De start van een nieuw proefjaar!

Het is een cliché, ik weet het maar de tijd vliegt echt wel razendsnel voorbij. September start traditioneel het nieuwe proefjaar en dus is het tijd om het programma in een definitieve plooi te gieten. Hierbij de programmatie voor wijnclub Het Negende Vat voor het werkingsjaar 2014 – 2015.
Geïnteresseerden mogen steeds hun suggesties doorsturen, of nog beter 😉 Ons een staalfles bezorgen om ervoor te zorgen waarom hun fles niet mag ontbreken op onze degustatie!

Dinsdag 09 september 2014 à Theo
Test je geheugen / Herken de druif
. Jarenlang de vaste opener en op vraag terug ingevoerd! De ultieme proef waarbij elke wijnliefhebber weer op aarde neerdaalt en keurig met zijn voetjes op de grond komt.

Dinsdag 14 oktober 2014 à Walter & Mie-Jee
Les Crus de Gevrey Chambertin
‘Nothing makes the future look so rosy as to contemplate it through a glass of Chambertin’ dixit Napoleon. We verwachten maximaal een 8-tal wijnen uit verschillende terroirs van Premiers en Grands Crus. Bourgogne en Pinot Noir krijgen een optimale kans zich te presenteren.

Dinsdag 18 november 2014 à Wim
Quinta do Crasto Old Vines Reserve
! Een verticale proeverij van deze meesterlijke Douro. Eén wijn, 36 druivenrassen, 8 verscheidene jaargangen (we proberen nog met een verrassing voor de proppen te komen). Hoe machtig en prachtig de regio ook is zullen we vertaald zien in ons glas. Wine tasting will never be like before!

Dinsdag 09 december 2014 à Tie
Bolgheri
! Een verhaal dat zijn start kende in 1974. Een straat van 5 km in Castgnedi Carducci waarlangs de wijngaarden verspreidt liggen. De invloeden van de kust, een ongekend microklimaat en Franse druivenrassen. We verwachten wijnen die Bordeaux het schaamrood op de wangen geeft qua kwaliteit en vooral qua prijs.

Dinsdag 13 januari 2015 à Manou/Bjorn
Gemme di Mongibello
! Pareltjes van de Etna. De varianten van de Nerello (Mascalese & Cappuccio), Carricante, Cataratto en Minella mogen hun kwaliteiten gaan bewijzen. Tip is alvast Passopisciaro

Dinsdag 10 februari 2015 à Wim & Danielle
Verrassend Emporda
! Hoezo de Costa Brava is enkel maar een vakantieoord? Wacht maar tot je die prachtige wijnen van bv. Oude Samso stokken in je glas krijgt. Uitdaging wordt zelfs om een witte Carinena te vinden!

Dinsdag 10 maart 2015 à Ann
Ceci n’est pas du Beaujolais
! De ondergewaardeerde Gamay mag uit de diepste kelders komen. Ga op zoek naar de oude stijl Beaujolais, deze die traditioneel worden gevinifieerd. Geen maceration carbonique dus…

Dinsdag 14 april 2015 à Luc
De betere Sancerre
! De alledaagse instap Sancerre kennen we allemaal wel. Neen, bedankt dat hoeft niet meer. Vandaag zullen we ontdekken waarom Sancerre echt wel goed kan zijn. Genre Pascal Cotat dus om maar iets langs de vuist weg te zeggen!

Dinsdag 12 mei 2015 à Chris
Pikante Grüner Veltliner
! Van zijn basis tot zijn verrukking, opgesmukt met enkele specialiteiten van Chris (ook live dit keer?). Ik hoop alvast dat Veyder-Malber niet op de degustatie gaat ontbreken!

Dinsdag 09 juni 2015
Eindigen doen we klassiek met onze BYO- formule… Dit jaar gaan we voor een Pinot Gris / Pinot Grigio / Grauburgunder / Rulander! Ieder brengt een flesje mee. Klassiek, blijf niet rond de kerktoren om uw wijn in te slaan en warenhuizen zijn uit den boze.

