Valtellina – Nebbiolo delle Alpi

Posted on januari 27, 2023 by Bottle Case

Niets dan goede herinneringen! Dit zou zowat het antwoord zijn naar mijn mening over Valtellina. Hoewel de bekendheid van het wijngebied Valtellina de laatste jaren wel crescendo gaat zullen er bij velen toch nog de nodige vraagtekens verschijnen in de ogen. Het is immers één van die Italiaanse verborgen pareltjes waarvan je gelukkig van wordt eens ze je pad kruisen. De wijngaarden liggen dan ook ietwat verscholen in wat je niet onmiddellijk als de meest sexy omgeving van Italië zal bestempelen. Deze uithoek in het noorden van Lombardia bij Sondrio (wat zowat het meest saaie Italiaanse stadje moet zijn) ligt tussen de bergen aan de Zwitserse grens en zal voornamelijk bezocht worden door liefhebbers van outdoorsporten. Het wijntourisme draait er nog steeds op een laag pitje.
Ik ben even in mijn archief gaan grasduinen en het is van in de beginjaren van de Bottle-Case blog (2010) dat ik melding maakte over Valtellina. Over mijn eerste bezoek aan de wijngaarden en regio schreef ik toen al een waardige blog. Mijn liefde voor deze heerlijke noordelijke wijnen heb ik dus nooit kunnen wegsteken.

Bij de Amici wijngilde zijn de Valtellina wijnen gelukkig al gedurende lange tijd een trouwe partner op de proeverijen. Onze recentste tasting was dan ook helemaal gewijd aan dit kleine wijngebied. De focus lag meer bepaald op de twee DOCG wijnen waarmee het wijngebied bekroond werd: Valtellina Superiore DOCG en Sforsato di Valtellina DOCG. Voorwaar een mooie proefavond, het moge gezegd zijn…

Valtellina – Enkele weetjes:

  • Valtellina ligt in Lombardia. In de (Rhetische) Alpen, tegen de Zwitserse grens aan het stadje Sondrio. De wijngaarden kan je gaan ontdekken tussen Morbegno en Tirano.
    Je bent trouwens vlugger in Sankt Mortiz (80 km), dan in Milaan (135 km)! De ideale uitvalsbasis met enig vertier zal waarschijnlijk het Comomeer zijn dat ten westen van het gebied op zo’n 40 kilometer ligt.
  • Hoewel Valtellina met zijn 835 hectare aan wijngaarden niet het grootste wijngebied is, staat het toch 2x vermeld in het Italiaanse Winebook of Records: Het is namelijk het meest uitgestrekte verticale wijngebied van Italië en bovendien zullen we nergens in Italië meer terrassenbouw tegenkomen dan in Valtellina. Het zijn de granieten rotsbodems op uitermate steile hellingen die deze terrassenbouw noodzakelijk maken.
  • De hellingen zijn er vaak zo steil dat oogsten per helikopter geen uitzondering is! Bekijk video
  • De opdeling naar appellaties is naar Italiaanse normen simpel in Valtellina!
    We hebben er 2 DOCG gebieden – Valtellina Superiore (1998) en Sforsato of Sfursat di Valtellina (2003), 1 DOC – Rosso di Valtellina en 1 IGT – Alpe Retiche (al hou ik meer van de oudere benaming Terazze Retiche di Sondrio).
  • Er zijn 5 subzones die mee op het etiket vermeld mogen worden voor de DOCG Valtellina Superiore!
    1. Maroggia (270 tot 550 meter hoogte)
      Dit is de laatst toegewezen subzone (2002) met de meest westelijk gelegen wijngaarden. Maroggia is slechts 25 ha groot en bestaat enkel uit terrassenbouw. De wijngaarden zijn bijna allen ouder dan 40 jaar.
    2. Sassella (270 tot 600 meter hoogte)
      Ongetwijfeld de meest prestigieuze subzone die ten westen van Sondrio (tussen Triasso en San Lorenzo) ligt. De benaming Sassella komt van ‘Sasso’ de rotsige stenen muurtjes die je er ziet en die ingebed zijn in de oorspronkelijk rots. Ze omvat 116 hectare.
    3. Grumello (350 tot 600 meter hoogte)
      De Grumello wijngaarden liggen aan de Dossi Salati (the salted hills) en bestrijken een 80 hectare. Deze subzone is makkellijk te herkennen omwille van zijn ligging aan het kasteel van Grumello.
    4. Inferno (300 tot 500 meter hoogte)
      Inferno is de meest ontoegankelijke subzone. De 55 ha aan wijngaarden liggen op de meest steile hellingen. Het ligt tussen Poggiridenti en Tresivio. Inferno betekent de hel en de naam is waarschijnlijk afgeleid van de oneffenheid van het landschap en de terrassen samen met de broeiende temperaturen in de zomer.
    5. Valgella (350 tot 650 meter)
      Met zijn 140 hectare meteen de grootste subzone en de meest oostelijke. We vinden hier onder andere de geroemde Fracia wijngaard.
  • Het is een rood wijngebied waar de hoofdrol is weggelegd voor de Chiavennasca druif. Dit is de lokale benaming voor de Nebbiolo. Hoewel Jancis Robinson met geen woord rept over Chiavennasca in haar Wine Grapes bijbel maakt de Guida ai Vitigni d’Italia van Slowfood wel ruimte aan de druif. Hier leren we dat het een kloon is van de beroemde Nebbiolo en het dezelfde variant zou zijn die we in Alba en Langhe vinden.
  • De productievoorschriften voor Valtellina Superiore DOCG schrijven onder andere voor dat de wijn uit 90% Nebbiolo moet bestaan. De overige 10% mogen uitsluitend rode rassen zijn waarbij we Rossola, Prugnola en Pignola wel eens zien verschijnen.
    De wijn moet een minimale rijping ondergaan van 24 maanden, waarvan 12 op hout (vaak op grote fusten. Er is geen verplichting tot eiken barriques). Je kan ook een Riserva hebben en dan verhoogt de rijpingsperiode tot 36 maanden. Er is een rendementsbeperking van 56 hl/ha. Hallelujah want hier wringt vaak het Italiaanse schoentje en zien we eindelijk iets wat neigt naar een serieuze rendementsbeperking. Het minimale potentieel van het alcoholgehalte ligt op 12%.
  • Sforsato di Valtellina DOCG, ook wel gekend als Sfursat is een aparte stijl van wijnmaken. Hoewel de stijl wereldwijd beter gekend zal zijn door de Amarone is de Sforsato di Valtellina de eerste wijn die de DOCG status kreeg voor het produceren van droge wijnen van passito, ingedroogde, druiven. De intacte Nebbiolo druiven (minimaal 90%) moeten tot tenminste 1 december te drogen gelegd worden in bakjes in de traditionele, goed geventileerde droogkamers. Het drogen van de druiven in deze ruimtes wordt ‘Fruttaio‘ genoemd. Door deze droogtechniek is er een 40% aan gewichtsverlies van de bessen en krijgt hierdoor het sap een toename aan concentratie.
    Er wordt een minimale rijpingsperiode van 20 maanden voorgeschreven, waarvan 12 in hout. Het minimale potentiele alcoholpercentage ligt op 14% al zullen de wijnen vaak 15,5% bevatten.
  • Tot slot wil ik eindigen met volgende wijsheid: Vergeet de vaak overgeconcentreerde en peperdure Amarone wijnen! Met een Sforsato di Valtellina heb je hetzelfde productieproces gecombineerd met de eigenschappen van de Nebbiolo druif die de wijn een broodnodige frisheid zal bezorgen. Met een Sforsato geniet je van het beste van deze twee werelden!

