Ben je ooit al verder geweest dan het land van Heidi aus Tirol? Neen, wel steek de Oostenrijkse landsgrens een keer over via de Brennerpas en nestel je in het Italiaanse Alto Adige oftewel Südtirol. Land van de dolomieten, land van de Ötzi, ijsmummie, prachtig wandelgebied, uitstekend skigebied, land van welness & gastronomie, land van een onnoemlijke appelproductie maar bovenal ook land van uitstekende wijnen!
Deze uitstekende wijnen worden voor de meeste wijnliefhebbers gepaard met de witte wijnen. En inderdaad, het moet gezegd worden, deze tweetalige regio is rijk aan Sauvignon Blanc, Pinot Bianco tot zelfs Müller-Thurgau, Gewürztraminer, Riesling en Chardonnay van de allerbeste kwaliteit. Minder gekend bij het grote publiek zijn de rode wijnen. Om deze in een beter daglicht te stellen zette Amici dit licht op rood en gingen we total löss bij een prachtige selectie wijnen, speciaal uitgekozen door onze wijnmeester Frans!
Alto Adige DOC, enkele weetjes!
- Alto Adige is officieel tweetalig Italiaans-Duits en behoort sinds 1919 officieel bij Italië. Dit Noordelijk wijngebied is sindsdien afgescheiden van Oostenrijk. Om de Italiaanse overheid te paaien wordt het gekoppeld aan het ‘echte Italië’ van Trentino.
- Bolzano en Merano zijn het kloppende hart van de regio. Beide steden worden verbonden door de weinstrasse waar je je naar believen kan uitleven. Beperk je niet tot deze weinstrasse als je op ontdekking gaat. De liefhebbers weten immers dat er in de hoger gelegen gebieden boven Bolzano en Merano pareltjes te ontdekken zijn!
- Alto Adige is met zijn 5.300 ha aan wijngaarden misschien wel een klein wijngebied maar is wel het snelst groeiend kwaliteitsgebied in Italië met maar liefst meer dan 98% (!!!!) van de wijnen die onder een DOC vallen.
- De Dolomieten zorgen voor vele valleien en microklimaten en die Dolomieten geven bovendien een bodem die een vat vol mineralen in de wijn brengt. Deze bodem is voornamelijk van vulkanisch porfier maar er zijn ook primitieve rotsbodems van kwarts, mica tot kalksteen.
- De wijngaarden op steile hellingen liggen tot wel 1000 meter hoogte. Hierdoor is terrasbouw op vele plaatsen noodzakelijk.
- Er zijn 2 officiële DOC gebieden: Alto Adige/Südtirol en Lago di Caldaro/Kalterersee. De DOC Alto Adige/Südtirol bevat 6 subzones: Isarco Valley – Santa Maddalena – Terlano – Merlano – Val Venosta – Colli di Bolzano.
- De Doc wetgeving er sinds 1975 van toepassing is en er bestaat tot op heden, onbegrijpelijk genoeg, geen enkele DOCG.
- Autochtone kwaliteitsvolle druivenrassen zijn Gewürztraminer, Vernatsch en Lagrein.
- Vernatsch wordt ook wel Schiava genoemd. De letterlijke vertaling hiervan is ‘slaafje’. Dit moet je vooral niet gaan googlen onder afbeeldingen! In navolging van het Lagrein succes probeert men nu ook deze druif steeds meer te promoten. Het is vandaag nog altijd de druif die het meeste in het glas komt bij vooral de oudere generatie lokale wijnboeren.
- Er staan een 20-tal verscheiden druivenrassen aangeplant waaronder vooral de Franse klassiekers.
- Er staat een meerderheid aan witte rassen aangeplant (62%) met Pinot Grigio als meest aangeplante druif. In het zog volgt de Gewürztraminer. Hoewel er steeds meer wijngaarden verdwijnen ten voordele (???) van de populistische Merlot en Cabernet Sauvignon is Schiava nog steeds het meest aangeplante rode druivenras. Pinot Nero en Lagrein zijn respectievelijk tweede en derde.
