Alto Adige – (P)ronkend rood

Ben je ooit al verder geweest dan het land van Heidi aus Tirol? Neen, wel steek de Oostenrijkse landsgrens een keer over via de Brennerpas en nestel je in het Italiaanse Alto Adige oftewel Südtirol. Land van de dolomieten, land van de Ötzi, ijsmummie, prachtig wandelgebied, uitstekend skigebied, land van welness & gastronomie, land van een onnoemlijke appelproductie maar bovenal ook land van uitstekende wijnen!

Deze uitstekende wijnen worden voor de meeste wijnliefhebbers gepaard met de witte wijnen. En inderdaad, het moet gezegd worden, deze tweetalige regio is rijk aan Sauvignon Blanc, Pinot Bianco tot zelfs Müller-Thurgau, Gewürztraminer, Riesling en Chardonnay van de allerbeste kwaliteit. Minder gekend bij het grote publiek zijn de rode wijnen. Om deze in een beter daglicht te stellen zette Amici dit licht op rood en gingen we total löss bij een prachtige selectie wijnen, speciaal uitgekozen door onze wijnmeester Frans!

Alto Adige DOC, enkele weetjes!

  • Alto Adige is officieel tweetalig Italiaans-Duits en behoort sinds 1919 officieel bij Italië. Dit Noordelijk wijngebied is sindsdien afgescheiden van Oostenrijk. Om de Italiaanse overheid te paaien wordt het gekoppeld aan het ‘echte Italië’ van Trentino.
  • Bolzano en Merano zijn het kloppende hart van de regio. Beide steden worden verbonden door de weinstrasse waar je je naar believen kan uitleven. Beperk je niet tot deze weinstrasse als je op ontdekking gaat. De liefhebbers weten immers dat er in de hoger gelegen gebieden boven Bolzano en Merano pareltjes te ontdekken zijn!
  • Alto Adige is met zijn 5.300 ha aan wijngaarden misschien wel een klein wijngebied maar is wel het snelst groeiend kwaliteitsgebied in Italië met maar liefst meer dan 98% (!!!!) van de wijnen die onder een DOC vallen.
  • De Dolomieten zorgen voor vele valleien en microklimaten en die Dolomieten geven bovendien een bodem die een vat vol mineralen in de wijn brengt. Deze bodem is voornamelijk van vulkanisch porfier maar er zijn ook primitieve rotsbodems van kwarts, mica tot kalksteen.
  • De wijngaarden op steile hellingen liggen tot wel 1000 meter hoogte. Hierdoor is terrasbouw op vele plaatsen noodzakelijk.
  • Er zijn 2 officiële DOC gebieden: Alto Adige/Südtirol en Lago di Caldaro/Kalterersee. De DOC Alto Adige/Südtirol bevat 6 subzones: Isarco Valley – Santa Maddalena – Terlano – Merlano – Val Venosta – Colli di Bolzano.
  • De Doc wetgeving er sinds 1975 van toepassing is en er bestaat tot op heden, onbegrijpelijk genoeg, geen enkele DOCG.
  • Autochtone kwaliteitsvolle druivenrassen zijn Gewürztraminer, Vernatsch en Lagrein.
  • Vernatsch wordt ook wel Schiava genoemd. De letterlijke vertaling hiervan is ‘slaafje’. Dit moet je vooral niet gaan googlen onder afbeeldingen! In navolging van het Lagrein succes probeert men nu ook deze druif steeds meer te promoten. Het is vandaag nog altijd de druif die het meeste in het glas komt bij vooral de oudere generatie lokale wijnboeren.
  • Er staan een 20-tal verscheiden druivenrassen aangeplant waaronder vooral de Franse klassiekers.
  • Er staat een meerderheid aan witte rassen aangeplant (62%) met Pinot Grigio als meest aangeplante druif. In het zog volgt de Gewürztraminer. Hoewel er steeds meer wijngaarden verdwijnen ten voordele (???) van de populistische Merlot en Cabernet Sauvignon is Schiava nog steeds het meest aangeplante rode druivenras. Pinot Nero en Lagrein zijn respectievelijk tweede en derde.
  • De naam is gevallen: Pinot Nero (Blauburgunder) is hier echt wel in zijn sas! Je kan ze niet echt vergelijken met de Bourgogne Pinot Noir maar ze zijn wel verdomd lekker…
  • Tenslotte maak ik graag de bemerking dat je het beste een Riserva versie van de heerlijke Lagrein in je glas krijgt. De niet houtgelagerde versies zijn heel vaak niet je dat. Hou ook in het achterhoofd dat wanneer je lokaal een Lagrein Kretzer zou bestellen je een rosé Lagrein in het glas zal krijgen.

De proeverij!