De proeverij! Acht wijnen werden er ons gepresenteerd. Hieronder volgen mijn proefnotities:

  1. Nino Negri Le Tense 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    100% Chiavennasca met rijping gedurende twee jaar, waarvan 12 maanden in grote fusten en barriques.
    Heldere, geëvolueerde granaatrode kleur en tranend. Mooie neus waar vooral de tertiaire (ceder, mokka, thee), florale (rozen), animale (sousbois, humus) en kruidige aroma’s (peper, salie, laurier) zich manifesteren. Het fruit zit op het 2e plan en komt, naast wat puntjes framboos, vooral in de gedroogde fase opzetten met pruim en vijg. Ook in de smaak is het op ontdekking gaan naar het fruit. Hierdoor komen de tannine op de voorgrond te zitten al zijn er wel de zuren ter ondersteuning evenals een puntje mineraliteit. Dit was een correct glas wijn, maar ik heb betere herinneringen aan deze Le Tense!
    Punten: 82/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 20,50 €).
  2. Sandro Fay Cateria 2015 – Valtellina Superiore Valgella Riserva DOCG
    100% Chiavennasca die naast een rijping van 12 maanden in deels 30 hl fusten en deels tonneaux een flessenrust van 18 maanden krijgt.
    Heldere, zuivere kersenrode kleur met een licht evolutie, tranend. Zeer aanstekelijke en vooral geparfumeerde neus waar de rozenaroma’s het glas uit stuiven. Mooie fruitvariatie met kers, framboos en pruim. Wat animaal en bosrijk met humus en champignon. Het hout laat zich gelden en geeft branderige toetsen van ceder, tabak en leder. Verder is er de nodige kruidige en vegetale aanvulling. Het aanstekelijke van de neus zet zich onverminderd verder in de mond. Aangename, mooie en sappige zuurtjes die omringd worden door fijne tannine waardoor de kracht van de tannine wat verborgen lijkt. Heerlijk glas, nooit vermoeiend en uiterst genietbaar!
    Punten: 87/100 (Te koop bij Licata – Prijs 37,00 €)
  3. Rainoldi 2012 – Valtellina Superiore Sassella Riserva DOCG
    Pure Chiavennasca met 24 maanden rijping in 25 en 56 hl eiken vaten.
    Helder, kersenrood met wat evolutie en tranend. Het animale aroma drukt de rest van de geuren vooral in de aanzet van de geurfase naar de achtergrond. Stal, boerenerf, schimmel, potgrond… De rest volgt wel gedwee in het spoor met toch in eerste instantie de kruiden (peper, tijm, laurier) en het branderige van mokka, gebruikt hout en drop. Het fruit is zowel vers met kers als gedroogd met pruim en vijg. In de mond komen de tannine licht schurend en het geheel wat hoekig over. Maar totaal niet negatief… de puzzelstukjes vallen wonderwel in elkaar. De wijn laat zijn potentieel duidelijk merken. Dit is absoluut geen crowdpleaser maar ik zie er vooral enkel gastronomische opportuniteiten bij.
    Punten: 86/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  4. Rainoldi 2016 – Valtellina Superiore Inferno Riserva DOCG
    Ook hier pure Chiavennasca maar met een rijping van 18 maanden in barriques.
    Zuivere granaatrode neus met lichte evolutie. De wijn staat te springen om zich te tonen! Zijn uitbundig karakter toont hij voornamelijk in de geurfase waarbij het rozen-florale accent en de aanwezigheid van de vele kruiden/specerijen (peper, jeneverbes, salie, tijm, laurier, munt) opvalt. Het fruit dat zowel gedroogd als vers is houdt goed stand en de rijping in barriques geven tabak, sigarenkistje, cederhout, mokka en thee. Dierlijke aroma’s vervolledigen het bouquet. Afgeronde tannine met mooie zuren & sappig fruit en een correcte lengte. Hoewel de wijn toegankelijk overkomt is hij nog verre van versleten. In tegenstelling tot de Sassella Riserva zal deze wijn wel een groter publiek kunnen bekoren.
