De decadentie van een wijnclub – Superproeverij

Mogen we het ondertussen een traditie noemen? Ik zou het wel zeer graag wensen. Feit is dat we nu toch al een aantal jaren op rij in onze wijnclub een avond spenderen aan wat wij graag topwijnen noemen. De traditie, ontstaan bij wijnclub Op De Klippen had ik dit jaar een uitbreiding gegeven naar wijnclub Het Negende Vat. Hier organiseerde ik voor het eerst zulke avond. Dat deze zeer op prijs werd gesteld was achteraf wel zeer duidelijk.

Het opzet is zeer simpel. Zorg voor een aantal wijnen die echt tot de top in hun categorie behoren, spreek een kok aan die de avond kan opluisteren met heerlijke mini-gerechtjes en laat voor de rest de wijn spreken. Dergelijke grootheden verdienen immers een algehele aandacht.

Volgt een bondige samenvatting van wat de flessen, geblindeerd uiteraard, me die avonden influisterden:

  1. Ferrari Perlé Nero 2005 – Trento DOC (Trentino) – 56,00 €
    Openen met een 100% Pïnot Nero die 6 jaar sur lattes heeft gelegen. Stilte om ons heen. De toon is onmiddellijk gezet. Trento DOC is samen met Franciacorta het summum van de Italiaanse bubbels.
    Score 90/100
  2. Ferrari Giulio Ferrari Riserva del Fondatore 2002 – Trento DOC (Trentino) – 84,00 €
    Het paradepaardje van het huis van enkel Chardonnay met 12 jaar kelderrust. Je mag gerust zeggen, nog een paar stappen hoger dan de Perlé Nero. Goudgeel, mooi en fijn parelend. Heerlijke brioche en nootjes. Ondersteunend hout en citrus. Rijp, rijk vullend, vol en breed. En zeer fris. Overweldigend.
    Score 93/100
  3. Nals Margreid Baron Salvadori Chardonnay Riserva 2012 – Alto Adige DOC (Alto-Adige) – 30,70 €
    Absolute Grand Cru kwaliteit zoals je ze kan vinden in de Bourgogne wat wijnmaker Harald Schraffl hier uit zijn mouw schud! Een Chardonnay uit het wijnplaatsje Margreid dat 25 kilometer ten zuidwesten van Bolzano ligt. De oude druivenstokken groeien er op de zandige kalksplitbodem. De met de hand geoogste druiven worden na meerdere selecties mét temperatuur controle vergist in roestvrijstaal. Nadien volgt een vatrijping van 12 maanden in tonneaux-vaten van eikenhout. Dit geeft een wijn met een heldere fonkelende goudgele kleur. Fijn bouquet met intens fruit van banaan, ananas en mango, op de achtergrond fijne boterkoekjes. In de mond is hij uitermate boeiend. Hij opent met rijp fruit, lekker soepel, toont dan ook sappige zuren en in de finale ziltige, minerale en notige accenten, zeer lange afdronk.
    Score 92/100
  4. Rivera ‘Puer Apuliae’ 2009 – Castel del Monte DOC (Puglia) – 28,70 €
    Nero di Troia die 14 maanden gerijpt heeft in nieuwe Franse vaten. Voor velen een onbekende in de proeverij. Wat een prachtige neus! Een vat vol specerijen en warme kruiden. Laurier komt zeer duidelijk opzetten. Verder grafiet, braam, kers, pruim, tabak, ceder, humus, leder en koffie. Stevige beestje met volle, smakelijke tannines en lustig fruit. De afdronk is zeer kruidig. Dit is wat een stevige boy noemen, een jongen met ballen!
    90/100
  5. Joseph Hoffstätter Barthenau Vigna S Urbano 2011 – Alto Adige DOC (Alto Adige) – 48,70 €
    Pinot Nero die 12 maanden in eiken vaten heeft gerust en nadien nog 8 maanden in houten foeders. Een hemelse Pinot Noir die weliswaar nog een tikje te jong is momenteel. Zuiver kersenrood en prachtig tranend. De neus op zich is een festijn met roosjes, viooltjes, cederhout, champignon, framboosjes, humus etc etc etc. Subliem fabuleus. Een slokje en een machitge frisheid proef je. Soepele tannines met verdoken kracht. Massa aan fruit, kruiden en tabak naar het einde toe. Voor mij streeft dit naar de perfectie van een rode wijn.
    Score 96/100
  6. Tenuta Argentiera 2011 – Bolgheri Superiore DOC (Toscana) – 47,90 €
    Een klassieker uit deze magische Toscaanse wijnregio van 50% Merlot, 40% Cabernet Sauvignon en 10% Cabernet Franc die gedurende 18 maanden zijn opvoeding kreeg in nieuwe Franse eiken vaten. Donker, karmijnrood met heerlijke gekleurde tranen. Voornamelijk rijper fruit in de neus met volop de dikke volle zwarte kersen en braam met een ferme gloed aan peper. Verder viooltjes, het branden van koffiebonen, cacao en leder. In de mond proef je stevige, smakelijke verfijnde tannines. Vlezig en sappig geheel. Deze wijn is een kleine krachtpatser mer vele rijpe fruittoetsen en een zeer smakelijk profiel.
    Score 91/100
  7. Masciarelli Villa Gemma 2008 – Montepulciano d’Abruzzo DOC (Abruzzo) – 55,10
    Een 100% Montepulciano die 18 tot 24 maanden rijpt in eiken vaten. Opvallend reeds is de bijna inktzwarte kleur. Qua neus de perfectie van de avond! Vegetale tonen, prachtig fruit, drop, grafiet, tabak, ceder, braam, cassis, cacao, caramel, leder, kreupelhout… Dit is pure complexiteit en een rondje walsen wakkert alweer bijkomende aroma’s op. Ik moet toch een dikke 10 minuten zitten ruiken hebben alvorens ik het vocht naar mijn lippen bracht. En dan kwam het pas… WAUW wat een smakelijk gevoel. Zo heerlijk vol van smaak en toch zulke intense frisheid. Sublieme verwevenheid, donkere chocolade, vol & vlezig. Een quasi perfecte wijn.
    Score 98/100
  8. Vietti Masseria 2007 – Barbaresco DOCG (Piemonte) – 69,00 €
    Nebbiolo dus die 28 maanden heeft gerijpt in Sloveense foeders. Kersenrood met een bruine rand. Bosgeuren manifesteren zich in het glas. Framboos, paddensteol, truffel, tabak, ceder, rozenbottel en viool. Een zucht bij het proeven: wat een verrijking geven deze tannines. Prachtige zuren, sublieme frisheid, kracht, fruit, lengte. This wine has it all. Pure klasse, complex en afgerond. Koning Nebbiolo doet alweer zijn naam alle eer aan. Zou perfectie dan toch bestaan?
    Score 99/100
  9. Vietti Masseria 2005 – Barbaresco DOCG (Piemonte) – 69,00 €
    De 2 jaar oudere broer van de vorige wijn kan de status van de 2007 niet bevestigen. Dit is allemaal net dat tikje minder. What a vintage can do!
    Score 89/100
  10. Arnaldo Caprai ’25 anni’ 2010 – Sagrantino di Montefalco DOCG (Umbria) – 67,00
    De nog steeds wat onbekende blockbuster uit Umbria rijpt gedurende 24 maanden in Franse eiken vaten. Kort samenvattend: Eén en al kracht. Powerfull in de neus, stevig in de mond. Zeer zeker nog een paar jaartjes te jong.
    Score 90/100
  11. Poggio di Sotto 2008 – Brunello di Montalcino Riserva DOCG (Toscana) – 265,50 €
    Sangiovese Grosso dus met een rijping van 60 maanden in 30 hl foeders. Wat een afsluiter van de avond! Je kan me niet onmiddellijk betrappen een Brunello adept te zijn maar hier maak ik wel graag een uitzondering voor. In de typisch vlezige stijl zet hij aan zowel qua aroma als qua smaak. Het hele kruidenrekje passeert zowat de revue alsook het fruit dat om ter zwartst moet zien. Balsamico, cacao, leder, sigaar. Wat vooral opvalt is de fluwelige verwevenheid van het geheel. Dit is een prachtige, complete wijn.
    Score 97/100