  1. Kellerei Kaltern Quintessenz Vernatch Classico Superiore 2017 – DOC Kalterersee
    100% Vernatsch – Vinificatie in inox en verdere rijping gedurende 6 maanden in deels betonnen cuves en deels eiken fusten.
    Heldere granaatrode kleur. Licht geparfumeerde (roosjes) neus die de geur aanstekelijk maakt. Naast het, licht snoeperige, kleine rode fruit zijn er ook myrtilles aanwezig. Verder wat chicorei, munt en groenige accenten. In de mond proeven we een correcte wijn! De zuren zijn prominent aanwezig en krijgen helaas niet veel weerwerk. Het fruit is er in de aanzet en de afdronk kent een kruidigheid van groen peper. Op naar de volgende zou ik zeggen!
    Punten: 76/100 – Niet onmiddellijk te koop gevonden in België, wel diverse verkooppunten in Nederland. Richtprijs ongeveer 14,00 €
  2. Abbazia di Novacella Praepositus Pinot Nero Riserva 2015 – DOC Alto Adige
    100% Pinot Nero – Vinificatie in inox en rijping voor 24 maanden in Franse eiken vaten en tonneaux, waarvan 1/3e nieuwe.
    Heldere en zuivere granaatrode kleur. De neus is ingetogen bij de start, flink wat walsen helpt wel degelijk om een rijkelijke bouquet in het glas te krijgen. Duidelijk herkenbaar Pinot Noir, zonder enige twijfel. Kersjes, kriekjes omgeven met wat framboos. De florale accenten, de houtintegratie, licht aards en wat tertiair met koffie. Gelukkig is de smaak een pak uitbundiger dan de neus! Rijkelijke tannine in samenspel met levendige zuurtjes zorgen voor een prima gebalanceerde wijn. Fris en vol van smaak. De afdronk kent een behoorlijke lengte. Hoewel er nauwelijks enig negatief element te bespeuren valt geeft de wijn toch niet het nodige wow-gevoel. Correct, goed en ik zal het glas absoluut niet afslaan. Toch ben ik ervan overtuigd dat er nog beter zal volgen.
    Punten: 85/100 – Te koop op diverse plaatsen in België (Vinesse, The Lodge…) tegen een richtprijs van 32,00 €
  3. Elena Walch Ludwig Pinot Nero 2015 – DOC Alto Adige
    100% Pinot Nero – Vinificatie deels in inox, deels in Sloveense fusten. Verdere rijping voor 12 maanden in eiken barriques.
    Ludwig is een vaste partner in onze wijnkelder thuis en de wijn kwam me dan ook zeer bekend voor. Terwijl de kleur vasthield aan de granaatrode kleur, geeft de neus mij een duidelijk herkenbaar mooi klassiek Pinot Noir pallet. Het kleine rode fruit komt wat snoeperig over, de florale accenten halen vlug de bovenhand, toast en ceder verraden de houtlagering. Bovendien is er een aanwezigheid van eucalyptus wat ik vaak ervaar in de Alto Adige Pinots. Munt, tabak, koffie geef ik nog mee ter volledigheid. De smaak is zacht, rijk, fris en voldoende vol. Het is geen powerboy, hij is eerder fluwelig te noemen en kent een bijzonder aantrekkelijk mineraal karakter!
    Punten: 87/100 – Te koop bij Young Charly (Prijs: 30,20 €)
  4. Tenuta Waldgries Mirell Lagrein 2015  – DOC Alto Adige
    100% Lagrein – Vinificatie in eiken fusten en verdere rijping gedurende 24 maanden in Franse eiken vaten en tonneaux.
    Diepgekleurd, bijna zwart en intens. In eerste instantie was de wijn die in ons glas zat niet zuiver van geur. Zeer lactisch, quasi port… Een nieuwe poging van een correcte fles bracht heel wat verheldering. Dit was wel in orde. Pruimen, dadels, braambessen, jeneverbes, kruidnagel, cacaoboon, chocolade, tabak, potloodslijpsel, potgrond… De geur bracht dus heel wat boven. De smaak bracht stevigheid en kracht met toch wel verweven tannine. Bovendien was er een lange afdronk die volkruidig te noemen is.
    Geen verkeerd woord dus over deze Lagrein maar hij is wel niet capabel genoeg om niet-Lagrein kenners een lidkaart voor zijn fanclub aan te smeren!
    Punten: 86/100 – Niet te koop gevonden in België (Richtprijs 40,00 €)
  5. Cantina Stroblhof Pinot Nero Riserva 2015 – DOC Alto Adige
    100% Pinot Nero – Vinficatie in eiken fusten waarin de wijn blijft rijpen gedurende 8 maanden. Nadien volgt er nog één jaar flessenrust.
