een licht vlezige toets. Proeven zorgt voor veel bevestiging! Zachte, bijna fluwelige tannine, de zuren blijven even achterwege maar komen in de tweede fase wel degelijk opzetten. De afdronk kent een behoorlijke lengte. Dit is een mooie, rijpere maar zeer rijke wijn die vele wijnharten op dit moment zal bekoren.
Punten: 91/100 (Te koop bij Tg Fine Wines – Prijs 59,00 €) - Il Marroneto Brunello di Montalcino 2015
Sangiovese die vergist in inox cuves en nadien een opvoeding geniet in botti van 25 hl.
Heldere, kersenrode kleur en tranend. De neus is een zwoele fruitbom. De kruiden moeten hun best doen om er voldoende frisse toetsen tegenover te zetten. Aardbei, kers en rode bes geven hier het beste van zichzelf. De viooltjes spelen de tweede… euh zijn duidelijk aanwezig net als vanille, munt, laurier en mokka tot zelfs wat champignon. Rijke aanzet in de mond met krachtige maar omfloerste tannine, bijna fluwelig. De aanwezigheid van het wat rijpere fruit zorgt voor een zacht mondgevoel dat toch wel vullend is. Vol en rond, mooi in balans en de kruidigheid komt voornamelijk in de voldoende lange afdronk opzetten.
Punten: 88/100 (Te koop bij Licata – Prijs 85,00 €) - Il Marroneto Brunello di Montalcino 2016
Sangiovese die vergist in inox cuves en nadien een opvoeding geniet in botti van 25 hl.
Intense volrode kleur en tranend. De neus is zeer divers en complex. Al komen opnieuw vele van de reeds opgesomde geuren opzetten in het glas. Blauwe bes, rode kers, zwarte braam zorgen voor het fruit. Laurier en grafiet voor de frisse vegetale aanvulling. Peper en jeneverbes voor de specerijen en de kruidigheid van salie en oregano. Subtiele aardse aanvulling en de branderige aroma’s van tabak, koffie, leder en bijna sigarenkistje (ceder dus). De mond is wel bijzonder fraai! Heel mooie aanwezigheid van de tannine, fijne aanvullende aciditeit en een doorgaans stevig maar fris mondgevoel. Een wijn die af is maar die je best toch nog even wat kelderrust gunt om zich volledig te ontplooien.
Punten: 91/100 (Te koop bij Licata – Prijs 85,00 €)
De aandachtige lezer van de proefcommentaren zal de subtiele verschillen tussen 2015 en 2016 in de notities hebben opgemerkt. De wijnen van het jaar 2015 hebben steeds wat rijper fruit, wat logisch is want 2015 was vooral een warm jaar. Ook de aanwezigheid van de specerijen/kruiden zijn lichtjes anders net als de branderige aroma’s. Deze wijnen zijn bovendien toegankelijker.
In de wijnen van 2016 kwam er meer fris, wat blauw fruit boven. De kruidigheid van munt werd vervangen door de jeneverbes, mokka werd koffie er waren meer leder en grafiet toetsen aanwezig. De tannine is iets minder fluwelig maar wel wat krachtiger… Kortom 2016 gaf een frisser gevoel en zal je volgens mijn mening langer kunnen bewaren.
Ik focuste me vanaf de start op deze subtiele verschillen en dat stelde me in de gelegenheid om telkens het correcte jaar te ontdekken. Bovendien bekoorden de wijnen van het jaar 2016 me net iets meer dan deze van 2015 wat ongetwijfeld opnieuw met de frisheid van de wijn te maken heeft.
Hoewel ik in het begin vrij sceptisch was om 2 glazen naast elkaar te proeven vond ik dit een zeer geslaagd opzet. Hoe klein ook de verschillen zijn, je kon ze nu wel mooi ontdekken!
Een geslaagd ouverture van onze nieuwe wijnmeester dus… Well done Peter!


Filed under: amici | Tagged: amici, biondi santi, Brunello, casanova di neri, doc, docg, fuligni, il marroneto, lisini, Montalcino, poggio di sotto, riserva, rode wijn, Sangiovese, sangiovese grosso, siena, Toscane | Leave a comment »