- De naam is gevallen: Pinot Nero (Blauburgunder) is hier echt wel in zijn sas! Je kan ze niet echt vergelijken met de Bourgogne Pinot Noir maar ze zijn wel verdomd lekker…
- Tenslotte maak ik graag de bemerking dat je het beste een Riserva versie van de heerlijke Lagrein in je glas krijgt. De niet houtgelagerde versies zijn heel vaak niet je dat. Hou ook in het achterhoofd dat wanneer je lokaal een Lagrein Kretzer zou bestellen je een rosé Lagrein in het glas zal krijgen.
De proeverij!
- Kellerei Kaltern Quintessenz Vernatch Classico Superiore 2017 – DOC Kalterersee
100% Vernatsch – Vinificatie in inox en verdere rijping gedurende 6 maanden in deels betonnen cuves en deels eiken fusten.
Heldere granaatrode kleur. Licht geparfumeerde (roosjes) neus die de geur aanstekelijk maakt. Naast het, licht snoeperige, kleine rode fruit zijn er ook myrtilles aanwezig. Verder wat chicorei, munt en groenige accenten. In de mond proeven we een correcte wijn! De zuren zijn prominent aanwezig en krijgen helaas niet veel weerwerk. Het fruit is er in de aanzet en de afdronk kent een kruidigheid van groen peper. Op naar de volgende zou ik zeggen!
Punten: 76/100 – Niet onmiddellijk te koop gevonden in België, wel diverse verkooppunten in Nederland. Richtprijs ongeveer 14,00 € - Abbazia di Novacella Praepositus Pinot Nero Riserva 2015 – DOC Alto Adige
100% Pinot Nero – Vinificatie in inox en rijping voor 24 maanden in Franse eiken vaten en tonneaux, waarvan 1/3e nieuwe.
Heldere en zuivere granaatrode kleur. De neus is ingetogen bij de start, flink wat walsen helpt wel degelijk om een rijkelijke bouquet in het glas te krijgen. Duidelijk herkenbaar Pinot Noir, zonder enige twijfel. Kersjes, kriekjes omgeven met wat framboos. De florale accenten, de houtintegratie, licht aards en wat tertiair met koffie. Gelukkig is de smaak een pak uitbundiger dan de neus! Rijkelijke tannine in samenspel met levendige zuurtjes zorgen voor een prima gebalanceerde wijn. Fris en vol van smaak. De afdronk kent een behoorlijke lengte. Hoewel er nauwelijks enig negatief element te bespeuren valt geeft de wijn toch niet het nodige wow-gevoel. Correct, goed en ik zal het glas absoluut niet afslaan. Toch ben ik ervan overtuigd dat er nog beter zal volgen.
Punten: 85/100 – Te koop op diverse plaatsen in België (Vinesse, The Lodge…) tegen een richtprijs van 32,00 € - Elena Walch Ludwig Pinot Nero 2015 – DOC Alto Adige
100% Pinot Nero – Vinificatie deels in inox, deels in Sloveense fusten. Verdere rijping voor 12 maanden in eiken barriques.
Ludwig is een vaste partner in onze wijnkelder thuis en de wijn kwam me dan ook zeer bekend voor. Terwijl de kleur vasthield aan de granaatrode kleur, geeft de neus mij een duidelijk herkenbaar mooi klassiek Pinot Noir pallet. Het kleine rode fruit komt wat snoeperig over, de florale accenten halen vlug de bovenhand, toast en ceder verraden de houtlagering. Bovendien is er een aanwezigheid van eucalyptus wat ik vaak ervaar in de Alto Adige Pinots. Munt, tabak, koffie geef ik nog mee ter volledigheid. De smaak is zacht, rijk, fris en voldoende vol. Het is geen powerboy, hij is eerder fluwelig te noemen en kent een bijzonder aantrekkelijk mineraal karakter!