    Heldere, zeer zuivere kersenrode kleur met traanvorming. Ha, we zetten duidelijk een stap in de goede richting! Wat een mooie en fijne neus. Een rode vruchten coulis van aardbei/kers/framboos overgoten met een blaadje munt opgediend met wat eucalyptus gedrenkt in rozenwater! Het walsen verdringt deze aroma’s enigszins en brengt andere elementen boven. Lichte invloed van koffie, wat laurier, aardse tonen aangevuld met de aanzet van een sigarenkistje. De smaak ontfermt zich met lekkere zuren en fijne, toch krachtige en aangename tannine. In balans, fruitig/kruidig en lang aanwezig! Deze Pinot Noir evolueert naar een zwoele Pinot More!
    Punten: 89/100 – Niet te koop gevonden in België (Richtprijs 37,00 €)
  6. Franz Haas Schweizer Pinot Nero 2015 – DOC Alto Adige
    100% Pinot Nero – Vinificatie in open inox kuipen. Nadien rijping gedurende 12 maanden in Franse eiken vaten gevolgd door een extra jaar rijping in de fles.
    Mooie, heldere, tranende granaatrode kleur. De neus is een feestelijk festijn vol heerlijkheden! Hij is voorzien van een verleidelijk bouquet van rijpe bessen en kersen. Hij brengt een perfecte bloemenmix van rozen en viooltjes. De kruiden (peper, munt, eucalyptus, jeneverbes) spelen de aanlokkelijke viool op de achtergrond. Tabak, sigaar en mokka koffie maken het geheel zwoel-aantrekkelijk. De mond bezwijkt instant door deze heel mooie stijl van Pinot Nero. Rijke, levendige wijn met een subliem krachtkantje. Niet onmiddellijk in het bezit van dat minerale karakter maar wel fluwelig omgeven door heerlijk smakend fruit. Dit mag dan ook zonder twijfel dagelijks mijn disgenoot zijn in goed gezelschap!
    De Pinot Nero wijnen van Franz Haas zijn een begrip in en ver buiten Italië. Voor de Schweizer Pinot Nero voert hij een rendementsbeperking op van 35 hl/ha wat bijna ongezien is in Italië. Helaas moesten wij, enkele dagen na onze proeverij, vernemen dat Franz is overleden. Ik heb de omschrijving van deze wijn dan ook wat extra in de verf gezet als een hommage aan Franz die ik gekend heb als een aimabel mens vol bezieling!
    Punten: 90/100 – De wijnen van Franz Haas kunnen aangekocht worden via Wijnkennis (Richtprijs 42,00 €)
  7. Cantina Girlan Trattmann Pinot Nero Riserva 2016 – DOC Alto Adige
    100% Pinot Noir – Vinificatie in inox kuipen gevolgd door een rijpingsperiode van 12 maanden, deels in barriques, deels in 12hl fusten. Nadien nog verdere rijping voor 8 maanden in 70 hl fusten.
    Helder en zuiver kersenrood. De neus ademt Pinot Noir en is zeer mooi. Er is weinig toe te voegen aan de reeds eerder vermelde geuren: Aardbei, kers, framboos, aalbes, viool, rood, peper, koffie, ceder, vegetaal en aards. Het zit er allemaal in vervat en bovendien in een heerlijke verpakking! De smaak is intens, verfijnd, nog een tikkeltje te jong en rijkelijk met ingetogen kracht. Volledig in balans met sappig fruit. Zoals we gewoon zijn van Cantina Girlan is ook de Trattmann een zeer mooi glas Pinot Noir!
    Punten: 90/100 – Te koop bij Wijnsalon (Prijs: 34,10 €)
  8. Cantina Bolzano Taber Lagrein Riserva 2017 – DOC Alto Adige
    100% Lagrein – Vinificatie in eiken fusten gevolgd door een jaar rijping in Franse eiken barriques.
    Intense donker rode kleur met traanvorming. Volle neus met rijp en rijk zwart fruit (pruim, braam, cassis, dadel). Het is onmogelijk zijn kruidigheid te verbergen. Vooral rozemarijn, laurier, peper en tijm komen opzetten. Daarnaast nog grafiet en paprika als vegetale aroma’s en de invloed van het hout wordt benadrukt door de aanwezigheid van donkere chocolade, toasting en sigarenkistje. Het geheel geeft een smaak vol krachtige tannine in aanwezigheid van frisse en vele zuren. Perfecte houtintegratie en alcoholaanvulling. De meer dan 80-jaar oude druivenranken geven een wijn die al het ‘mooie hoekige’ van een Lagrein als perfecte puzzelstukjes in elkaar laten vallen! Waar is die lidkaart?
    Punten: 89/100 – Te koop bij Van Eccelpoel voor 52,50 €