Het waren alweer 2 zeer fijne, gesmaakte avonden die me de drive geven dit nog verder uit te diepen. Ik kijk alvast uit naar onze volgende superproeverij. Ik denk vrij zeker te weten dat de aanwezigen er net zo van hebben genoten.

IMG_0704

Sforza Italia – De decadentie van een wijnclub

Een vraagstelling die je jezelf als doorwinterde wijnliefhebber af en toe moet opleggen! Val ik niet ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden? Vandaag stel ik me die vraag een zoveelste maal. Aanleiding hiervan is de afgelopen bijeenkomst van ‘Op De Klippen’, één van de wijnclubs waarin ik actief ben. Het thema van deze proefavond was immers ‘Top uit Italië’ en bovendien zouden we er geen klassieke avond van maken maar onze avond laten begeleiden door allerlei kleine hapjes. Het werd een memorabele avond!

Vooraleer ik het antwoord geef op mijn spiegel-vraagstelling schets ik even de proeftafel. De ragfijnste kleppers uit de laars passeerden de revue. De één nog beter dan de andere maar steeds weer die verscheidenheid. De voorbereiding ervan had enkele maanden nodig. Eenvoudig was het immers allerminst om deze wijnen te verzamelen!

De avond zelf was ik dan ook behoorlijk wijn-opgewonden. Het moest immers de climax worden van deze intensieve voorbereiding. Het moeilijkste aan het geheel was de flessetting. Hoe moest ik godsnaam nu toch de juiste volgorde bepalen van deze grootheden? Ik heb er dan maar mijn Wim-logica op losgelaten:

  • Alle flessen gingen een karaf in
  • Ik wilde absoluut vermijden dat enige voorkennis of vooroordelen een invloed zouden hebben op het proeven en dus wisten mijn proefgenoten niet welke wijn er in hun glas zou verschijnen
  • De meest zoete & alcoholrijke flessen – Amarone & Sforsato – zouden de reeks afsluiten
  • De 2 oudere Barolo’s moesten naast elkaar geproefd worden en zou ik ook achteraan plaatsen
  • Wat de rest betrof heb ik naar a) de jaargang van de wijn b) de houtlagering van de wijn gekeken. Van ons huidige jaar (2014) heb ik het aantal maanden vatrijping afgetrokken en vervolgens met deze uitkomst het verschil gemaakt met de jaargang van de wijn. Zo kwamen de hoogste cijfers vooraan in de proeverij te staan en de laagste cijfers achteraan. Ik trachtte dus op te bouwen naar kracht.
  • Uiteraard werd de prijs van de wijn pas na de proeverij mee gegeven!

WP_20140303_001

De proeverij zelf dan:

  1. Franciacorta DOCG – Guido Berlucchi Palazza Lana Extrême Riserva 2006 (Lombardia) – 44,30 €
    Dit was onmiddellijk een gigantische opener natuurlijk. Extreem fijn, extreem rijk, extreem zacht en vol fruitig met een overheerlijke aciditeit. Deze bubbel laat 90% van het Champagne geweld haar poepje ruiken! Het werd onmiddellijk stil aan de tafel. De toon was duidelijk gezet.
    Score: 92/100
  2. Etna Rosso IGT – Passopisciaro Contrada Sciaranuova 2008 (Sicilia) – 43,00 €
    De kleur zette menig proever op het verkeerde been. Af en toe werd er zelfs Barolo geopperd. Maar deze Nerello Mascalese is reeds in de neus zó heerlijk!Jong rood fruit zingt en danst in het rond, sousbois, zachte kruidigheid, violetjes, toetsje vegetaliteit en dan de mineralen. Je kan er aan blijven snuiven, de variatie is zo gigantisch. De mond doet je echt in extase gaan. Ragfijn, tot in de perfectie verweven en aanhoudend. Dit is gewoonweg subliem en zo uitgesponnen!
    Score: 95/100
  3. Rosso Piceno DOC – Le Caniette Nero di Vite 2005 (Marche) – 52,30 €
    Ondanks zijn leeftijd nog viriel gekleurd tranend met een volle karmijnrode kleur. Ceder, tabak en bittere cacaobonen worden aangevuld met het donkerste gerijpte en licht gedroogde (vijg) fruit. Stevig, gul, krachtig en aanhoudend zonder ook maar aan fruit ingeboet te hebben. Wat een verrassing was deze wijn!
    Quote van een proever: Wat een tabak expressie, het is alsof je een sigaar aan het roken bent en na een trekje uitblaast in je wijnglas.
    Score: 93/100
  4. Toscana IGT – Querciabella Camartina 2007 (Toscana) – 83,80 €
    Querciabella werkt al sinds 2000 biodynamisch. Non believers raad ik steeds aan deze wijn eens te proeven. Het peperkoek accent valt door de kaneel op. Maar dit is complexiteit troef alweer. Adembenemend zacht en fluwelig!
    Score 94/100
  5. Brunello di Montalcino DOCG – Casanova di Neri Tenuta Nuova 2006 (Toscana) – 70,00 €
    Een ‘naam’ die uiteraard niet mocht ontbreken is Brunello. De keuze maken welke Brunello op te nemen is nooit eenvoudig. De Tenuta Nuova van Casanova di Neri viel meteen op door zijn branderige en stevige accenten. De smaak is als een kers in chocolade gedropt met een marinade van pepers omgeven met een sappige ronde volheid.
    Score 91/100
  6. Isola dei Naraghi IGT – Capichera Manténghja 2007 (Sardegna) – 65,00 €
    Hoewel Sardegna vooral bekend is om de rode Cannonau is dit een wijn van 100% Carignano.
    De zuiverheid van deze wijn valt je bij de kleur al op (prachtig tranend trouwens) en zet zich perfect door in het bouquet. Daar valt de complexiteit van deze wijn ook al onmiddellijk waar te nemen. Hey, alweer een ander aroma… En dan ga je proeven, en dan komt die geluksmakende glimlach op je gezicht.  Dit is fenomenaal, dit blijft zinderen, dit is onbeschrijfbaar, dit is perfectie!
    Score 97/100
  7. Sagrantino di Montefalco DOCG – Romanelli 2009 (Umbria) – 24,20 €
    Ondankbaar voor deze wijn om op deze plaats van de proeverij te komen.
    Een mengelmoes aan drop, zoethout, de typische jasmijngeurtjes, kruiden en fruit. Proef ik daar nu een vleugje pastis (anijs)? De afdronk is tot op heden het vlugst weg van alles wat we reeds proefden. Het is echter een mooie, niet eenvoudige, krachtige wijn.
    Score 87/100
  8. Alto Adige DOC – Muri Gries Abtei Lagrein Riserva 2010 (Süd Tirol) – 29,00 €
    Supergeconcentreerde wijn, inktzwart met prachtige kleuring. De neus is ‘black as hell’ met een mix aan specerijen en groene frisse kruiden. Het hout kan hij onmogelijk wegsteken. De smaak is zo sterk, zo stevig, vlezig en vol. Oh yeah baby, this is not for pussy’s!!! Power me…
    Score: 92/100
  9. Bolgheri DOC – Poderi Sapaio 2010 (Toscana) – 40,00 €
    Driewerf helaas maar deze wijn was gekurkt L
  10. Bolgheri Sassicaia DOC – Tenuta San Guido Sassicaia 2010 (Toscana) – 135,00 €
    Het merendeel van de leden keken reikhalzend uit om deze wijn te proeven. Enkelen onder hun waren er al heilig van overtuigd dat hij reeds de revue was gepasseerd. De neus is echt wel hemels. Zeer verfijnd ook. Fijn kruidigheid, zwarte kersen, chocolade, mokka, knapperig braadjus… enfin de hele cinema passeerde er in. Hoewel nog zeer jong, toch reeds verfijnd en versmolten van smaak en nooit vermoeiend. Krachtige, lichtjes droge tannine, lang aanhoudend met jong vers tot gedroogd fruit en een zeer mooie aciditeit.
    Score 94/100
  11. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 2004 (Piemonte) – 72,00 €
    Ha eindelijk zijn we tot het hoofdstuk Nebbiolo gekomen. Je merkt het onmiddellijk. De omschakeling van de aroma’s en het fruit. De nog intensere aanwezige zuren naast de ragfijne krachtige  tannine. Geen spoor van evolutie in de smaak. Wat is dit een mooi tot zijn recht gekomen Barolo!
    Score 93/100
  12. Barolo DOCG – Poderi Colla Bussia 1997 (Piemonte) – 105,00 €
    Geef me een sigaar, verdomme ik rook niet maar geef me toch maar een sigaar!! Ondanks de 1997 alsnog een zoet/sappige geur met de nodige florale accenten en de kaneel. In de smaak zit die tabak wel heel opvallend. Maar dit is eenvoudigweg een fantastische wijn, blijvend en beklijvend.
    Score 93/100
  13. Valtellina Sforsato DOCG – Nino Negri 5 Stelle 2009 (Lombardia) – 48,40 €
    Fenomenaal is het enige ware woord dat hier van toepassing is! Hij blaast, ook door zijn jeugdigheid en zijn stijl van vinifiëren, de Barolo’s gewoon weg. Floep, verdwenen naar de achtergrond. Noem maar op… sappig, krachtig, kruidig, aanhoudend! Fris, zoet en kracht in één!
    Score 96/100
  14. Amarone della Valpolicella Riserva DOCG – Zýmé La Mattonara 2001 (Veneto) – 218,00 €
    De duurste uit het rijtje! Kersenjam met een vegetale frisheid (kruidigheid) en gitzwart fruit. Yeah, dit is vol & rond van smaak mét de nodige frisheid. Net dat waar het vele Amarones aan ontbreekt. Het mag ook wel gezien het prijskaartje maar dit is werkelijk een top Amarone en wat mezelf betreft de beste die ik ooit mocht proeven. Het is dé perfecte afsluiter van de avond!
    Score 97/100