Dinsdag 16 juni 2015
Negende Vat Banket. Locatie nog te bepalen.

Het negende vat

Elzasser wijnen en Aziatische kookkunsten

Inleiding

Gewürztraminer wordt vaak, én terecht, beschouwd als de witte wijn die het beste bij de scherp gekruide Aziatische keuken past. Maar als we denken dat alleen deze wijn daar goed bij gedronken kan worden, doen we de andere wijnen uit de Elzas tekort, voornamelijk Riesling, Pinot Gris en Pinot Blanc, die ook uiterst geschikt zijn om Aziatische gerechten te begeleiden, zelfs de allerpittigste en geurigste.

De keuze voor een Elzasser wijn bij een Aziatisch gerecht is geen moeilijke opgave. Als we maar begrijpen wat de gemeenschappelijke kenmerken zijn van alle Aziatische kookwijzen en daarnaast weten wat er specifiek is aan de plaatselijke tradities.
Om te beginnen zijn de meeste Aziatische gerechten rijker aan suiker dan de Europese gerechten, vooral de sauzen.
De bekendste voorbeelden uit de Chinese keuken zijn vis of varkensvlees in zoetzure saus, gegrild vlees met karamelsaus of pekingeend.
Dergelijke zoete gerechten sluiten een te droge wijn uit, die door de combinatie met de sauzen nog droger zou lijken. In dat geval is een rondere, zachte, enigszins zoete wijn een betere keuze.

Een ander gemeenschappelijk kenmerk van de Aziatische gastronomie is het gebruik van specerijen en kruiden waaraan de Thaise keuken (citroengras, kurkuma…), de Indiase (koriander, komijn, gember) en de Indonesische keuken (kokosmelk, kurkuma en Spaanse pepers) al hun charmes ontlenen.
Uiteraard moet er bij de wijnkeuze rekening worden gehouden met deze sterk aromatische ingrediënten, en men komt dan vanzelfsprekend uit bij even aromatische witte wijnen.

Gastronomen stellen drie eisen aan een wijn als begeleider van Aziatische gerechten:

  • Een hoge mate van rijpheid van de druiven waardoor de fruitigheid goed naar voren komt.
  • Een juist zuurgehalte als tegenhanger van de rijke intense aroma’s (geen zware wijn).
  • Weinig of geen tannine, die tegen de zoete smaak van de gerechten zou indruisen.

De Elzasserwijnen

Riesling is ongetwijfeld de meest edele en symbolische wijn uit de Elzas. De meeste Rieslings zijn heel droog en onderscheiden zich vaak door minerale toetsen, een matig alcoholgehalte (12 à 12,5%) en een frisheid waardoor het een droomwijn is voor het begeleiden van vis en zeebanket.

Gewürztraminer bezit uitbundigere charmes. Het typische bouquet van deze wijn ademt exotische vruchten uit (lychee), bloemen (roos) of kruiden. Zijn krachtige aroma staat lijnrecht tegenover de rechtlijnigheid van de Riesling. Gewürztraminer bevat meer restsuiker en is rijker aan alcohol. Dankzij deze kwaliteiten is het de ideale partner bij de scherpste specerijen en kruiden.

Pinot Gris is één van de meest gastronomische wijnen uit de Elzas. Zijn ronde bouquet doet denken aan rijp fruit en najaarsgeuren. Hij bezit een lager zuurgehalte en is weelderig dan Riesling. Pinot Gris past perfect bij wit vlees, vooral gevogelte.

Pinot Blanc is een lichtere Elzasser, met een bescheiden fruitsmaak. Een soepele wijn (geen scherpe zuren) die gemakkelijk te drinken is. Een uitstekende begeleider van vis, zeebanket en wit vlees, op voorwaarde dat de saus niet al te zoet is.

Pinot Noir is het rode alternatief voor al deze witte wijnen. De Elzasser Pinot Noir heeft een matig tanninegehalte, is subtiel fruitig, fris, licht en soepel, en past in volmaakte harmonie bij de meeste Aziatische gerechten.