Om deze mooie proefavond af te ronden ga ik nog even terug naar de start van de tasting. Günter bood ons immers een enig mooie Sauvignon Blanc aan uit deze regio! Opa worden doet iets met een mens en het is verre van elke dag mogelijk om de Renaissance Sauvignon Blanc van Gump Hof / Markus Prackwieser te kunnen proeven. Veel dank hiervoor en dat je nog enkele keren opa mag worden!
Hierbij nog even mijn proefnotitie omtrent deze wijn:
Hoewel we superlatieven kunnen boven halen voor de Sauvignon Blanc Riserva “Renaissance” van Gumphof is deze wijn een voorbeeld van grootsheid zonder overdaad. De Sauvignon druiven rijpen gedurende 12 maanden in 500 liter vaten. Nadien rusten ze nog een keer 12 maanden in inox kuipen. Geelgoud van kleur met groene glinsteringen in zijn jeugd. De neus is uiterst rijk en complex. Het meest opvallend zijn de bloemenaroma’s, de kruisbessen en de salie. In de mond vertoont hij een onberispelijke structuur en een grote présence, en verliest hij niets van zijn elegantie of finesse. Lang, vol en opwindend licht ziltig in de afdronk. De wijn is onvoorstelbaar lekker en kan lang ouderen!
Punten: 92/100 – Te koop bij Wijnkennis voor 43,10 €