Maar komen we dan even terug op mijn vraagstelling!
Val ik ten prooi aan decadentie, snobisme of andere overdreven verwennerij toestanden?
Mijn god neen, we hebben als groep, zeer intens gewerkt naar deze degustatie toe. Het is het resultaat van een prachtige avond werken (we hebben hiervoor een wijn quiz georganiseerd). Het zou pas van decadentie getuigen als mijn kelder niets dan zulke flessen zou bevatten en ik ’s avond s in mijn zeteltje niet meer content zou zijn met eender welk flesje wijn.
Bovendien, is het niet de bedoeling van een wijnclub, om net zulke niet alledaagse wijnen te kunnen proeven?

En dan laat ik graag aan jullie allemaal een ballonnetje los… Zijn de Italiaanse topwijnen duur????
Integendeel durf ik te zeggen. Ze behoren tot de goedkoopste van de wereld en zijn bovendien nog overheerlijk ook!!
Spreek me bewijsgrondelijk tegen aub.

WP_20140303_021 WP_20140303_019 WP_20140303_018 WP_20140303_017 WP_20140303_016 WP_20140303_015 WP_20140303_014 WP_20140303_013 WP_20140303_011 WP_20140303_010 WP_20140303_009 WP_20140303_008 WP_20140303_007 WP_20140303_006 WP_20140303_024 WP_20140303_023 WP_20140303_022 WP_20140303_005 WP_20140303_004 WP_20140303_003 WP_20140303_002

Een vergeten DOCG update!

Achter het zalig sluimerende zonnetje schuilt er een gigantische drukte. Het is namelijk Vinitaly en dan zijn de ogen zoals gewoonlijk weer groter dan de maag! Dat betekent dus volop voorbereidingen treffen, afspraken maken, je agenda proppensvol steken… enfin, duizendenééndingen dus waar je de handen mee vol hebt. De periode van Vinitaly is traditioneel deze waar we nieuwe aankondigingen, verwachtingen of roddels mogen verwachten omtrent het zo bejubelde (of is het verguisde) DOCG systeem. Het was voor mezelf alleszins een sein om eens een kijkje te gaan nemen of mijn notities hieromtrent nog steeds up-to-date zijn.

En wat had je verwacht? Uiteraard niet!! Blijkt dat, alhoewel ik alle bronnen einde 2011 grondig had afgeschuimd, ik de laatste 2 benoemingen over het hoofd had gezien. De kopgroep der Italiaanse bombarderie wijnen staat ondertussen lekker op 73. Mét zelfs een grote kans dat ook dit niet meer correct is :-). Wel lekker hoor, zo kunnen we mooi blijven bloggen over een eindeloos rekbaar onderwerp!

Enigszins te verwachten was wel dat Toscane een offensief zou inzetten om in het kielzog van zowel Piëmonte als Veneto te kunnen blijven. Dat het nog steeds niet de toch te verwachten promotie van de Bolgheri wijnen zijn doet ons enigszins vermoeden dat de Toscaanse inhaalbeweging nog niet te einde is.
Welke ‘grootheden’ zijn het dan wel geworden?

  • DOCG nummer 72 is Val di Cornia Rosso (6/12/2011)
    Met de wijnen van Val di Cornia bevinden we ons alleszins reeds in de omgeving van Bolgheri (op een goede 30 km ongeveer). Het gebied valt zowel binnen de provincie Livorno als de provincie Pisa. De DOCG geldt enkel voor de rode wijnen die voor minstens 40% Sangiovese moeten bezitten. Er mag voor maximum 60% aangevuld worden met Cabernet Sauvignon en/of Merlot. Andere regionale toegelaten druivenrassen mogen tot maximum 20% voorkomen met uitzondering van de Aleatico.
    De wijn komt pas vanaf 1 mei van het tweede jaar volgend op de oogst op de markt. Voor een riserva is dit vanaf 1 januari van het derde jaar volgend op de oogst. Deze reserva heeft een verplichte vatrijping van 18 maand + 6 maand op fles.
  • DOCG nummer 73 is Suvereto (06/12/2011)
    Als ik het goed kan vatten valt Suvereto binnen het gebied van Val di Cornia. We bevinden ons wel enkel in de provincie Livorno. Ook deze DOCG geldt enkel voor rode wijnen die gemaakt worden van Sangiovese, Cabernet Sauvignon of Merlot. Allen afzonderlijk mogen ze tot maximum 100% gebruikt worden.
    De wijn komt pas vanaf 1 juni van het tweede jaar volgend op de oogst op de markt. Voor een riserva is dit vanaf 1 januari van het derde jaar volgend op de oogst. Deze reserva heeft een verplichte rijping van 24 maand waarvan minstens 18 op vat.

Zo, en ongetwijfeld tot later van alweer nieuwe DOCG updates!