    Punten: 87/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 28,50 €)
  5. Mamete Prevostini San Lorenzo 2016 – Valtellina Superiore Sassella DOCG
    Chiavennasca met 10 maanden houtrijping en aanvullende flessenrust.
    Granaatrood van kleur, lichte evolutie, helder, zuiver en tranend.
    Gelukzalige, aantrekkelijke en vooral complexe neus! Stuivend fruit van framboos, granaatappel en kers. De onvermijdelijke roosjes zijn present. Oregano, salie en peper kleuren het kruidenpallet. Mooie tabaksexpressies tot een heerlijke geurende sigarendoosje. Mokka, koffie, sousbois, puntje chocolade… Uitnodigend tot en met! Zeer fijne smaak met de meest aanstekelijke zuurtjes die met momenten, de toch krachtige tannine, wat naar de achtergrond duwen. Zalig sappig en mineraal zodat de neiging om het glas te hervullen nooit afneemt. Zacht, lang, in balans en… doodzonde!! Doodzonde dat de jaargang 2017 de laatste was dat deze wijn gemaakt werd.
    Punten: 90/100 (Nog te koop bij Vinesse – Prijs 30,00 €)
  6. Rainoldi Fruttaio Ca’Riggieri 2011 – Sfursat di Valtellina DOCG
    Gedurende 2 maanden worden de Chiavennasca druiven gedroogd. Opvoeding in barriques gedurende 18 maanden.
    Tranend, kersenrood, op het randje van helder en zuiver. De neus komt licht overdone over met een alcoholoverheersing. Geconfituurd tot gedroogd fruit (dadel, vijg, pruim…) met aardse en branderige chocolade toetsen. De mond kan enkel de geurfase maar bevestigen. Overdone, vermoeiend, op de terugweg of er zelfs al over.
    Helaas moeten we kort zijn over de eerste Sforsato. Onze verwachtingen waren hoger.
    Punten: 79/100 (Te koop bij Wine Art – Prijs 41,15 €)
  7. Nino Negri Sfursat Carlo Negri 2012 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    We beleven hier een zeer knap geurenpallet met een grote verscheidenheid aan fruit. Gaande van fris rood fruit à la framboos tot de zwarte cassis en braam over het gedroogde van pruim, vijg en rozijn. Zowel rozen als viool vullen het bloemenboeket. Tijm, salie, rozemarijn, laurier, sigarenkist, mokka, chocolade, tabak, paddenstoel, thee, humus… We mogen de stempel complex zeker gebruiken. Drinken, euh proeven maar! en jawel, dit is wel degelijk Sforsato met een Hoofdletter. Prachtig fruit, mooie zuren, aanstekelijke maar krachtige tannine, lang uitgesponnen finale, rijk, rijp, vol en rond.
    Punten: 91/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 31,90 €)
  8. Nino Negri 5 Stelle 2013 – Sforsato di Valtellina DOCG
    De Chiavennasca druiven drogen tot halverwege december, begin januari. Tot ze ongeveer 30% gewichtsverlies hebben. Rijping gedurende 2 jaar waarvan 1 op eiken vaten.
    Helder robijnrood, intens met een licht gekleurde traanvorming. Rijkelijk is het juiste woord om het geurenpallet te omschrijven. Een samenvoeging ook van alle aroma’s die we bij de andere wijnen al opgesomd hebben. Rijk aan fruit (pruim, kers, braam, framboos, aalbes, vijg), rijk aan kruiden (peper, oregano, tijm, salie, laurier), rijke branderige accenten (ceder, sigaar, zoethout, chocolade, mokka, tabak, vlezig) en rijk aan aardse, florale en etherische geuren. Deze weelde zet zich naadloos verder in het glas! De stevige, prachtige tannine vinden ogenschijnlijk makkelijk de aanstekelijke zuurtjes en het sappige fruit. Op geen enkel moment oogt deze wijn vermoeiend en ondanks zijn 10-tal jaren op de teller komt hij over als een jong veulen.
    Zoals eerder gemeld; vergeet Amarone maar ga voor de Nebbiolo getypeerde versie uit Valtellina! Kunnen we dat afspreken? 😉
    Punten 93/100 (Te koop op diverse plaatsen in België – Invoerder Buensenso – Prijs 60,00 €)