De decadentie van een wijnclub – Superproeverij

Mogen we het ondertussen een traditie noemen? Ik zou het wel zeer graag wensen. Feit is dat we nu toch al een aantal jaren op rij in onze wijnclub een avond spenderen aan wat wij graag topwijnen noemen. De traditie, ontstaan bij wijnclub Op De Klippen had ik dit jaar een uitbreiding gegeven naar wijnclub Het Negende Vat. Hier organiseerde ik voor het eerst zulke avond. Dat deze zeer op prijs werd gesteld was achteraf wel zeer duidelijk.

Het opzet is zeer simpel. Zorg voor een aantal wijnen die echt tot de top in hun categorie behoren, spreek een kok aan die de avond kan opluisteren met heerlijke mini-gerechtjes en laat voor de rest de wijn spreken. Dergelijke grootheden verdienen immers een algehele aandacht.

Volgt een bondige samenvatting van wat de flessen, geblindeerd uiteraard, me die avonden influisterden:

  1. Ferrari Perlé Nero 2005 – Trento DOC (Trentino) – 56,00 €
    Openen met een 100% Pïnot Nero die 6 jaar sur lattes heeft gelegen. Stilte om ons heen. De toon is onmiddellijk gezet. Trento DOC is samen met Franciacorta het summum van de Italiaanse bubbels.
    Score 90/100
  2. Ferrari Giulio Ferrari Riserva del Fondatore 2002 – Trento DOC (Trentino) – 84,00 €
    Het paradepaardje van het huis van enkel Chardonnay met 12 jaar kelderrust. Je mag gerust zeggen, nog een paar stappen hoger dan de Perlé Nero. Goudgeel, mooi en fijn parelend. Heerlijke brioche en nootjes. Ondersteunend hout en citrus. Rijp, rijk vullend, vol en breed. En zeer fris. Overweldigend.
    Score 93/100
  3. Nals Margreid Baron Salvadori Chardonnay Riserva 2012 – Alto Adige DOC (Alto-Adige) – 30,70 €
    Absolute Grand Cru kwaliteit zoals je ze kan vinden in de Bourgogne wat wijnmaker Harald Schraffl hier uit zijn mouw schud! Een Chardonnay uit het wijnplaatsje Margreid dat 25 kilometer ten zuidwesten van Bolzano ligt. De oude druivenstokken groeien er op de zandige kalksplitbodem. De met de hand geoogste druiven worden na meerdere selecties mét temperatuur controle vergist in roestvrijstaal. Nadien volgt een vatrijping van 12 maanden in tonneaux-vaten van eikenhout. Dit geeft een wijn met een heldere fonkelende goudgele kleur. Fijn bouquet met intens fruit van banaan, ananas en mango, op de achtergrond fijne boterkoekjes. In de mond is hij uitermate boeiend. Hij opent met rijp fruit, lekker soepel, toont dan ook sappige zuren en in de finale ziltige, minerale en notige accenten, zeer lange afdronk.
    Score 92/100
  4. Rivera ‘Puer Apuliae’ 2009 – Castel del Monte DOC (Puglia) – 28,70 €
    Nero di Troia die 14 maanden gerijpt heeft in nieuwe Franse vaten. Voor velen een onbekende in de proeverij. Wat een prachtige neus! Een vat vol specerijen en warme kruiden. Laurier komt zeer duidelijk opzetten. Verder grafiet, braam, kers, pruim, tabak, ceder, humus, leder en koffie. Stevige beestje met volle, smakelijke tannines en lustig fruit. De afdronk is zeer kruidig. Dit is wat een stevige boy noemen, een jongen met ballen!
    90/100
  5. Joseph Hoffstätter Barthenau Vigna S Urbano 2011 – Alto Adige DOC (Alto Adige) – 48,70 €
    Pinot Nero die 12 maanden in eiken vaten heeft gerust en nadien nog 8 maanden in houten foeders. Een hemelse Pinot Noir die weliswaar nog een tikje te jong is momenteel. Zuiver kersenrood en prachtig tranend. De neus op zich is een festijn met roosjes, viooltjes, cederhout, champignon, framboosjes, humus etc etc etc. Subliem fabuleus. Een slokje en een machitge frisheid proef je. Soepele tannines met verdoken kracht. Massa aan fruit, kruiden en tabak naar het einde toe. Voor mij streeft dit naar de perfectie van een rode wijn.
    Score 96/100
  6. Tenuta Argentiera 2011 – Bolgheri Superiore DOC (Toscana) – 47,90 €
    Een klassieker uit deze magische Toscaanse wijnregio van 50% Merlot, 40% Cabernet Sauvignon en 10% Cabernet Franc die gedurende 18 maanden zijn opvoeding kreeg in nieuwe Franse eiken vaten. Donker, karmijnrood met heerlijke gekleurde tranen. Voornamelijk rijper fruit in de neus met volop de dikke volle zwarte kersen en braam met een ferme gloed aan peper. Verder viooltjes, het branden van koffiebonen, cacao en leder. In de mond proef je stevige, smakelijke verfijnde tannines. Vlezig en sappig geheel. Deze wijn is een kleine krachtpatser mer vele rijpe fruittoetsen en een zeer smakelijk profiel.
    Score 91/100
  7. Masciarelli Villa Gemma 2008 – Montepulciano d’Abruzzo DOC (Abruzzo) – 55,10
    Een 100% Montepulciano die 18 tot 24 maanden rijpt in eiken vaten. Opvallend reeds is de bijna inktzwarte kleur. Qua neus de perfectie van de avond! Vegetale tonen, prachtig fruit, drop, grafiet, tabak, ceder, braam, cassis, cacao, caramel, leder, kreupelhout… Dit is pure complexiteit en een rondje walsen wakkert alweer bijkomende aroma’s op. Ik moet toch een dikke 10 minuten zitten ruiken hebben alvorens ik het vocht naar mijn lippen bracht. En dan kwam het pas… WAUW wat een smakelijk gevoel. Zo heerlijk vol van smaak en toch zulke intense frisheid. Sublieme verwevenheid, donkere chocolade, vol & vlezig. Een quasi perfecte wijn.
    Score 98/100
  8. Vietti Masseria 2007 – Barbaresco DOCG (Piemonte) – 69,00 €
    Nebbiolo dus die 28 maanden heeft gerijpt in Sloveense foeders. Kersenrood met een bruine rand. Bosgeuren manifesteren zich in het glas. Framboos, paddensteol, truffel, tabak, ceder, rozenbottel en viool. Een zucht bij het proeven: wat een verrijking geven deze tannines. Prachtige zuren, sublieme frisheid, kracht, fruit, lengte. This wine has it all. Pure klasse, complex en afgerond. Koning Nebbiolo doet alweer zijn naam alle eer aan. Zou perfectie dan toch bestaan?
    Score 99/100
  9. Vietti Masseria 2005 – Barbaresco DOCG (Piemonte) – 69,00 €
    De 2 jaar oudere broer van de vorige wijn kan de status van de 2007 niet bevestigen. Dit is allemaal net dat tikje minder. What a vintage can do!
    Score 89/100
  10. Arnaldo Caprai ’25 anni’ 2010 – Sagrantino di Montefalco DOCG (Umbria) – 67,00
    De nog steeds wat onbekende blockbuster uit Umbria rijpt gedurende 24 maanden in Franse eiken vaten. Kort samenvattend: Eén en al kracht. Powerfull in de neus, stevig in de mond. Zeer zeker nog een paar jaartjes te jong.
    Score 90/100
  11. Poggio di Sotto 2008 – Brunello di Montalcino Riserva DOCG (Toscana) – 265,50 €
    Sangiovese Grosso dus met een rijping van 60 maanden in 30 hl foeders. Wat een afsluiter van de avond! Je kan me niet onmiddellijk betrappen een Brunello adept te zijn maar hier maak ik wel graag een uitzondering voor. In de typisch vlezige stijl zet hij aan zowel qua aroma als qua smaak. Het hele kruidenrekje passeert zowat de revue alsook het fruit dat om ter zwartst moet zien. Balsamico, cacao, leder, sigaar. Wat vooral opvalt is de fluwelige verwevenheid van het geheel. Dit is een prachtige, complete wijn.
    Score 97/100