Alla scoperta della Italia del Nord – Op ontdekking doorheen Noord-Italië

Ken je dat gevoel… ongeduld, halsreikend uitkijkend, snakkend bijna. Een verlangen dat slechts zachtjes aan gestelpt wordt! Het verlof is nakende, de planning is tot in detail voorbereid. Het is enkel nog aftellen tot de bewuste datum, het bewust uur zelfs, daar is!
Net zo voel ik me momenteel. Als een kleine jongen die op 5 december uitkijkt naar wat de sint te brengen heeft, als een puber die voor het eerst in zijn leven de liefde gaat bedrijven met zijn liefje…

Bestemming van dienst: een trektocht doorheen Noord-Italië. Van Verona tot Turijn, van Valpolicella tot Piëmonte. Niet in rechtstreekse lijn uiteraard, maar bochtig, bergachtig met de nodige stops . De contouren tekenen zich duidelijk af op papier, in mijn hoofd, in mijn dromen. De glazen bol is gepoetst! Rustige actie, op adem komen daar waar ik het liefst vertoef, tussen de wijngaarden. De aarde omwoelende met mijn eigen handen, ruikende aan die terroir.

Dit is slechts de voorbeschouwing van wat komen gaat. Het echte relaas van de feiten zal nadien, zij het in stukken en brokken, volgen. Italië aandoen zonder mijn Italiaanse aartsengel te raadplegen zou ‘a mistake to make’ zijn! En dus heb ik heel véél, dankbare, hulp gekregen…
Na de landing in Verona is het eerste werk het opzoeken van een getrouwe vierwieler die ons veilig doorheen het Noord-Italiaanse land moet brengen. Verona – Veneto – Soave – Valpolicella – Amarone – Gardameer. Met deze keywoorden fietst ik feilloos doorheen een opgave van ‘De slimste mens’. Eerste stop is trouwens in omgeving van Soave, bij Azienda Agricola Gini. Niet voor een frisdrank, neen dank u :-). Ik kijk er vooral naar  uit hun reciotto’s di Soave te proeven. Om de één of andere manier hou ik meer van een zoet gevinifieerde Garganega dan een klassiek droog gemaakte.
Nadien trekken we door richting Gardameer, midden Valpolicella land. Koffers afzetten, inchecken, verfrissen om het tweede bezoek van de dag aan te vatten. Bij Azienda Agricola Le Salette zijn het toch voornamelijk de Amarone wijnen die me doen watertanden. Al hebben ze er ook voortreffelijke Grappa.
Dag 2 in Veneto heeft slechts één wijnbezoek in het vooruitzicht. Tenuta San’t Antonio staat er op het programma. Ripasso, Amarone en Soave… noem maar op. In de late namiddag wat lanterfanten rondom het Gardameer…

Van het Lago di Garda naar het Lago di Caldaro (of Kalterer See) is het een kleine 150 km doortrekken. Echt geïnteresseerd om de ijsmummie (Ötzi) op te gaan zoeken ben ik echter niet. Neen Alto-Adige of Süd Tirol is voor mij de thuishaven van één der grootste rode Italiaanse druivenrassen; nl. Lagrein. Hier gaat dan ook meer dan een gezonde interesse naar uit. Niet enkel naar Lagrein trouwens want ook Pinot Nero en andere Franse edele rassen vinden hier hun mekka. Als het bij Kellerei St. Michael-Eppan uitkijken is naar hun Sanct Valentin gamma dan is het bij Cantina Nals Margreid reikhalzend uitkijken naar de Baron Salvadori range! Niet echter zonder voorbij te gaan aan hun gewone, nou ja…, crus. Enkele van de mooiste wijnen die ik laatste tijd heb mogen proeven komen van ginds. Het beloven alvast twee gastronomische dagen te worden.

Dag 6 schuiven we alweer een 200-tal kilometers op. Van de Italiaans-Oostenrijkse grens gaan we naar aanpalend Zwitsers (Ticino) land. We bevinden ons dan in Valtellina. Slechts één enkele reden doet me die bocht maken: Nino Negri! Magie hebben ze in de vingers als het erop aan komt te werken met de Nebbiolo. Magie die ik wens te ontdekken, te laven en te smaken… wees daar maar zeker van. De proeverij ginds ligt trouwens al vast: negen wijntjes waaronder twee verschillende jaargangen van de toch wel enorm hoogstaande Sfursat 5 Stelle. De 2 nachtjes zullen we doorbrengen in Sondrio. Het schijnt een leuk stadje te zijn.

Wanneer we denken de meest schilderachtige plaatsjes reeds ontdekt te hebben zouden we wel eens flink fout kunnen zijn. We zakken immers terug af, dieper Lombardia in, en gaan in een regelrechte rotvaart naar het Lago di Iseo, naar Franciacorta, naar Berlucchi. Hoewel de wijn er zeker met de nodige egards behandeld zal worden (zo wil ik absoluut de Berlucchi ’61 naast de Ca’ Del Bosco en  de Baron Pizzini proeven) zal het wondermooie Lago di Iseo vooral verkent worden. De eilandjes die zich in het meer bevinden moeten meer dan de moeite waard zijn. Overnachten (3 nachten) kunnen we trouwens doen in Berlucchi’s Relais Franciacorta.

Save the best for last? Dat is zelden een slechte raad geweest. De langste verplaatsing (240 km) is de laatste. Doel van het eindpunt…genieten van wat geweest is, en genieten van wat komen gaat in één van de meest tot verbeelding sprekende plaatsen op Italiaanse bodem: La Morra. Te midden tussen de Barolo en Barbaresco wijngaarden kunnen we verblijven in het guesthouse van Batasiolo. Lekker een paar Vespa’s huren en rondsnorren door dit schilderachtige landschap vol met schattige kleine dorpjes en vooral, overheerlijk gastronomische pleister… Naast de reeds genoemde Italiaanse grootmeesters voor wat wijn betreft treffen we hier ook de Dolcetto en Barbera, of de Arneis en Cortese of de Moscato en Brachetto... Wat dan gezegd van de heerlijke truffels!!
Liefst 4 nachten zullen we ons hier de gelukkigste der aarde voelen. Naast Beni di Batasiolo zullen we hier trouwens ook Osvaldo Barberis bezoeken. De bekende grote namen zullen we ginds wel eens tijdens de lunch of diner proeven.

Terug huiswaarts is een vaste factor in het reisgegeven… Moet je er spijt van hebben? Neen, want de ervaring die je meeneemt is vaak onbetaalbaar!