En tenslotte geven de Crémants uit de Elzas een subtiele bruisende noot aan de licht gekruide Aziatische schotels.

De Chinese keuken

China is zo immens groot dat we onmogelijk kunnen spreken van één Chinese keuken. De ontwikkeling van de verschillende culinaire tradities werd bepaald door plaatselijke en culturele en klimatologische factoren, en de aanwezigheid van bepaalde ingrediënten. Het is een geheel van regionale kookkunsten, waaraan de naam van de overheersende taalgroep wordt gegeven.

Aan de ene kant onderscheiden we de kookkunsten uit Noord-China (Shangai, Peking) en aan de andere kant uit Zuid-China (Kanton, Sichuan).

De Shanghaise keuken is vaak rijk en sterk geparfumeerd omdat men hier de voorkeur aan geeft gerechten zachtjes te stoven in plaats van te bakken. Suiker, sojasaus, azijn, gember, sesamolie en rijstwijn behoren tot de belangrijkste smaakmakers. Het beroemdste gerecht uit Shangai is de heerlijke gestoomde krab in een saus van azijn, suiker en gember.
Ideaal hierbij is een rijke wijn met een fraai zuurgehalte, zoals de Riesling Vendange Tardives.

Peking: Het populairste gerecht uit Peking is pekingeend. De fijne plakjes eend met knapperig vel worden in principe in een flensje gerold met enkele schijfjes komkommer en ui. Dit gerecht wordt genuttigd met een zoete saus op basis van pruimen en vraagt om een wijn die zich qua rijkheid aan hem kan meten zoals de Pinot Gris of de Gewûrztraminer.

De Kantonese keuken is één van de beroemdste en populairste van China. Subtiele, verfijnde gerechten met evenwichtige texturen kenmerken deze kookkunst waar spaarzaam wordt omgegaan met specerijen om de natuurlijke smaak van vlees of vis en zeebanket niet te verhullen. Talrijke kenners beschouwen de Kantonese keuken al de meest “Franse” van Azië.
Pinot Blanc, Riesling of Pinot Gris gaan perfect samen met Kantonese gerechten, vooral als hierin vis of zeebanket verwerkt is. Bij gebraden vlees en kip passen de exotische aroma’s en het lage zuurgehalte van de Gewûrztraminer perfect, en ook Pinot Gris Vendanges Tardives.

De keuken van Sichuan, ongetwijfeld één van de scherpst gekruide van heel China, heeft grote invloed ondergaan van de Indiase keuken. Kooplieden en missionarissen hebben in deze streek specerijen, kruiden en Spaanse pepers geïntroduceerd, die deze keuken domineren. Ook een boeddhistische invloed is waarneembaar in vegetarische schotels met sauzen op basis van azijn, knoflook, gember, ui en zwarte bonenpasta. Deze gerechten worden bij voorkeur begeleid door Pinot Gris, Gewürztraminer of Pinot Noir.

De Indonesische en Maleise keuken

In de Indiase en de Maleise keuken zijn vele invloeden vanbuiten herkenbaar – Hollandse, Chinese, Indiase en Portugese – en er wordt veel gewerkt met talrijke ter plaatse voorkomende specerijen en kruiden: nootmuskaat, peper, kruidnagel, kaneel, komijn en Spaanse pepers. Kokosmelk, pinda’s, Bankoelnoten, garnalenpasta en mengsels van specerijen en Pandanusbladeren worden gebruikt als bindmiddel in plaats van meel en boter.
De gebruikelijkste kookwijze is frituren in kokosolie. Door de overdadige toevoeging van specerijen en Spaanse pepers verandert de smaak van vlees, vis of groenten diepgaand.
Deze keuken vraagt om krachtige, rijke wijnen als gewürztraminer en Pinot Gris, ook de  Vendanges Tardives.