Het waren alweer 2 zeer fijne, gesmaakte avonden die me de drive geven dit nog verder uit te diepen. Ik kijk alvast uit naar onze volgende superproeverij. Ik denk vrij zeker te weten dat de aanwezigen er net zo van hebben genoten.

IMG_0704

De Perfecte Ossobuco

De Italiaanse keuken in al zijn eenvoud en veelvoud aan smaken heeft bij mij steeds een streepje voor. Eén van mijn lievelingsgerechten is ossobuco. Dit heerlijk stukje vlees van het kalf (de schenkel bevindt zich tussen de poot en de bil) wordt door vele mensen wat minachtig bekeken. Geheel ten onrechte als je het mij vraagt!
Wanneer je ossobuco gaat bestellen in een restaurant zal je vaak de ossobuco rosso geserveerd krijgen. Met tomatensaus dus. De heerlijke smaak van het vlees wordt hier echter volledig mee verdoezeld. En dat is uiteraard zonde.

Neen de perfecte ossobuco is voor mij een ossobuco alla milanese!
Bij onze laatste kooksessie van Kookclub De Kemphanen (Kempisch Genootschap ter bevordering van de eet- en tafelcultuur) stond er eindelijk een keertje ossobuco op het menu, en jawel de milanese.
Het was voor mij de heerlijkste ossobuco die ik ooit heb mogen proeven… De Perfectie!
Ik geef jullie graag het recept mee:

Ingrediënten (voor 14 personen)

  • 14 kalfsschenkels van ongeveer 4 cm dik, met been en merg
  • bloem
  • 150 gr boter
  • 3 uien – fijngehakt
  • 3 stengels selder – fijngehakt
  • 3 wortels – fijngehakt
  • 3 teentjes look – fijngehakt
  • 3 blaadjes laurier
  • 10 blaadjes salie
  • 6 dl droge witte wijn
  • 6 dl kalfsbouillon
  • 6 theelepels geraspte schil van citroen (voor de gremolata)
  • 6 eetlepels gehakte bladpeterselie (voor de gremolata)
  • 2 teentjes look – fijngehakt (voor de gremolata)

Kalfsschenkel

Bereiding

  • Kruid de kalfsschenkels met pezo en wentel ze dan door de bloem.  Verhit de boter in een grote pan en braad hierin de kalfsschenkels rondom bruin.
  • Haal ze uit de pan en stoof de ui, selder, wortel en knoflook gedurende 5 minuten.  Voeg dan de kalfsschenkels toe in één laag, giet de wijn erbij en breng aan de kook. Voeg de salie en laurierblaadjes toe en laat sudderen tot de wijn nagenoeg verdampt is.  Voeg dan 2 dl bouillon toe, doe een deksel op de pan en laat anderhalf uur sudderen.  Controleer regelmatig of er nog genoeg vocht is, en voeg zo nodig nog een beetje bouillon toe. Draai de schenkels ieder half uur voorzichtig om (zorg ervoor dat ze heel blijven en het merg er niet uit valt). De schenkels zijn klaar als het vlees loskomt van het been en het heel mals is geworden.
  • Maak  de gremolata door de ingrediënten onder mekaar te mengen.
  • De ossibuchi uit de pot halen, het vuur hoger draaien en de saus laten indikken tot de gewenste consistentie.  De helft van de gremolata toevoegen, eventueel verder op smaak brengen met peper en zout, de schenkels terug toevoegen en nog even laten doorwarmen. Strooi de rest van de gremolata over de schenkels.
  • Serveer hierbij aub géén pasta maar maak heerlijke stoomaardappels die je met wat peterselie bestrooit.

Welke wijn serveren we hierbij?

Ik heb gekozen om de Pinot Nero Riserva van St. Michael-Eppan uit Alto Adige hierbij te serveren.
De combinatie wijn en gerecht was een pure versmoltenheid en schonk het ultieme genot… Tot in De Perfectie.

Wil je dit klaarmaken bedenk dat goede basisproducten de start zijn van een goed gerecht. Bestel de kalfsschenkel bij de slager en bij voorkeur bij een slager die zijn vlees zelf nog bewerkt en uitbeent. Je zal hierdoor iets extra moeten betalen maar het verschil met een voorverpakte schenkel uit de supermarkt is gigantisch. Vraag je slager dan ook om verse ossibuchi en geen ingevroren.

Het zit het hem net in zijn heerlijke eenvoud!

St Michael Eppan Blauburgunder Riserva

Alta Langa – Het bruisende Piemonte

Wijnen uit Piemonte zijn toch die oh zo karaktervolle Nebbiolo’s, die speelse Barbera’s of de jong-fruitige Dolcetto’s. Als je bovendien aan schuimend genot denkt dan ga je in de eerste plaats aan de numero uno onder de meest perfecte dessert begeleiders denken, de Moscato d’Asti. Maar er is meer… Alta Langa! Zie je Alta Langa DOC (DOC sinds 31 oktober 2002) op het etiket prijken dan kan je enkel met een rasechte Spumante te maken hebben.
Voor eens en altijd beste mensen, het Italiaanse verzamelwoord voor schuimwijn is niet Prosecco maar Spumante of Frizzante (als je de licht schuimende variant hebt). Prosecco is in vele gevallen een afkooksel van een schuimwijn, amper de naam ‘klasse’ waardig.

Alta Langa dus. Het productiegebied covert een grote oppervlakte en ligt verspreid over Alessandria, Asti en Cuneo. De wijngaarden moeten minstens 250 meter boven de zeespiegel liggen. Een Alta Langa Spumante zal steeds gemaakt zijn volgens de metodo classico, met een tweede gisting op fles dus! Dienstdoende druivenrassen zijn Chardonnay en/of Pinot Nero. Ze moeten voor 90 tot de volle 100% deel uit maken van de Spumante. De eventuele overige 10% mag ingevuld worden door alle andere druiven die in de regio gebruikt mogen worden.
Metodo Classico wil dus zeggen met kelderlagering (sur lattes) om de bubbels perfect in de fles te krijgen. Het verheugt me ten zeerste dat de minimum kelderrijping 30 maand is. Voor een Riserva is dit zelfs 36 maand. Maar check toch eerst maar eens bij de wijnmaker of hij wel degelijk deze voorwaarde heeft nageleefd. Maakt ook dat je met een gerust gemoed enkele kistjes kan aankopen en kan opslagen in je eigen kelder. 30 maand kelderrijping maakt dat je de flesjes niet binnen het jaar soldaat dient te maken!

