Bottle Case

Bizar gegeven tijdens de zomer! Geen Italië noch Portugal als vakantiebestemming. Het voelde wat raar en onwennig aan… Het pijltje in de vogelenpik was immers in Spanje uitgekomen en blijven steken in Catalunya! Mag ik dan wel Spanje zeggen? Voor mijn gastheren de afgelopen verlofperiode zal dat absoluut een zwaar vloekende hoofdzonde zijn. Er zijn me vele dingen verduidelijkt ginds maar één van het meest schrijnende is toch wel dat de onafhankelijkheidsdrang van de Catalanen ondanks de vereuroparisering nog steeds springlevend is.
Enfin, politiek is niet mijn ding (ik hou niet zo van het leven in een leugenachtige wereld) en dus besloot ik me te focussen op mijn kern: wijn, gastronomie en natuur.
De combinatie van die 3 elementen deden me immers vrede nemen met de gekozen eindbestemming. Gratallops zou mijn uitvalsbasis worden… Hartje Priorat dus! Een 140 km ten zuiden van Barcelona, regio Tarragona, niet zover van de Costa Dorada (Cambrils, Salou…)

Eerste vraag die ik me onmiddellijk stelde was ‘Is het nu Priorat of Priorato?’ Het was me niet helemaal duidelijk! Vakantie staat voor mij ook synoniem met mij inleven in de gangbare culturen ginds en dus is de enige echte juiste benaming Priorat! In Catalunya spreekt men Catalaans en Priorato is nu eenmaal Spaans.
Tweede bekommernis die ik meedroeg was ‘Hoe zit het nu met Priorat en Montsant? – Wat maakt het onderscheid tussen deze 2 wijnen?’ Het antwoord werd me ter plaatse zeer duidelijk! Het geheel is één groot wijngebied in en rond het Parc Natural de la Serra de Montsant. Priorat is het kerngebied van het wijngebied met een volledig andere bodemstructuur dan deze in Montsant.
De dorpjes die deel uitmaken van de Priorat zijn naast Gratallops: Bellmunt del Priorat, El Lloar, Porrera, Torroja del Priorat, La Viella Baixa, La Viella Alta, Poboleda, Scala Dei en La Morera. Al de wijngaarden die in de andere dorpjes liggen moeten onder de naam Montsant op de markt komen.

De bodem en bergachtige omgeving van de Priorat hebben een diepe indruk op me gelaten. Het is er woest, ruw en toch oh zo mooi. Je waant je vaak op het dak van de wereld, en toch is dit allerminst het geval. De kust ligt vogelvlucht-gewijs immers maar een goede 15 km hier vandaan. De, in mijn ogen,  hoog piekende rotsen hebben in Priorat afwisselend lagen kwarts en leisteen (een vergelijking met mijn geliefde Douro dringt zich op). Terwijl in Montsant de kalk- en kleiaspecten veel meer komen kijken. De immer schijnende schroeiende zon geeft je de indruk dat de bodem een goudzwart gestreepte tijgerhuid is.
Opzoekwerk leert me dat de ‘tijgerhuid bodem’, die men hier ‘Llicorella‘ noemt, bestaat uit rode leisteen met kleine mica (kwarts) deeltjes die de zon sterk weerkaatsen. De bovengrond van verweerde lei en mica is ongeveer 50 cm dik en wanneer deze door regen wegspoelt, blijven de stokken toch in de rotsen verankerd.

Een rivier? Er moet een rivier zijn want dat is het geval in elk belangrijk wijngebied. En jawel die is er. Maar een rivier krijgt pas deze benaming als er ook effectief water door stroomt. De Siurana, want zo noemt onze lokale held, stond volledig droog op de meeste plaatsen. Vertelde de  lokale wijnboeren me niet stuk voor stuk dat het dit jaar het natste voorjaar in jaren was? Feit was dat enkel mijn parelende zweetdruppels nog opgezogen werden in de droogte van de rivier.
Kleine voetnoot: Siurana is naast de rivier tevens de naam van een prachtig hoog gelegen dorpje dat je absoluut moet gaan bezoeken ginds. Hou je van wandelen, ga er dan vast en zeker de voorgeschreven route volgen! Adembenemende zichten zijn er legio. De Siurana rivier (ik ken de volledige achtergrond niet maar ik neem aan dat die ginds ontspringt vanuit het meer), is daar trouwens wel af en toe stromend en zorgt voor lokale mini-baaien met strandjes waar slechts een handjesvol mensen zijn. T’is maar dat je het weet hé :-).

Oké terug naar de kern, zijnde de wijnen. Je mag wel stellen dat Priorat het vlaggenschip is van de Catalaanse wijnen. Een gegeven dat ze enkel maar te danken hebben aan de vooruitgang in de wijnwereld en de nieuwste kelderapparatuur die mede dankzij de Europese sponsoring in de jaren ’80 in gebruik genomen werden. Voordien moest niemand immers van deze veel te alcoholrijke en zware wijn weten! Toegegeven, de Priorat wijnen zijn vandaag nog altijd wijnen die niet geschikt zijn voor koorknapen maar mijn God, wat een kwaliteit bezitten ze! Welk een verouderingspotentieel bezitten ze! Wat een sublieme, gigantische mineraliteit bezitten ze! Wat een fruit drijft er door het inktzwart gekleurde heerlijke vocht!  Voorwaar ik ben fan. Van de rode wijnen weliswaar. Je zal er links en rechts ook wel een rosé en een witte wijn vinden. Het beste is die dan ook links en/of rechts te laten liggen. Er is nog werk aan dat type wijnen en ik had de indruk dat de wijnboeren ook enkel maar interesse hadden in de rode wijnen.