Gelukkig – Goed – Gek: De nieuwe DOC’G’ toekenningen

Hoewel het in het leven roepen van het nieuwe Italiaanse kwalificatiesysteem in 1980 vooral een goed initiatief was heb ik zo mijn bedenkingen bij de jaarlijkse Oscar uitreikingen die men houdt naar aanleiding van Vin Italy. Maar liefst 10 appellaties kregen hun promotieticket naar de allerhoogste divisie. Officieel staat de teller ondertussen op 59 DOCG’s. Mijn inziens moeten dat er zelfs 61 zijn als je de Moscato d’Asti en de Asti Spumente uit elkaar haalt en nog een keertje hetzelfde doet voor de Amarone della Valpolicella en de Recioto della Valpolicella.
Waar gaan we naartoe kan je je terecht afvragen. Nog enkele jaren en je bent een uitzondering als je nog een DOC bent ;-).

Welke nieuwelingen zijn tot het sterrendom toegetreden? En meer belangrijk… Ken je deze absolute vedetten?

  1. DOCG Aglianico del Taburno (Campania)
    Een vierde onderscheiding uit de provincie van Napels en omgeving. Dat men ginds al een tijdje goed bezig was is een kleine understatement. Naast de twee witte iconen Greco di Tufo en Fiano di Avellino heeft de Taurasi een broertje gekregen. Een terechte bekroning voor één van Italië’s grootste rode druiven; de Aglianico? De Aglianico del Taburno moet zoals de naam het zegt gemaakt worden van de Aglianico druif. Al mag men voor 15% liegen… euh ik bedoel afwijken hiervan. De wijngaarden staan in de omgeving van Benevento. Je kan er ook een riserva en een rosato van vinden. Het kreeg de DOC status in 1986. De wijn moet een alcoholpercentage bevatten van minimaal 12% (13 voor de riserva) en de maximumopbrengst per hectare bedraagt 70 hl/ha (65 voor de rosato).
  2. DOCG Offida (Marche)
    De vijfde DOCG reeds uit de Marche. Naast twee Verdicchio’s (di Matelica en Castelli di Jesi, beiden in Classico), de terechte Conero en de onbekende Vernaccia di Serrapetrone. Marche is meestal vrij onbekend, maar er is wel degelijk heel wat aan kwaliteit te vinden. Het is de bekroning van vooral de Pecorino druif.Offida vinden we in de omgeving van Ascoli en Piceno. We kunnen deze wijn in een verscheidenheid terugvinden op de markt: Offida Pecorino, Offida Passerina, Offida Passerina Passito, Offida Passerina Spumante, Offida Passerina Vin Santo en Offida Rosso. Of al deze types de DOCG status hebben verkregen is nog even koffiedik kijken. De vroegere DOC Offida werd omgedoopt tot DOC Terre di Offida.
    De witte wijnen Pecorino en Passerina moeten voor minstens 85% bestaan uit de genoemde druif. De Rosso moet voor minstens de helft gemaakt zijn van de Montepulciano en moet voor minstens 30% aangevuld worden met Cabernet Sauvignon. De overige 20% moet komen van de rode druivensoorten die in de omgeving toegelaten zijn.
  3. DOCG Piave Malanotte of Malanotte del Piave (Veneto)
    Nergens is het in DOCG-land meer crazy dan in Veneto, thuishaven van Verona…daar waar jaarlijks Vin Italy plaats heeft. Deze Piave Malanotte is niet de enige die tot DOCG werd gebombardeerd. Neen nog twee anderen volgen in het zog (DOCG Lison en DOCG Colli Euganei Fior d’Arancio). Hiermee kan je aanschouwen dat Veneto qua DOCG’s belangrijker wordt dan Toscane (10 – eigenlijk 11 voor Veneto en 8 voor toscane) – Hallllllooooo????? De Piave Malanotte is een afscheuring van de DOC Piave en geldt voor de rode Raboso druif (ooit al geproefd?). De stokken vinden we terug in de omgeving van Treviso. Twee verschillende type van Raboso druiven kunnen aanwezig zijn in de wijn: minstens 70% Raboso Piave, aangevuld met maximum 30% Raboso Veronese. Van deze laatste variëteit kan trouwens 5% vervangen worden door een andere, in de omgeving toegelaten rode druif. Het alcoholpercentage moet minstens 12,5% bevatten en de opbrengst per hectare moet beperkt zijn tot… kuch kuch… 120 hl/ha.
  4. DOCG Lison (Veneto)
    De DOCG Lison is een afscheuring van de DOC Lison-Pramaggiore. Het productiegebied loopt over Veneto tot aan Treviso en Pordenone. De DOCG is enkel van toepassing op witte wijnen en geldt tevens voor de Lison Classico. De wijn moet voor minstens 85% bestaan uit de Friulano (Tocai). Het alcoholpercentage moet minstens 12% bevatten en voor de Classico moet dit 12,5% zijn. Het maximum rendement bedraagt 110hl/ha.
    Opmerkelijk is dat men in het DOCG decreet heeft opgenomen dat flessen tot 3 liter moeten afgesloten worden met kurk, terwijl de flessen van 375 cl ook met schroefdop mogen worden afgesloten.