Filed under: amici | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 1 Comment »

Alla scoperta della Italia del Nord – Lombardia

Posted on augustus 6, 2011 by Bottle Case

Dag vijf van onze ontdekkingstocht hield in dat we het gezellige verblijf in de Dolomieten moesten stopzetten. Er stond namelijk een moeilijke verplaatsing op het programma. Slechts 170 km, maar geen snelwegen. Geen erg we hadden immers tijd en de spektakelwaarde die we onderweg mochten beleven zou ik met geen geld ter wereld hebben willen missen.
Lange tijd volgden we de loop van de Adige en liepen de Dolomieten over in de Alpen. We reden over wondermooie wegen met schitterende panoramische zichten. Hoogtepunt, en dat mag je letterlijk nemen, was de doortocht via de Stelvio. Wielerliefhebbers zullen onmiddellijk wel weten waar ik het over heb. Deze reus moet immers frequent in de Giro d’Italia overwonnen worden. Ik was dus blij dat hij ook in onze Ronde van Italië op het programma stond. Liefst tot 2760 meter hoogte moest er geklommen worden, goed voor 47 haarspeldbochten, tal van gekke wielertoeristen die de berg opreden, ontelbare motorrijders. En dat uiteraard langs beide richtingen. De aanzet is oppermachtig, je stopt een paar keer om wat foto’s te nemen maar uiteindelijk vraagt de beklimming zoveel concentratie dat je blij bent dat je de top hebt bereikt… en dan moet je starten aan de afdaling natuurlijk! Boven op de top bleek het wel een Vlaamse Kermis te zijn. De Stelvio is duidelijk een attractie…

Einddoel van onze rit was midden in de Alpen te vinden, aan de Zwitserse grens en niet ver van St. Moritz. Hier ligt de wat onbekende wijnstreek Valtellina. Daar hadden we een afspraak bij Nino Negri, dé referentie voor de wijnen uit deze regio. De wijnen die ze er maken zijn voornamelijk van de Schiavenasca, de lokale benaming van de Nebbiolo. Bovendien maken ze er ook droge wijnen van ingedroogde druiven, de Sforzato of Sfursat. Dit is hetzelfde proces dat we ook bij de Amarone wijn tegenkomen met dit verschil dat het andere druiven zijn.

Ondanks de moeilijke en vermoeiende rit (bijna 4 uur) waren we tijdig op post en konden we zelfs nog even de tijd nemen om wat antipasta te nemen met een lokaal biertje. Het zonnetje scheen fel op dat moment, dus was het een welgekomen verpozing. Hoewel ik enorm hard had uitgekeken naar het bezoek bij Nino Negri wist ik toen nog niet dat dit het mooiste bezoek van de hele trip zou worden! Geloof me vrij, dit wil veel zeggen want alle bezoeken waren prachtig…

Als van ouds was de ontvangst zeer hartelijk. De rondleiding in de kelders (man wat zijn die groot…) was af. Vervolgens startte het festival: de Proeverij (met hoofdletter P)!! Nu moet je weten dat Nino Negri niet zomaar het eerste het beste keuterboertje is. Neen zij maken één van mijn absolute lievelingswijnen; nl. de Sforzato 5 Stelle. Deze wijn wordt, god zij dank, niet elk jaar gemaakt maar enkel in de betere jaargangen. Het is één van de absolute beste wijnen die in Italië gemaakt worden. Getuige hiervan de vele onderscheidingen die de wijn mag ontvangen, nog betere getuige hiervan… de inhoud in mijn glas, telkens ik een fles ervan open! Het zou trouwens hun andere wijnen oneer aandoen zijn je enkel te focussen op de 5 Stelle. Hun Valtellina Superiore’s zoals de Grumello, Sassella, Inferno of Mazer zijn top waaraan menig Barolo of Barbaresco een puntje kan zuigen. Bovendien ben ik ondersteboven van die ene witte wijn die ze maken Ca’Brione. Een Igt Terazze Retiche di Sondrio mag je steeds voor me openmaken, dag in, dag uit…mij zal je niet horen klagen ;-).
De inhoud van het bezoek, en ook van de Proeverij werd me reeds op voorhand toegezonden. Ik had me dus al verlekkerd op deze Proeverij, onwetende dat er nog een grote verrassing stond te wachten. De start van de Proeverij was immers een Vigneto Fracia van 1967… en laat dat nu net mijn geboortejaar zijn 🙂 Hip, hip, hip… Hoera!!!!!