Naast de gewone Alta Langa Spumante bestaat er ook een Rosato, die je tevens in een Riserva versie kan krijgen.

Is Alta Langa nu de enige Spumante die Piemonte rijk is? Neen, verre van zelfs. Voor de vuist weg noem ik de Erbaluce di Caluso Spumante, de Roero Arneis Spumante of de alles omvattende Piemonte Spumante. Zelfs in rood hebben we er bubbeltjes van de Brachetto. Maar persoonlijk geniet ik het meeste van de Alta Langa 🙂

Think out of the box, Italië is rijk aan zeer goede Spumantes… Just try them out!

Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Italiaanse wijnavonden – Deel 1

Bezig zijn met wijn, niets zo leuk als dat. Bijgevolg doen we dat dan ook maar!
Waarom bijvoorbeeld eens niet ‘bezig zijn’ met Italiaanse wijnen? Geef toe, vele wijnliefhebbers hebben het toch zo moeilijk hun weg te vinden in het doolhof waarin het Italiaanse wijnlandschap wordt uitgetekend. Als je het van dichterbij gaat bekijken moet je er ook niet verwonderd over zijn dat het bij menigeen een ‘gat in hun cultuur’ is.

En dus schrijven we een opleiding uit, gespreid over 6 avonden! Doelpubliek: enthousiaste wijnliefhebbers – met of zonder voorkennis – die niet onmiddellijk op hun mondje gevallen zijn en die met graagte ook een woordje placeren over de aangeboden onderwerpen.

Zo gingen we dan van start, samen met de 13 genodigden. Zo’n avondje zit eigenlijk poepsimpel in elkaar: na wat blablabla (de indeling van de provincies over noord tot zuid, wat geschiedenis, een stukje cheap-talk, en de indeling van de Italiaanse wetgeving) over het thema van de avond, volgt er een degustatie.
Prettig om zien is steeds dat geschuifel met de stoelen als we aan het 2e deel van de avond beginnen… de messen worden gescherpt, de verwachtingen zijn hoog en vooral de dorst is groot! De dorst naar kennis weliswaar ;-).

Gedurende deze 6 avonden zullen er een waaier aan druivenrassen de revue passeren! Natuurlijk, we zitten in Italië… Bijgevolg zullen er tevens een waaier aan smaken volgen. En zij die vastgeroest zijn aan de wereldburgers der druiven als daar zijn Cabernet, Merlot, Syrah, Chardonnay, Sauvignon, etc. zullen lichtjes bedrogen uitkomen! Afzetten die oogkleppen, hoofd lichter achterover buigen en kappen maar met dat onbekende spul ;-).
You just love it or hate it!

Acht wijnen waren uitverkoren hun laatste adem uit te blazen. Sommigen onder hen waren al onthoofd, van anderen hadden we dan weer spijt dat we ze niet vroeger soldaat gemaakt hadden.
De wijnen waren zowat van overal, en toch ook weer niet. Zachtjes de eerste nadrukken leggen van de toonaangevende regio’s was de onderliggende boodschap en uiteraard ook verrassen!

Verrassen deed alleszins onze opener van de avond. De Epilogo di Cantalfieri Blanc de Noirs 2004 mag dan wel gemaakt zijn volgen de traditionele methode en van de Pinot Nero. Het was al een dood vogeltje, nog voor hij in het glas kwam! Oeps, die aanzet van de avond kon een pak beter… Waar was de pareling naartoe? Moet er geen mooi schuimkraagje verschijnen bij het ingieten? En dan volgde er oxidatie en vergane smaak-gloriën. Altijd positief blijven! Het kan alleen maar beteren. Maar toch, die prijs…slik!

Roeien met de riemen die we hebben en dus stapten we in onze sloep, gingen we helemaal de Adriatische zee door, likten we vlug de hiel alvorens aan te landen in Sicilia waar we een Catarratto proefden van Fazio. Haha opzet geslaagd…aantonen dat het in Sicilia verdomd moeilijk is de nodige zuren in hun wijnen te krijgen en zoals in dit geval te behouden. Tijd om dit pad te verlaten en pianissimo crescendo te gaan.

All the way back again to Friuli met een Pinot Grigio van Tenuta Pinni. Mooi uitgesponnen, prachtig evenwicht en een schoolvoorbeeld van degelijkheid.

Forte, Forte! Onze laatste witte wijn…Ik kan het niet laten om als liefhebber van de Riesling aan te tonen wat een prachtige resultaten er gemaakt worden van deze druif in Süd Tirol/Alto Adige. De Montiggl van St-Michael-Eppan werd van stal gehaald en ontkurkt. Al gauw volgenden de ‘oehs en de aahs’. Inderdaad waarachtig een mooi stukje mineraal vocht dat onze lippen bedwelmde!