  5. DOCG Colli Euganei Fior d’Arancio (Veneto)
    Afscheuring van DOC de Colli Euganei. De DOCG geldt voor witte wijnen die voor 95% moeten bestaan van de Moscato Giallo druif. We kunnen ze vinden in de gewone versie, een Passito of een Spumante. De wijngaarden staan in de omgeving van Padova. Het alcoholpercentage moet minstens 10,5% bedragen (15,5% voor de Passito) en het rendement mag de 120 hl/ha niet overschrijden.
  6. DOCG Erbaluce di Caluso (Piemonte)
    Piëmonte raast als een bezetene verder door het DOCG landschap. Liefst 4 nieuwelingen mag deze Noord-Italiaanse trots verwelkomen. Naast de Erbaluce di Caluso zijn dit: Ruché di Castagnole Monferrato, Alta Langa en Dolcetto Diano d’Alba. Gaan er straks nog ‘gewone’ wijntjes bestaan in Piëmonte of zijn het allemaal wijnen van een buitenaards niveau :-).De witte Erbaluce druif wordt met de DOCG Erbaluce di Caluso extra in de verf gezet. Een bekroning voor één van de oudste Piëmontese druivenrassen? Concurrentie dus voor de Cortese en de Arneis die al langer tot het sterrendom werden verheven. We vinden deze wijn naast de gewone stijl ook in Passito (en Passito Riserva) ook in Spumante. En dit is nog eens een keertje duidelijke taal! De wijn mag enkel en alleen gemaakt zijn van de Erbaluce… Basta! De stokken staan in Torino, Vercelli en Biella.
    De Passitowijnen moeten een alcohol gehalte van minstens 17% hebben en mogen pas 36 maand vanaf 1 november na de oogst op de markt komen. Voor de Riserva is dit na 48 maand.
    De andere wijnen moeten een alcohol percentage van min. 11% en 11,5% (Spumante) bevatten.
    Het maximum rendement werd vastgesteld op 110 hl/ha.
  7. DOCG Ruché di Castagnole Monferrato (Piemonte)
    Naast de witte Erbaluce werd ook de blauwe Ruché druif bekroond. Ruché hoor ik u zeggen… nog nooit van gehoord. Wel laat me je alvast geruststellen ‘je zal niet de enige zijn’. De afkomst van de druif is nog niet echt vastgelegd. Er bestaan momenteel twee theorieën waarvan de eerste zegt dat hij gewoon een inheemse druif uit Piëmonte is en een tweede die stelt dat de druif zijn oorsprong kent in de Franse Bourgogne en vandaar in de 18e eeuw zijn weg heeft gevonden naar Noord-Italië.
    Bon, als de wijn ook effectief lekker is zullen we de volgende jaren vast meer te weten komen van deze druif.De DOCG Ruché di Castagnole Monferrato is dus een rode wijn die voor 90% uit de Ruché moet bestaan en aangevuld mag worden met de Barbera en/of Brachetto. De wijngaarden vinden we in de omgeving van Asti. Het alcoholgehalte moet minstens 12,50 % zijn en het rendement maximum 90 hl/ha.
  8. DOCG Alta Langa
    Met de Alta Langa zet de traditie van de laatste jaren zich verder. Namelijk het feit dat de Italiaanse bubbels aan een opmars bezig zijn. Alta Langa is een appellatie die enkel is weggelegd voor bubbels van Chardonnay en Pinot Nero. Beide druiven moeten 90 tot 100% uitmaken van de wijn. De wijnstokken staan in de omgeving van Cuneo, Asti en Allesandria. Opmerkelijk is dat uit de DOCG de bianco is weggevallen en dat deze enkel geldt voor de rosso en de rosato. Zowel van de rosso als van de rosato bestaat er een Riserva. Deze riserva moet minstens 36 maand lageren, terwijl dit voor de gewone slechts 30 maand is. 11,5 % qua alcohol en 110 hl/ha qua rendement.
  9. DOCG Dolcetto Diano d’Alba
    Met de benoeming van de Dolcetto Diano d’Alba neemt de Dolcetto opnieuw de bovenhand op de Barbera. Naast de Dogliani Superiore en de Ovada Superiore is dit immers de 3e benoeming voor een druif die als de mindere van de Barbera staat omschreven. De Diano d’Alba DOCG geldt zowel voor de rosso als voor de superiore. Enkel Dolcetto komt in aanmerking en het rendement moet beperkt worden tot 80 hl/ha. Alcohol is minstens 12% voor de rosso en 12,5% voor de superiore.
    Volgend jaar nog een Barbera’ke erbij? 😉
  10. DOCG Primitivo di Manduria Dolce Naturale (Puglia)
    Hip hip hip hoera!!! Het zuiderse Puglia is er uiteindelijk in geslaagd zijn ‘nul’ op het DOCG laddertje van zich af te gooien. 100% Primitivo zelfs! De stokken staan in Taranto en Brindisi. De wijn moet minstens 16% alcohol bevatten. Opmerkelijk is dat van al de nieuw benoemde DOCG net het hier in Puglia is dat de kleinste rendementsbeperking werd opgelegd; nl. 70 hl/ha. Opmerkelijk omdat we in het bulkwijnland bij uitstek van Italië zitten waar opbrengsten tot wel 400 hl/ha (jawel u leest het goed) toegelaten zijn.