We Proefden volgende wijnen bij Nino Negri:

  • Valtellina Superiore Vigneto Fracia 1967
  • Ca’ Brione 2009
  • Valtellina Superiore 2002
  • Valtellina Superiore Sassella ‘Le tense’ 2005
  • Valtellina Superiore Grumello ‘Sassorosso’ 2007
  • Valtellina Superiore Sassella ‘Le Tense’ 2007
  • Valtellina Superiore Inferno Mazèr 2007
  • Valtellina Superiore Vigneto Fracia 2007
  • Sforzato di Valtellina ‘Sfursat’ 2000
  • Sforzato di Valtellina ‘Sfursat’ 2007
  • Sforzato di Valtellina ‘5 Stelle’ 2004
  • Sforsato di Valtellina ‘5 Stelle’ 2007

Zal ik een kleine bekentenis doen? Dit is de enige Proeverij waarbij ik NIET heb gespuwd… Dit met voorbedachte rade ;-).
De Proeverij overtrof mijn stoutste verwachtingen. Ik vrees dat ik nooit of te nimmer de wijnen van Nino Negri nog onbevooroordeeld kan bekijken!
Nadien werden we nog meegenomen naar de wijngaarden en konden we ons vooral vergapen op de steile hellingen waarop de Nebbiolo wijngaarden staan aangeplant. Trouwens voor de oogst huren ze daar een helikopter in die de vers geplukte druiven naar de vergistingsinstallaties brengt. Kostprijs dacht ik begrepen te hebben: 5 €/minuut.
Nadien inchecken in het hotel in Sondrio waar we niet vlug genoeg opnieuw konden vertrekken. Het hotel was oubollig en te duur. We hadden hier aanvankelijk eveneens 2 nachten voorzien. Gezien het de volgende dag echter zondag was, verkozen we van die dag gebruik te maken om door te trekken naar het Lago di Iseo, Franciacorta regio. Een wijze en goede beslissing.

Niet echter vooraleer we één van de mooiste tafelmomenten zouden beleven. Ristorante Fracia is eigendom van Nino Negri en uiteraard zouden we daar gaan dineren. Het was er heerlijk toeven, lekker eten en de wijn… tja dat weet je al wel. Als aperitief namen we een flesje Cuvée Carlo Negri Metodo Classico (Nebbiolo, Pignola en Pinot Nero) en vervolgens een flesje Inferno. Tussendoor was ik echter ook het flesje Vigneto Fracia van 1967, wat ik als geschenk had meegekregen, uit de wagen gaan halen. Heerlijk was het om deze fles helemaal verder soldaat te kunnen maken onder de bewonderende ogen van de lokale sommelier.
Het was laat op de avond, er was al wat drank gevloeid en dan, om één of andere reden, wordt dat Italiaans plots een stok vlotter. De sommelier verwarde mijn geboortejaar met geboortedag wat resulteerde in allerlei extra’s. Hij was immers in de waan dat het mijn verjaardag was :-). Dessertje van het huis, koffie en grappa en als kers op de taart gaf hij ons nog een staalflesje Nino Negri Passito mee om te proeven. Deze jongeman heeft een deftige fooi gekregen :-).
Het bezoek bij Nino Negri, neen dat vergeet ik nooit nog!