Punten: 87/100 – Te koop bij Young Charly (Prijs: 30,20 €) - Tenuta Waldgries Mirell Lagrein 2015 – DOC Alto Adige
100% Lagrein – Vinificatie in eiken fusten en verdere rijping gedurende 24 maanden in Franse eiken vaten en tonneaux.
Diepgekleurd, bijna zwart en intens. In eerste instantie was de wijn die in ons glas zat niet zuiver van geur. Zeer lactisch, quasi port… Een nieuwe poging van een correcte fles bracht heel wat verheldering. Dit was wel in orde. Pruimen, dadels, braambessen, jeneverbes, kruidnagel, cacaoboon, chocolade, tabak, potloodslijpsel, potgrond… De geur bracht dus heel wat boven. De smaak bracht stevigheid en kracht met toch wel verweven tannine. Bovendien was er een lange afdronk die volkruidig te noemen is.
Geen verkeerd woord dus over deze Lagrein maar hij is wel niet capabel genoeg om niet-Lagrein kenners een lidkaart voor zijn fanclub aan te smeren!
Punten: 86/100 – Niet te koop gevonden in België (Richtprijs 40,00 €) - Cantina Stroblhof Pinot Nero Riserva 2015 – DOC Alto Adige
100% Pinot Nero – Vinficatie in eiken fusten waarin de wijn blijft rijpen gedurende 8 maanden. Nadien volgt er nog één jaar flessenrust.
Heldere, zeer zuivere kersenrode kleur met traanvorming. Ha, we zetten duidelijk een stap in de goede richting! Wat een mooie en fijne neus. Een rode vruchten coulis van aardbei/kers/framboos overgoten met een blaadje munt opgediend met wat eucalyptus gedrenkt in rozenwater! Het walsen verdringt deze aroma’s enigszins en brengt andere elementen boven. Lichte invloed van koffie, wat laurier, aardse tonen aangevuld met de aanzet van een sigarenkistje. De smaak ontfermt zich met lekkere zuren en fijne, toch krachtige en aangename tannine. In balans, fruitig/kruidig en lang aanwezig! Deze Pinot Noir evolueert naar een zwoele Pinot More!
Punten: 89/100 – Niet te koop gevonden in België (Richtprijs 37,00 €) - Franz Haas Schweizer Pinot Nero 2015 – DOC Alto Adige
100% Pinot Nero – Vinificatie in open inox kuipen. Nadien rijping gedurende 12 maanden in Franse eiken vaten gevolgd door een extra jaar rijping in de fles.
Mooie, heldere, tranende granaatrode kleur. De neus is een feestelijk festijn vol heerlijkheden! Hij is voorzien van een verleidelijk bouquet van rijpe bessen en kersen. Hij brengt een perfecte bloemenmix van rozen en viooltjes. De kruiden (peper, munt, eucalyptus, jeneverbes) spelen de aanlokkelijke viool op de achtergrond. Tabak, sigaar en mokka koffie maken het geheel zwoel-aantrekkelijk. De mond bezwijkt instant door deze heel mooie stijl van Pinot Nero. Rijke, levendige wijn met een subliem krachtkantje. Niet onmiddellijk in het bezit van dat minerale karakter maar wel fluwelig omgeven door heerlijk smakend fruit. Dit mag dan ook zonder twijfel dagelijks mijn disgenoot zijn in goed gezelschap!
De Pinot Nero wijnen van Franz Haas zijn een begrip in en ver buiten Italië. Voor de Schweizer Pinot Nero voert hij een rendementsbeperking op van 35 hl/ha wat bijna ongezien is in Italië. Helaas moesten wij, enkele dagen na onze proeverij, vernemen dat Franz is overleden. Ik heb de omschrijving van deze wijn dan ook wat extra in de verf gezet als een hommage aan Franz die ik gekend heb als een aimabel mens vol bezieling!