Thaise keuken

De Thaise keuken is één van de meest fascinerende en gevarieerde van Azië. Net zo scherp gekruid als de Indonesische of Indiase keuken maar rijker en veelzijdiger. Samen met die van Kanton deelt de Thaise keuken de reputatie verfijnd te zijn en staat er bovendien bekend om nooit te vervelen.
Van soep tot nagerecht wordt er zoveel kokosmelk gebruikt dat we dit ingrediënt gerust kunnen beschouwen als de pijler van de Thaise keuken. Kokosmelk geeft een unieke noot aan sauzen en maakt de gerechten rijk en smeuïg.
Kerriepasta, een andere pijler van de Thaise keuken, is ook karakteristiek, evenals het gebruik van uien, sjalotjes, knoflook, verse koriander, komijn, zwarte peper, kurkuma, paprika en citroen, citroengras en groene citroen.
De vermenging van specerijen, kruiden en kokosmelk leidt tot de keuze van een even rijke en exotische wijn als begeleider: Gewürztraminer (ook de Vendanges Tardives).
Bij minder hete gerechten, voornamelijk op basis van vis en zeebanket, passen Riesling, Pinot Blanc en Pinot Gris het beste. Deze laatste wijn geniet de voorkeur bij enigszins zoete schotels.

De Japanse keuken

Maar weinig landen hebben de kookkunst zo hoog verheven als de Japanners, die er bijna een godsdienstig ritueel van maken. Het accent ligt op de zuiverheid van de ingrediënten – zowel wat betreft versheid als kwaliteit – de creativiteit van de kok en de kunstige opmaak van de schotels, waaraan evenveel belang wordt gehecht als aan het proeven van de spijzen zelf. Soja vormt de hoeksteen van de Japanse keuken en komt in drie vormen voor: miso (gefermenteerde pasta), tofu (soort flan), en sojasaus met zout, tarwe of gerst, water en mout.
Naast de traditionele smaakmakers (zout, peper, suiker, ui…) worden er specifiek Japanse ingrediënten gebruikt: sesamolie, rijstazijn, mirin (rijstwijn), wasabi (een soort rammenas), diakon (radijs) en kanpyo (gedroogde kalebas) en shirataki (een soort jamswortel).
De Japanse bereidingswijzen beperken zich tot roosteren, stoven, frituren en in water koken. Braden en bakken in de oven komen in principe niet voor.

Sashimi en Sushi behoren tot de meest verfijnde Japanse gerechten: rauwe vis of zeebanket (tonijn, zalm, calamaris, garnalen) genuttigd met hete, gezouten wasabi. Traditioneel wordt er warme sake bij gedronken. Deze gerechten vragen om een droge wijn et veel fruit. Riesling is de aangewezen wijn.

Tempuras zijn prachtige beignets van garnalen, vis, varkensvlees, paling, kip of groenten (paprika’s, aubergines, paddestoelen, zoete aardappel…), die gloeiend heet gegeten worden met sojasaus.
Een gekoelde Crémant d’Alsace is een heerlijke aanvulling bij dit gerecht. Er kan ook gedacht worden aan Pinot Gris of Pinot Blanc.

Teppan-Yaki (geroosterd vlees) wordt bereid op basis van rundsvlees, kip, paddestoelen of okra en geroosterd in sesamolie.
Kies hierbij voor een Pinot Gris of een Pinot Blanc.

De Shabu-Shuba (fijne plakjes rundsvlees en groenten) worden in bouillon gekookt en geserveerd met een saus van peper en sesamzaad, en mixed pickles.
Hierbij drinken we bij voorkeur een pinot Gris of een Pinot Blanc.

Indiase keuken

De Indiase kookwijzen hebben gemeen dat er veel specerijen worden gebruikt – komijn, koriander, gember, kurkuma, peper, kardemon, saffraan, kaneel, papaver, verse of gedroogde pepers en kruidnagel. Indiase gerechten hebben veel aroma en zijn allemaal, in verschillende gradaties, heel scherp gekruid. Ze vragen om begeleiding door de “specialisten” op dit gebied: Gewürztraminer of Pinot Gris.