Tijd voor het rode hoofdstuk aan te snijden. Een lichte tip van de sluier te lichten voor wat nog komen zal gaan. In volgorde proefden we een Barbera d’Asti van Cascina Castle’t uit Piëmonte (fruitig, correct maar ik heb toch besloten om in de toekomst een andere Barbera als voorbeeld te nemen), de Mongrana Maremma van Querciabella uit Toscane (oerdegelijk als steeds) en om af te sluiten Di Meo’s Don Generoso uit Irpina, Campania.
Deze laatste was een zeer concentreerde wijn, met een zeer complex aroma en smaak geheel. Aglianico op zijn best! Njammienjammienjammie 🙂

Eindigen deden we de avond met wat typische Italiaanse hapjes. Dit deden we echter niet vooraleer we nog een Reciotto van Pieropan – Le Colombare – ( one hundred percent Garganega sir) dronken op een succesvolle verderzetting van dit uiterst gezellig samenzijn!

Alla Prossima Volta!

Franciacorta Rosé – een gemengde rosé?

Als gedegen liefhebber van bubbels doet Franciacorta me meestal zweven. Ik ben, voor zover dit gaat, verliefd op de grootmeester der Italiaanse belletjes. Het is de enige van alle mousserende wijnen in zijn konsoorten die wat mij betreft ook maar kan wedijveren met het Instituut Champagne.

Let wel ik heb het nu over kwaliteitsvolle Champagne en niet over de duizend-in-één-versies die er op de markt te verkrijgen zijn en die bij vele Cava’s of Crémants verbleken.  Geen Veuve-Cliquot (de hoer onder de Champagnes) of Piper-Heidsieck toestanden.

Het stak me dus ook een beetje tegen dat ik in mijn eigen wijngamma geen Franciacorta heb zitten. Op zoek dus (al moet ik eerlijk gezegd niet ver zoeken hoor) 😉
Deze van Berlucchi vind ik immers een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding vertonen. Bovendien beschikken ze over de gewone Brut, een rosé en een Satèn.

Een Franciacorta zal steeds gebaseerd zijn op Chardonnay en/of Pinot Nero, aangevuld met Pinot Bianco. Een Satèn is steeds een blanc de blancs en zal zeer vaak enkel van de Chardonnay gemaakt worden. Maar, en nu komt het…een rosé moet voor minstens 25% uit Pinot Nero bestaan, en kan aangevuld worden met de 2 andere variëteiten.

Hiermee geconfronteerd, rees me onmiddellijk de vraag…hoe zit het dan met de vinificatiewijze van de basiswijn. We maken een rosé wijn en Champagne rosé is immers de enige rosé die het recht heeft witte met rode wijn te mengen binnen Europa.
Of toch niet dan…?
Verder onderzoek dan maar! Op de technische fiche van de Berlucchi Franciacorta rosé DOCG lees ik dat de wijn is samengesteld uit 55% Pinot Nero en 45% Chardonnay.
Verder staat er het volgende – en ik geef een Engels vertaalde tekst:

‘The grapes are hand harvested and placed in boxes of 18 kg, to preserve the grapes perfectly intact during transportation to the centre pressing.
Immediately after harvesting, the grapes are placed in special presses that perform a gentle pressing and progressive in order to extract the best part of the juice: the juice. Each press also allows a clear separation and selection of must during all phases.

The first fermentation, which occurs through Saccharomices Bayanus yeast strains, selected to enhance the aromatic properties of grapes, takes place in stainless steel tanks with a temperature of about 18 ° C. A small part of the must is fermented in oak barrels and matured for a few months here in contact with yeasts, enriching complexity and structure.
The pink colour is achieved in part through the crushing of the grapes of Pinot Noir, from which you must get rose slightly, partly due to a brief cold maceration of must in contact with the skins (“rose one night).’

Oké, we zijn wat wijzer geworden en naar vrije vertaling zal er een witte met een rosé wijn gemengd worden. Wat Champagne rosé dus nog steeds uniek maakt. Maar, dit is uiteraard de werkwijze bij Berlucchi! Opzoekwerk maakt duidelijk dat dit de meest gehanteerde werkwijze is.
Mijn honger is echter nog niet gestild. Ik moet meer weten en dus ga ik opzoek naar het ‘Decreto Franciacorta DOCG’.

Hierin lees ik het volgende in de paragraaf die specifiek over de vinificatietechnieken gaat:
L’elaborazione del «Franciacorta» Rose ‘puo’ essere ottenuta con
la miscela di vini di colore differente.

…Als ik een Engelse vertaler erop los laat bekom ik volgende: The development of  ‘Franciacorta’ Roses’ can be obtained by the mixture of wines of different colors.

Of mijn eigen Vlaamse vertaling: Een Franciacorta rosé kan men bekomen door het mengen van verschillend gekleurde wijnen.

Mijn vrije vertaling zegt me dan dat dit ook mogelijk is door een rode met een witte wijn te mengen – ook al doen ze het misschien niet…

Met een vette knipoog stel ik dat ik me geen zorgen hoef te maken! Het is immers een DOCG! Gecontroleerd en Gegarandeerd (controllata e garantita). Waarvoor dient die ‘G’ anders 😉

En toch…en toch blijft Franciacorta een dot van een bubbel!