Priorat wijnen behoren dus tot de allerbeste en mooiste wijnen uit Spanje! Ze bezitten het Qualificada label (D.O.Q) en zijn daarmee de enigen samen met Rioja (D.O.C. – ha ja want niet Catalaans ;-)).
Bij ons hebben de Priorat wijnen de reputatie van dure wijnen te zijn. Eens ginds ter plaatse begrijp je ook onmiddellijk waarom deze wijnen niet van de goedkoopste zijn. Wingerds die her en der aangeplant zijn, die een leeftijd bezitten die de pensioengerechtigde leeftijd vaak overstijgt en een productie van soms maar één tot twee trosjes per wingerd.  Logisch dus dat de lokale wijnbouwers vaak met een hagel-ei in de broek zitten! En dan vergeet ik gemakkelijkheidshalve de steile hellingen nog die machinaal werken zo goed als onmogelijk maken.
Je zal er dan ook meestal maar kleine bedrijfjes vinden die slechts een paar duizend flessen produceren. Wat een schrijnend contrast trouwens met het omringende Montsant waar de productie beduidend groter van capaciteit is. En hemel en aarde verschil met het slechts 100 km verder liggende Penedes waar de immense Cava producerende wijngaarden zich bevinden. Tja, nu ben ik echt wel appelen met peren aan het vergelijken natuurlijk!

En toch wil ik het nog even hebben over het duur zijn van deze wijnen. O contrast… ginds, lokaal kan je deze flesjes tegen zeg maar spotprijzen (vergeleken met onze Belgische tarieven toch) vinden, drinken, proeven, genieten in de diverse eetgelegenheden. Om even een voorbeeld te geven: De allermooiste Priorat die ik gedronken heb is de Vall Llach van het jaar 2000 uit Porrera. Die stond er op de kaart voor de prijs van 70 €, wat naar lokale normen echt wel strontduur is (de meeste wijnen staan er tussen de 10 en de 30€ op de kaart). Deze wijn kan je hier in België ook vinden bij de topreferentie voor Spaanse wijnen: La Buena Vida. Daar kost de 2008  75,40 €/fles… Ik zal je dan maar niet vertellen wat de prijs voor deze wijn in een Belgisch restaurant zou zijn zeker ;-). Opnieuw appelen met andere peren, ik weet het!!!
En toch dram ik nog even door: die 75,40 € voor dergelijke kwaliteit is dan weer spotgoedkoop als ik er nog wat Franse kweeperen uit de Bordeaux tussen zou gooien.

Welke druifjes zijn nu verantwoordelijk voor deze hemelse wijnen? We zullen er voornamelijk Garnatxa (Grenache) en Carinyena (Carignan) aangeplant zien – Oh wat geeft die Carinyena van de alleroudste stokken toch tenenkrullende, duimen en vingeraflikkende wijnen! Maar Priorat is ook een beetje de alles experimenterende bakermat. Als het hier lukt dan kan het ook elders lukken… En dus zien we er ook Cabernet Sauvignon, Syrah, Merlot etc. Gelukkig blijven de Catalaanse pareltjes de meerderheid van de aanplant uitmaken.
De allerbeste wijnen blijven enkele jaartjes steken in het vat en komen vaak pas na 5 jaar aan de oppervlakte.

Dat wat de wijnen betreft! Qua gastronomie moet je het ginds nemen zoals het leven er is: Ruw, eerlijk maar lekker! Het binnenland is vleesminnend met sublieme gerechten van lam, geit, varken, rund en konijn. Gezien de kust niet zo ver weg is zal je overal wel langoustes of sepia vinden. De kust regio brengt dan weer de heerlijkheden uit de zee op je bord.
Aanraders vanuit regio Priorat vraag je me?
Voorop alvast Restaurant La Cooperativa Porrera. Veruit het beste waar ik gegeten heb. Ik zal ook nooit het beeld vergeten dat de eigenaar ongegeneerd een extra glas tevoorschijn toverde om zichzelf een lekje van de Vall Llach 2000 in te schenken. Mag ik?, vroeg hij terwijl hij toch al aan het schenken was… het is zulke lekkere wijn en het is mijn allerlaatste fles J.
In Falset was El Cairat dan weer het beste wat ik heb uitgetest. Zowel Quinoa als Hostal Sport moesten onderdoen voor dit klein en gezellig restaurantje. El Celler d’Aspic heb ik helaas niet kunnen proeven.
Het restaurant van Buil i Giné was een aangename en lekkere verrassing. Het begeeft zich wel in een ander en duurder kader.
Het was wel verbazend dat je praktisch enkel ’s middags in deze restaurantjes terecht kon. ’s Avonds was het miserie troef en was, buiten de zaterdagavond, alles zo goed als gesloten.

Verblijven deed ik er in Hotel Cal-Llop. Het is een klein en aangenaam hotel waar ze er alles aan zouden doen om het je naar je zin te maken. Dit hotel heeft trouwens ook een restaurant waar je lekker kan tafelen. Het is voornamelijk een doortrek hotel waar de meeste gasten slechts één tot twee nachten verblijven. Gezien ik er tien dagen verbleef kreeg ik er een gratis upgrade naar de suite.
Priorat, je was een zeer aangename ontdekking! Volgende keer ga ik echter toch terug richting Italië of Portugal…

Filed under: B(een) T(here) D(one) T(hat) | Tagged: cal llop, carignan, carinen, carinyena, catalunya, Garnacha, garnaxta, Gratallops, Grenache, montsant, porrera, Priorat, Siurana, Tarragona, vall llach | 1 Comment »