Wanneer een pluimpje een medaille wordt

Voor het tweede jaar op rij kreeg ik een uitnodiging in de bus om deel te nemen aan Grands Concours du monde in Straatsburg. Meer bepaald om te jureren over de ingezonden Riesling, Pinot Gris en Gewürztraminer wijnen. Aangezien ik toch niets anders te doen heb en een weekendje Straatsburg altijd wel leuk is trok ik gepakt en gezakt naar ginds. Meer zelfs, ik keek er naar uit gezien ik er vorig jaar – na de nodige ernst die er nodig is tijdens het jureren – een pak plezier heb beleefd. Wat zou het me tevens heugen opnieuw te proeven met enkele gelijkgestemde zielen die ik na een jaar contact in de virtuele wereld terug zou ontmoeten. Vriendschappen worden er gesmeed, ongeacht vanwaar je afkomstig bent (en moet dat zo ook niet zijn met de wijnen die je proeft?).

Er stond ons weer een hele klus te wachten: 971 wijnen werden ingezonden; 443 Riesling – 253 Pinot Gris – 275 Gewürztraminer uit 18 verschillende landen. Deze wijnen zouden geproefd worden door 80 professionele proevers eveneens uit 18 verscheidene landen (Zuid-Afrika, Duitsland, Oostenrijk, Canada, Spanje, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Luxemburg, Noorwegen, Nederland, Tsjechië, Roemenië, Rusland, Slovenië, Zwitserland, USA en België (moi). We werden ingedeeld in 9 proeftafels van steeds 7 proevers.

Tijdens deze 3-daagse proeverij proefde ik 110 verschillende wijnen. Het proeven startte steeds om 08.30u en verliep in 3 sessies tot ongeveer 13.30u. Elke sessie was goed voor ongeveer 12 wijnen. De dag werd telkens ingezet met een ‘aanzetfles’. Wat goed is, want de eerste wijn die je proeft is toch telkens de klos… Tussen de sessies door was er een 15 tot 20 minuten pauze.
Dit is hetgeen ik proefde:

  • Dag 1 – sessie 1: Riesling (basis)
  • Dag 1 – sessie 2: Riesling Vendanges Tardives, Late Harvest, Auslese –> 6 gouden medailles
  • Dag 1 – sessie 3: Gewürztraminer Grand Cru –> 5 gouden medailles waarvan ikzelf één 98/100 quoteerde
  • Dag 2 – sessie 1: Riesling Grand Cru –> 2 gouden medailles
  • Dag 2 – sessie 2: Pinot Gris (basis)
  • Dag 2 – sessie 3: Gewürztraminer (basis) –> 1 gouden medaille
  • Dag 3 – sessie 1: Riesling (basis) + Riesling Grand Cru –> 4 gouden medailles
  • Dag 3 – sessie 2: Pinot Gris Grand Cru –> 2 gouden medailles
  • Dag 3 -sessie 3: Gewürztraminer SGN, icewine, Beerenauslese,… –> 1 Grande médaille d’or + 5 gouden

De 7 juryleden aan de tafel proeven de wijn onafhankelijk en geven hun punten door volgens een vooropgesteld proefformulier (in te geven via een PDA). De toegekende punten aan de wijn is de gemiddelde score van de proevers. Indien uw score 6 punten boven of onder het gemiddelde ligt, wordt deze geëlimineerd.
De wijn krijgt volgende medaille:

  • Grande Médaille d’Or: minstens 92 punten
  • Médaille d’Or: minstens 85 punten
  • Médaille d’Argent: minstens 82 punten

Maximum 30% per categorie van de ingezonden wijnen krijgt effectief een medaille. In concreto wil dit zeggen dat niet alle wijnen die volgens ons 82 punten toegediend kregen, en bijgevolg goed waren voor een zilveren medaille, ook effectief deze medaille zouden krijgen. Hiervoor lagen de gemiddeldes immers te hoog…

