Bottle Case

Regelmatig zitten er tussen de talrijke uitnodigingen van proeverijen die ik ontvang echt wel interessante onderwerpen tussen. Helaas kan ik me, omwille van mijn beroepsactiviteiten, niet steeds vrij maken hiervoor. Toen ik enige tijd terug een mail zag verschijnen waarbij de Familie Perrin – beter gekend als de eigenaars van Château Beaucastel uit Châteauneuf-du-Pape – mij uitnodigden om de 13 hoofdrolspelers van deze appellatie op zich te proeven heb ik exact 5 seconden moeten nadenken om me hiervoor in te schrijven. Doen, ook al is dit op een zondag… één van de schaarse vrije dagen waarover ik beschik.
Je bent een druivenfreak of je bent het niet…

Op voorhand begin je dan in je hoofd de optelling van de 13 druivenrassen op te sommen. Tot tien kan ik al meer dan 40 jaar tellen, dus dat lukte me wel. Afhankelijk van de dag kwam er een elfde, ja soms zelfs een twaalfde bij. Die 13^e lukte me echter maar niet. Het is steeds die verrekte Picardan die me ontglipt. Ook nu, een dag na de degustatie blijft die druif nog steeds niet hangen in mijn, ongetwijfeld overvolle, geheugen.
Vooraleer jullie verder lezen: ga de uitdaging een keer aan en som voor jezelf de 13 druiven toegestaan in de AOP Châteauneuf-du-Pape op! Je zal je geluk zien groeien als je er in slaagt ze allemaal te benoemen :-).

De degustatie zelf dan. Deze vond plaats in de Event Lounge in Brussel. Meestal uit ik enkele flink uit de kluiten gewassen vloeken dat zulke evenementen alweer in het centrum van een stad plaats vinden. Verkeersellende – het vinden van een verrekte parkeerplaats… Vaak is het miserie troef. Afgezien van het Brusselse centrum was de Event Lounge wel goed uitgekozen. Bovendien was het een zondag en dan valt het ook op onze Belgische wegen best wel mee.

Toch nog dit even meegeven! Je zal, zoals ook ik hier neerpen, steeds over de 13 cépages van Châteauneuf-du-Pape lezen. Maar in feite mogen/kunnen er 18 verschillende druiven voorkomen (6 witte – 3 rosé – 9 rode) . Dit komt omdat sommige families, zoals Grenache (rood-wit-rosé), Picpoul (rood–wit-rosé) en Clairette (wit–rosé),  in meerdere kleuren zijn toegelaten. Soit, officieel spreken we dus van 13 verschillende druiven, waarvan 5 witte en 8 rode.
De 13 cépages die François en Mathieu (4e en 5^e generatie ondertussen van de familie Perrin) ons lieten proeven waren ‘cask samples’ van het jaar 2012. Nadien kregen we het eindresultaat te proeven zijnde een Château Beaucastel Châteauneuf-du-Pape Blanc 2011, bestaande uit 6 witte cépages (Grenache wordt in zijn geheel als één cépage beschouwd maar mag zowel als wit en uiteraard als rood – verplicht zelfs – deel uitmaken van de blend) en een Château Beaucastel Châteauneuf-du-Pape Rouge 2010, bestaande uit 8 rode druiven.
Een overzicht:

1. Clairette
   Deze woekerende cépage past zich goed aan in de warme en met keien bezaaide regio’s. We vinden hem dus voornamelijk terug in het zuiden van Frankrijk. Hij geeft romige en zachte wijnen met veel alcohol met in het algemeen weinig aciditeit. Kenmerkend zijn de florale aroma’s en dan voornamelijk de rozengeur.
2. Picardan
   Een zeldzaam ras dat bijna uitsluitend gebruikt wordt in blends. Hij wordt vaak gebruikt om rosé te maken in combinatie met Syrah of Mourvèdre en natuurlijk in de assemblage van Châteauneuf-du-Pape.
3. Picpoul
   De Picpoul vinden we voornamelijk terug in het zuiden van Frankrijk en Spanje. Hij bestaat ook in een rode variant. Hij geeft nerveuze doch fijne wijnen, is rijk in alcohol en bezit een kenmerkende fraicheur. Aromatisch in de neus met florale parfums en citrustonen.
4. Bourboulenc
   Dit oude druivenras vindt hoogstwaarschijnlijk zijn oorsprong in de Provence. De Bourboulenc produceert medium tot grote druiventrossen met relatief grote druiven en geeft goede resultaten in assemblage met andere wijnen. In monocépage is hij weinig interessant en nogal rustiek. Zijn kenmerkende aroma’s zijn floraal en citrusgeuren. De wijnen zijn lichtjes gekruid en met als algemeen nadeel een licht bittertje in de afdronk.
5. Roussanne
   Dit edel druivenras geeft zijn beste resultaten in de Rhône, noord en zuid. Niettemin vinden we hem ook terug in de Savoie. Moeilijk te kweken en zeer onvoorspelbaar, wint deze cépage aan terrein wegens de kwaliteitsvolle wijnen die hij produceert. Fijn en tegelijk krachtig en met een mooie fraicheur. Deze wijnen bewaren in het algemeen zeer goed. In de neus wordt Roussanne gekenmerkt door aroma’s van abrikoos, honing, kamperfoelie en iris.
6. Cinsault
   Cinsault is een veel gebruikte cépage in het zuiden van Frankrijk, voornamelijk voor roséwijnen waar hij wordt gekenmerkt door verfrissende aroma’s van perzik, framboos en aardbei. Als de opbrengst laag wordt gehouden voegt dit druivenras veel elegantie, fruit en soepelheid toe aan de wijnen.
7. Muscardin
   Dit van oorsprong Provençaals druivenras wordt hoofdzakelijk nog in de zuidelijke Rhône teruggevonden. De neus wordt vaak gekenmerkt door bloemenaroma’s. Muscardin wordt bijna altijd geblend en zijn sappige frisheid maakt hem hiervoor uiterst interessant.
8. Terret Noir
   Terret is één van de oudste druivenrassen van de Languedoc. Vandaag is zijn witte variant nog steeds belangrijk voor verschillende appellaties als Minervois en Corbières. Hij geeft licht rode wijnen, steeds met een mooie aciditeit en aangename aroma’s.
9. Vaccarèse
   De florale aroma’s zijn ontegensprekelijk zeer typisch voor dit druivenras. De wijnen gemaakt van Vaccarèse zijn wat te vergelijken met Cinsault en zijn elegant en fris in de mond. In de assemblage van Châteauneuf zal zijn finesse het enthousiasme van de Grenache wat temperen.
10. Counoise
    De Counoise komt in de praktijk enkel nog voor in de assemblages van Châteauneuf-du-Pape en vindt hier ook zijn ideaal terroir terug. Dit druivenras zal een levendige aciditeit verlenen aan de blend met aroma’s van groene peper en muskaatnoot.
11. Grenache
    In de Rhônevallei vindt de Grenache zijn ideale terroir: droog en heet, een stenige bodem… Bovendien is hij goed bestand tegen de aanhoudende mistral. De Grenache biedt hier een grote potentiële waaier aan aromatische facetten waaronder rijp steenfruit, cassis, kirsch, zoethout… Rijk in de mond en met een beperkte aciditeit, smeuïg tot in de finale zelfs als wordt deze gekenmerkt door de fijne tannines. Grenache vormt vaak de kostbare basis voor de assemblage van Châteauneuf, maar geef hem tijd om zijn kwaliteiten te ontplooien.
12. Syrah
    Dit druivenras heeft kleine bessen en bezit een dikke schil. Hij houdt van veel warmte en hoge temperaturen en vindt zijn ideale terroir in de Rhônevallei. In de neus wordt Syrah gekenmerkt door klein rood fruit zoals framboos, cassis en myrtille en mettertijd eveneens wilde bessen, truffel en steenfruit. Hij zorgt voor kleur, intense aroma’s en structuur.
13. Mourvèdre
    Mourvèdre is delicaat om te verbouwen, want gevoelig aan grote droogte. Dit druivenras zal verbeteren met het rijpen, zowel wat betreft aroma’s, als kleur en tannines. Hij fungeert eveneens als bewaarfactor gezien zijn antioxyderend vermogen en zal in de assemblage van Châteauneuf structuur toevoegen en intens zwart fruit.

Voor zij die niet onmiddellijk weten waar Châteauneuf-du-Pape te plaatsen! We bevinden ons in het zuidelijke Rhône gebied (Frankrijk). Niet zo ver van Avignon. Deze appellatie is één van de meest beroemde die Frankrijk rijk is. De unieke terroir is bezaait met gallettes en de mistral is er alom vertegenwoordigd. Uiteraard speelt de pausengeschiedenis en de stad Avignon een belangrijke rol in de naamsbekendheid. Was Châteauneuf-du-Pape in een niet zo ver verleden in mijn ogen een vooral overprijsde wijn waar de kwaliteit vaak niet het prijskaartje benaderde, is deze wijn vandaag de dag zijn status en reputatie waardig. Al blijven de meeste flessen nog steeds ongemeen duur, de kwaliteit heeft, net zoals de gehele zuidelijke Rhône (denk maar aan Rasteau, Vinsobres, Beaumes de Venice, Vacqueyras, Gigondas en anderen), een gigantische sprong voorwaarts gemaakt. De gehele Rhône vallei trouwens is één van de plaatsen in Frankrijk waar de tijd niet stille is blijven staan en waar de wijnbouw momenteel fantastisch bezig is!
Wens je meer informatie over Châteauneuf-du-Pape?  Hier kan je deze vinden.

Nog even meegeven dat ook de degustatie de verwachtingen meer dan inloste en dat ik me op die momenten gelukkig prijs één van de weinige uitverkorenen te zijn.

Ten slotte nog dit over de vooruitziendheid van de appellatie Châteauneuf-du-Pape. Toen indertijd het decreet voor de appellatie werd geschreven stond er een speciale vermelding in dat het verboden was voor UFO’s om te landen op de wijngaarden van Châteauneuf! Tot op heden houden de UFO’s zich strikt hieraan want er is bij mijn weten nog geen enkele geland ;-).

Filed under: Second opinions? | Tagged: Beaucastel, bourboulenc, chateauneuf-du-pape, cinsault, clairette, counoise, Grenache, mourvèdre, muscardin, picardan, piquepoul, Rhône, roussanne, Syrah, terret, vaccarèse |