Dag 6 besloten we dus om door te trekken, weg uit de Alpen en naar een ander stukje Lombardia. Franciacorta en het Lago di Iseo was de nieuwe bestemming. We hadden nog meer dan een week te gaan en het proeven zou vanaf nu teruggeschroefd worden. Er mocht immers ook wel wat rust en vakantie tussen al dat werken zitten ;-). Laat me met de deur in huis vallen: het Lago di Iseo mag en kan je absoluut niet vergelijken met het Gardameer. Hoewel ze niet zo ver van elkaar liggen is het Lago di Iseo kleiner en vooral een pak rustiger. Nog niet zo gekend bij de toeristen en vooral Italianen die je ginds zal treffen. Blijkbaar wel van gegoede huize want de Louis Vuitton tasjes die ik daar heb gezien kan ik op één hand niet tellen. Het Lago di Iseo is trouwens ook schitterend om even op adem te komen of om een romantisch weekendje van te maken… Kortom het Lago di Iseo straalt iets uit. Vooral het stadje Iseo is absoluut de moeite. Mocht je besluiten naar ginds te gaan, neem dan zeker een boottochtje naar het eilandje Monte Isola. Het is de moeite meer dan waard dit eilandje in een klein uurtje rond te fietsen.
Het was tijd ook om de vrouw in ons gezelschap extra aandacht te schenken. Shoppen dus! Italië is echter een ontnuchtering als je zelf niet het ideale maatje hebt… alles is zo mooi en niets past je, enkel de schoenen 🙂

Gedurende 4 nachten zouden we verblijven in het Relais Franciacorta. Een **** verblijf waar de schoonheid in al zijn eenvoud van afstraalt. Enige kanttekening erbij is het ontbreken van een zwembad. Plaats en ruimte zat echter hiervoor.
De boeking werd verzorgd door Guido Berlucchi, het enige wijnhuis dat we een bezoek zouden brengen. Het hotel is hun eigendom en bijgevolg vonden we op onze kamer al vlug een presentje in de vorm van een een flesje Franciacorta ’61 Brut. Klinken!!!!!

Het wijnhuis Guido Berlucchi straalt reeds van buitenuit een zekere grootsheid uit, in de positieve zin van het woord. Claudio zou ons komen ontvangen maar deze had die dag net een ongekende drukte zodat hij zich liet vervangen door Claudia. Deze sympathieke dame stond ons perfect te woord en begeleidde ons op een gepaste manier doorheen heel het bezoek inclusief proeverij. De proeverij werd trouwens in het paleis gehouden. Uiterst zeldzaam verklapte Claudia ons. Het was inderdaad een vrij uniek kader! Proeven zouden we enkel de edele bubbels van de Franciacorta doen. Deze schuimwijn die niet zou misstaan tussen menig Champagne is van de allerbeste die er in Italië wordt gemaakt. En gezien ik liefhebber ben… laat maar komen dus.

We proefden volgende wijnen bij Guido Berlucchi:

  • Franciacorta ’61 Brut
  • Franciacorta ’61 Brut Rosé
  • Franciacorta Cellarius Brut
  • Franciacorta Cellarius Brut Rosé

Later zou ik een vergelijkende test willen doen onder ons drie. Ik had in een lokale enoteca een flesje Ca’Del Bosco en een flesje Barone Pizzini gaan halen om daar tegenover de Berlucchi ’61 Brut te zetten. De 3 Franciacorta wijnen werden naast elkaar geproefd en becommentarieerd. Zonder enige twijfel, alle 3 waren ze correct, goed en lekker. We waren het allen eens: 1. Berlucchi 2. Barone Pizzini en 3. Ca’Del Bosco. Enige kanttekening: de proeverij was niet blind, we wisten dus wat we proefden en de euforie van het moment kan dus wel degelijk mee gespeeld hebben. Besluit: We moeten dit in België nog eens overdoen 🙂

Besluiten wil ik graag met een vermelding te maken naar Dispensa Pani e Vini Franciacorta. In dit Enoteca/Ristorante genoten we van een enig Slowfood diner. Als Nino Negri de beste Proeverij was, dan was dit zonder meer het beste dat ik gegeten heb gedurende de reis. Ik heb nadien nog eens nagekeken…ik heb al mijn duimen en vingers nog, maar ik heb ze wel degelijk een goede likbeurt gegeven :-).

Lombardia had ons twee uiteenlopende stukjes Italië bezorgd. Elk deel wat we bezochten had zijn eigenheid en verscheidenheid… en ik had toen zo’n klein vermoeden dat het beste nog moest komen!


Filed under: Haleluja | Tagged: , , , , , , , , , , , | 3 Comments »

Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Posted on juli 5, 2011 by Bottle Case

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Filed under: Whaaaat's UP? | Tagged: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 4 Comments »