Het resultaat van deze proeverij in Riesling: 443 ingezonden wijnen: 112 medailles

  • 2 Grandes médailles d’Or
    Dopff et Irion grand Cru Schoenenbourg Vendanges Tardives 2004
    Schloss Ortenberg Trockenbeerenauslese 2009 (Baden)
  • 66 Médailles d’Or
    40 Frankrijk – 17 Duitsland – 3 USA – 3 Tsjechië – 1 Australië – 1 Luxemburg – 1 Slovakije
  • 44 médailles d’Argent
    23 Frankrijk – 13 Duitsland – 2 USA – 2 Luxemburg – 1 Australië – 1 Tsjechië – 1 Slovakije – 1 Zwitserland

De volledige resultatenlijst: http://www.portail-vins-du-monde.com/riesling/riesling2011/

Het resultaat van deze proeverij in Pinot Gris: 253 ingezonden wijnen: 73 medailles

  • 1 Grande médailles d’Or
    Znovin Znojmo Straw Wine 2009 – Satov/Tsjechië
  • 46 Médailles d’Or
    42 Frankrijk – 1 Italië- 1 Zwitserland – 2 Tsjechië
  • 26 médailles d’Argent
    19 Frankrijk – 2 Duitsland – 2 Australië – 2 Nieuw-Zeeland – 1 Zwitserland

De volledige resultatenlijst: http://www.portail-vins-du-monde.com/pinot/pinot2011/

Het resultaat van deze proeverij in Gewürztraminer: 275 ingezonden wijnen: 78 medailles

  • 2 Grandes médailles d’Or
    André Regin Gewürztraminer SGN 2007
    Wolfberger Gewürztraminer VT 2008
  • 64 Médailles d’Or
    61 Frankrijk – 1 Duitsland – 1 Oostenrijk – 1 Tsjechië
  • 12 médailles d’Argent
    8 Frankrijk – 3 Duitsland – 1 Nieuw-Zeeland

De volledige resultatenlijst: http://www.portail-vins-du-monde.com/gewurz/gewurztraminer2011/

Als ik balans moet opmaken van wat er aan onze tafel te proeven viel, kan ik niet anders dan tevreden zijn. De hoogste medaille van de SGN Gewürztraminer werd aan onze tafel uitgereikt, met daarnaast nog eens 25 gewone gouden en ettelijke zilveren medailles. De pluimpjes vlogen in het rond dus. Ik vond de overall kwaliteit enorm hoog zijn en mijn bek viel werkelijk open van verbazing over het mooie wat de Gewürztraminer, een druif die me niet echt ligt, in petto had.

De organisatie was alweer feilloos waarvoor er gerust ook een grote pluim aan het adres van Mme Christine Collins mag gegeven worden! Naast het wijnproeven werden we als koningen ontvangen in Scherwiller en werden we ondergedompeld in de eeuwenoude geheimen van de historische kelder van de Hospices Civils de Strasbourg.
Maar bovenal was er de ongelooflijke kameraadschap tussen ons. Mijn Spaanse vriend bracht zijn Navarra wijnen mee om te laten proeven (lovely Graciano), vanuit Hongarije werden er flessen ontkurkt, een heerlijke trockenbeerenauslese uit het new Yorkse Finger Lakes bezorgde ons zoete dromen… En ik, ik gooide een stok in het hoenderhok door mijn Duiste collega’s te verslaan in hun eigen gebied. De Wagner Stempel Riesling die ik mee had genomen (in magnum) bracht stilte van verbazing doorheen de gelederen.
Gelukkig kon er hartelijk gelachen worden met mijn droge opmerking dat dit het soort wijn is dat ik van hen verwacht in deze wedstrijd ;-).
Bovendien zijn er alweer nieuwe vriendschappen ontstaan. Hiermee wil ik in het bijzonder mijn Noorse vriendin Ann veel succes toewensen in het najagen van haar droom…het halen van haar diploma Master in Wine!

Zij durft tenminste doen, waar ik amper van durf dromen!!!