Nog even meegeven dat er nog 2 anderen in de wachtkamer zitten ter promotie. Tot op heden is de benoeming nog niet officieel. Het betreft Montepulciano d’Abruzzo Casauria uit Abruzzo en Prosecco di Prosecco uit Friuli. Deze laatste zou trouwens gewoonweg een compensatiebenoeming zijn zodat ook de Prosecco uit Friuli naast deze uit Veneto kan gezet worden. Foei toch… of niet?

Samengevat kunnen er alweer een aantal druiven toegevoegd worden aan het ondertussen mega-DOCG -lijstje.
Volgt u nog: Albana – Aglianico – Aleatico – Arneis – Barbera – Brachetto – Cesanese – Chardonnay – Cortese – Corvina – Dolcetto – Erbaluce – Fiano – Friulano – Garganega – Glera – Greco – Montepulciano – Moscato – Nebbiolo – Nero d’Avola – Passerina – Pecorino – Picolit – Pinot Nero – Primitivo – Raboso – Ruché – Sagrantino – Sangiovese – Verdicchio – Verduzzo – Vermentino – Vernaccia

Geen nood er zijn nog honderden andere druiven die kunnen volgen!

Italiaanse wijnavonden – Deel 1

Bezig zijn met wijn, niets zo leuk als dat. Bijgevolg doen we dat dan ook maar!
Waarom bijvoorbeeld eens niet ‘bezig zijn’ met Italiaanse wijnen? Geef toe, vele wijnliefhebbers hebben het toch zo moeilijk hun weg te vinden in het doolhof waarin het Italiaanse wijnlandschap wordt uitgetekend. Als je het van dichterbij gaat bekijken moet je er ook niet verwonderd over zijn dat het bij menigeen een ‘gat in hun cultuur’ is.

En dus schrijven we een opleiding uit, gespreid over 6 avonden! Doelpubliek: enthousiaste wijnliefhebbers – met of zonder voorkennis – die niet onmiddellijk op hun mondje gevallen zijn en die met graagte ook een woordje placeren over de aangeboden onderwerpen.

Zo gingen we dan van start, samen met de 13 genodigden. Zo’n avondje zit eigenlijk poepsimpel in elkaar: na wat blablabla (de indeling van de provincies over noord tot zuid, wat geschiedenis, een stukje cheap-talk, en de indeling van de Italiaanse wetgeving) over het thema van de avond, volgt er een degustatie.
Prettig om zien is steeds dat geschuifel met de stoelen als we aan het 2e deel van de avond beginnen… de messen worden gescherpt, de verwachtingen zijn hoog en vooral de dorst is groot! De dorst naar kennis weliswaar ;-).

Gedurende deze 6 avonden zullen er een waaier aan druivenrassen de revue passeren! Natuurlijk, we zitten in Italië… Bijgevolg zullen er tevens een waaier aan smaken volgen. En zij die vastgeroest zijn aan de wereldburgers der druiven als daar zijn Cabernet, Merlot, Syrah, Chardonnay, Sauvignon, etc. zullen lichtjes bedrogen uitkomen! Afzetten die oogkleppen, hoofd lichter achterover buigen en kappen maar met dat onbekende spul ;-).
You just love it or hate it!

Acht wijnen waren uitverkoren hun laatste adem uit te blazen. Sommigen onder hen waren al onthoofd, van anderen hadden we dan weer spijt dat we ze niet vroeger soldaat gemaakt hadden.
De wijnen waren zowat van overal, en toch ook weer niet. Zachtjes de eerste nadrukken leggen van de toonaangevende regio’s was de onderliggende boodschap en uiteraard ook verrassen!

Verrassen deed alleszins onze opener van de avond. De Epilogo di Cantalfieri Blanc de Noirs 2004 mag dan wel gemaakt zijn volgen de traditionele methode en van de Pinot Nero. Het was al een dood vogeltje, nog voor hij in het glas kwam! Oeps, die aanzet van de avond kon een pak beter… Waar was de pareling naartoe? Moet er geen mooi schuimkraagje verschijnen bij het ingieten? En dan volgde er oxidatie en vergane smaak-gloriën. Altijd positief blijven! Het kan alleen maar beteren. Maar toch, die prijs…slik!

Roeien met de riemen die we hebben en dus stapten we in onze sloep, gingen we helemaal de Adriatische zee door, likten we vlug de hiel alvorens aan te landen in Sicilia waar we een Catarratto proefden van Fazio. Haha opzet geslaagd…aantonen dat het in Sicilia verdomd moeilijk is de nodige zuren in hun wijnen te krijgen en zoals in dit geval te behouden. Tijd om dit pad te verlaten en pianissimo crescendo te gaan.

All the way back again to Friuli met een Pinot Grigio van Tenuta Pinni. Mooi uitgesponnen, prachtig evenwicht en een schoolvoorbeeld van degelijkheid.

Forte, Forte! Onze laatste witte wijn…Ik kan het niet laten om als liefhebber van de Riesling aan te tonen wat een prachtige resultaten er gemaakt worden van deze druif in Süd Tirol/Alto Adige. De Montiggl van St-Michael-Eppan werd van stal gehaald en ontkurkt. Al gauw volgenden de ‘oehs en de aahs’. Inderdaad waarachtig een mooi stukje mineraal vocht dat onze lippen bedwelmde!

Tijd voor het rode hoofdstuk aan te snijden. Een lichte tip van de sluier te lichten voor wat nog komen zal gaan. In volgorde proefden we een Barbera d’Asti van Cascina Castle’t uit Piëmonte (fruitig, correct maar ik heb toch besloten om in de toekomst een andere Barbera als voorbeeld te nemen), de Mongrana Maremma van Querciabella uit Toscane (oerdegelijk als steeds) en om af te sluiten Di Meo’s Don Generoso uit Irpina, Campania.
Deze laatste was een zeer concentreerde wijn, met een zeer complex aroma en smaak geheel. Aglianico op zijn best! Njammienjammienjammie 🙂

Eindigen deden we de avond met wat typische Italiaanse hapjes. Dit deden we echter niet vooraleer we nog een Reciotto van Pieropan – Le Colombare – ( one hundred percent Garganega sir) dronken op een succesvolle verderzetting van dit uiterst gezellig samenzijn!

Alla Prossima Volta!

Ode aan de Lagrein

(de man, argeloze amateur)
-Zei de man, de stem vol venijn-:
“Wat rijmt er op Migraine?
: Lagrein! Lagrein!! Lagrein!!!”

(het koor, boos):
Ach man, stop dat gedaas, zo vilein:
Lagrein, da’s pas goede wijn!
Geschikt voor feest of festijn
Het marineren van een konijn
Een bever of een everzwijn
Maar geenszins brasem of tonijn!
Ga heen, los op of verdwijn
En sidder thans van spijt en chagrijn!

(de man, ontzet en berouwvol)
Komaan, komaan, ’t was maar voor de gein
Schenk vol die pul en wel met wijn
Niet met Pinot Blanc, Pinot Noir noch Savagnin
Maar wel met Lagrein! Lagrein!! Lagrein!!!

Door Bert Gilles Voor Te Judice op een lyrisch moment…