Punten: 90/100 – De wijnen van Franz Haas kunnen aangekocht worden via Wijnkennis (Richtprijs 42,00 €) - Cantina Girlan Trattmann Pinot Nero Riserva 2016 – DOC Alto Adige
100% Pinot Noir – Vinificatie in inox kuipen gevolgd door een rijpingsperiode van 12 maanden, deels in barriques, deels in 12hl fusten. Nadien nog verdere rijping voor 8 maanden in 70 hl fusten.
Helder en zuiver kersenrood. De neus ademt Pinot Noir en is zeer mooi. Er is weinig toe te voegen aan de reeds eerder vermelde geuren: Aardbei, kers, framboos, aalbes, viool, rood, peper, koffie, ceder, vegetaal en aards. Het zit er allemaal in vervat en bovendien in een heerlijke verpakking! De smaak is intens, verfijnd, nog een tikkeltje te jong en rijkelijk met ingetogen kracht. Volledig in balans met sappig fruit. Zoals we gewoon zijn van Cantina Girlan is ook de Trattmann een zeer mooi glas Pinot Noir!
Punten: 90/100 – Te koop bij Wijnsalon (Prijs: 34,10 €) - Cantina Bolzano Taber Lagrein Riserva 2017 – DOC Alto Adige
100% Lagrein – Vinificatie in eiken fusten gevolgd door een jaar rijping in Franse eiken barriques.
Intense donker rode kleur met traanvorming. Volle neus met rijp en rijk zwart fruit (pruim, braam, cassis, dadel). Het is onmogelijk zijn kruidigheid te verbergen. Vooral rozemarijn, laurier, peper en tijm komen opzetten. Daarnaast nog grafiet en paprika als vegetale aroma’s en de invloed van het hout wordt benadrukt door de aanwezigheid van donkere chocolade, toasting en sigarenkistje. Het geheel geeft een smaak vol krachtige tannine in aanwezigheid van frisse en vele zuren. Perfecte houtintegratie en alcoholaanvulling. De meer dan 80-jaar oude druivenranken geven een wijn die al het ‘mooie hoekige’ van een Lagrein als perfecte puzzelstukjes in elkaar laten vallen! Waar is die lidkaart?
Punten: 89/100 – Te koop bij Van Eccelpoel voor 52,50 €
Om deze mooie proefavond af te ronden ga ik nog even terug naar de start van de tasting. Günter bood ons immers een enig mooie Sauvignon Blanc aan uit deze regio! Opa worden doet iets met een mens en het is verre van elke dag mogelijk om de Renaissance Sauvignon Blanc van Gump Hof / Markus Prackwieser te kunnen proeven. Veel dank hiervoor en dat je nog enkele keren opa mag worden!
Hierbij nog even mijn proefnotitie omtrent deze wijn:
Hoewel we superlatieven kunnen boven halen voor de Sauvignon Blanc Riserva “Renaissance” van Gumphof is deze wijn een voorbeeld van grootsheid zonder overdaad. De Sauvignon druiven rijpen gedurende 12 maanden in 500 liter vaten. Nadien rusten ze nog een keer 12 maanden in inox kuipen. Geelgoud van kleur met groene glinsteringen in zijn jeugd. De neus is uiterst rijk en complex. Het meest opvallend zijn de bloemenaroma’s, de kruisbessen en de salie. In de mond vertoont hij een onberispelijke structuur en een grote présence, en verliest hij niets van zijn elegantie of finesse. Lang, vol en opwindend licht ziltig in de afdronk. De wijn is onvoorstelbaar lekker en kan lang ouderen!
Punten: 92/100 – Te koop bij Wijnkennis voor 43,10 €
Filed under: amici | Tagged: Alto Adige, amici, bolzano, elena walch, franz haas, girlan, gump hof, kaltern, Lagrein, ludwig, markus prackwieser, merlano, mirell, montagna, novacella, pinot nero, praepositus, quintessenz, renaissance, südtirol, schiava, schweizer, stroblhof, taber, trattmann, vernatsch, waldgries | Leave a comment »
Bottle Case 